Kolera, genellikle kirli suyla yayılan bakteriyel bir hastalıktır. Kolera, şiddetli ishal ve dehidrasyona neden olur. Tedavi edilmezse, daha önce sağlıklı olan insanlarda bile birkaç saat içinde ölümcül olabilir.
Modern kanalizasyon ve su arıtma endüstrileşmiş ülkeler kolera’yı neredeyse tamamen ortadan kaldırdı. Amerika Birleşik Devletleri’ndeki son büyük salgın 1911’de gerçekleşti. Türkiye’de ise 1970 yılında olmuştur. Fakat kolera Afrika, Güneydoğu Asya ve Haiti’de hala mevcut.
Yoksulluk, savaş veya doğal afetler, insanları yeterli sağlık koşullarına maruz kalmadan kalabalık koşullarda yaşamaya zorladığında kolera salgını riski en fazladır. Kolera kolayca tedavi edilir.
Kolera Belirtileri
Kolera bakterisine (Vibrio cholerae) maruz kalan çoğu kişi hasta olmaz ve enfekte olduklarını asla bilemezler. Ancak, kolera bakterilerini dışkılarına yedi ila 14 gün boyunca dövdükleri için, başkalarına kirli su yoluyla bulaştırabilirler. Semptomatik kolera vakalarının çoğu, diğer sorunların neden olduğu ishalden ayırt etmek genellikle güç olan hafif veya orta dereceli diyare neden olur.
Enfekte olmuş her 10 kişiden sadece biri, genellikle birkaç gün enfeksiyon içinde, daha ciddi kolera belirtileri ve semptomları geliştirir.
Kolera’nın belirtileri arasında şunlar olabilir:
- İshal : Koleraya bağlı diyare aniden ortaya çıkar ve saatte bir litre kadar hızlı bir şekilde tehlikeli sıvı kaybına neden olabilir. Koleraya bağlı ishal, genellikle pirinci durulama suyuna benzeyen soluk, sütlü bir görünüme sahiptir.
- Mide bulantısı ve kusma : Özellikle koleralin erken evrelerinde ortaya çıkan kusma, bir saatlerce sürebilir.
- Dehidrasyon : Dehidrasyon, kolera semptomlarının başlamasından sonraki saatler içinde gelişebilir. Kaç tane vücut sıvısının kaybedildiğine bağlı olarak, dehidrasyon hafif ila şiddetli olabilir. Toplam vücut ağırlığının yüzde 10’u veya daha fazlası kaybı ciddi dehidrasyona işaret eder.
Dehidrasyon, vücudunuzdaki sıvı dengesini koruyan, kanınızda hızlı bir mineral kaybına neden olabilir. Buna elektrolit dengesizliği denir.
Komplikasyonlar
Bu enfeksiyon hızlı bir şekilde ölümcül olabilir. En ağır vakalarda, büyük miktarda sıvı ve elektrolitin hızlı kaybı iki ila üç saat içinde ölüme neden olabilir. Daha az ekstrem durumlarda, tedavi görmeyen insanlar, kolera semptomlarının ilk ortaya çıkmasından sonraki günlerde dehidrasyon ve şoktan ölebilir.
Her ne kadar şok ve şiddetli dehidrasyon, kolerada en yıkıcı komplikasyonlar olsa da, diğer sorunlar ortaya çıkabilir;
- Düşük kan şekeri (hipoglisemi) : İnsanlar yemek için çok hastalandıklarında, tehlikeli derecede düşük kan şekeri (glikoz) vücudun ana enerji kaynağı olabilir. Çocuklar, nöbetlere, bilinç kaybına ve hatta ölüme neden olabilecek bu komplikasyon riski altındadır.
- Düşük potasyum seviyeleri : Kolera olan insanlar dışkılarında potasyum da dahil olmak üzere büyük miktarda mineral kaybederler. Potasyum seviyelerinin çok düşük olması kalp ve sinir fonksiyonlarına etki eder ve hayati tehlike oluşturur.
- Böbrek yetmezliği : Böbrekler süzme kabiliyetlerini kaybederse, vücudunuzda aşırı miktarda sıvı, bazı elektrolitler ve atıklar vücutta potansiyel olarak hayati tehlike arz eden bir durum oluşturur. Kolera olan kişilerde, böbrek yetmezliği genellikle şoka eşlik eder.
Kolera Hastalığını Önleme
Endemik bölgelere seyahat ediyorsanız, aşağıdaki önlemleri alırsanız, hastalığa yakalanma riskiniz oldukça düşüktür;
Özellikle tuvaleti kullandıktan sonra ve yiyecekleri kullanmadan önce ellerinizi sık sık sabun ve suyla yıkayın. Sabunla ovun, ellerinizi durulamadan önce en az 15 saniye boyunca yıkayın. Sabun veya su bulamıyorsanız, alkol bazlı bir dezenfektan kullanabilirsiniz.
Dişlerinizi fırçalamak için bile şişelenmiş su kullanın. Sıcak içecekler konserve veya şişeli içecekler gibi genellikle güvenlidir, ancak açmadan önce dışını silin.
- Tamamen pişmiş ve sıcak yiyecekleri yiyin ve mümkünse sokak satıcılarının yiyeceklerinden kaçının. Bir sokak satıcısından bir yemek alırsanız, aldığınızda pişirildiğinden ve sıcak servis edildiğinden emin olun.
- Suşi, çiğ veya yanlış pişmiş balık ve deniz ürünlerinin yanı sıra her türden de uzak durun.
- Muz, portakal ve avokado gibi kendinize soyabileceğiniz meyve ve sebzelere sadık kalın.
- Genellikle kontamine olmuş dondurma ve pastörize edilmemiş süt dahil süt gıdalarına karşı dikkatli olun.
Kolera ile ilgili videolar
