Elmasın tanımı için kadınların akıllarını başından alan parlak taş diyenleriniz varsa elması o kadar da küçümsemeyin derim.
Elbette ki bir elmas maden ocağında olacağına parmak ucumuzda olsun değil mi? Hakkını verelim elmas öyle bir yapı ve özelliklere sahip ki bilmediğimiz çok farklı taraflarını inceleyelim.
Öncelikle elmas çok sert bir yapıya sahiptir. Sertlik derecesi 10 olarak gösterilir sertlik göstergesinde. Erime noktası oldukça yüksektir bu da 3547 santigrat derecedir. Ölçü birimine karat denilir. Maddi değer açısından da oldukça yüksek bir maliyete sahiptir. Saf karbondan oluştuğu bilinir. Bunu da Fransız kimyacı Lavoisier bulur. Yani elması keşfeden kişidir. Elması yakar ve bu şekilde oluştuğunu görür. Sert olması sebebiyle tüm mineralleri çizebilir. O yüzden de endüstriyel alanda kullanılan maddelerden biri haline gelmiştir. Sertliği, parlaklığı ve ışığı son derece mükemmel kırmasından dolayı kadınların ziynet eşyalarının vazgeçilmezleri arasındaki yerini almıştır. Isı yansıtır ve en saydam madde sayılır. Dünyada ki en yaşlı elmasın yaşı 3,5 milyar; en genç elmasın yaşı ise 1 milyardır.
Sadece Kimberlit kayalarında oluşur. Volkanik patlamalar veya depremler sonucu yeryüzüne çıkar. Oluşumu için yüksek sıcaklıklar gerektiğinden magmaya yakın yerlerde oluşur. Yüzeye çıkması yeryüzü çatlakları sayesinde olur.
İlk kullanım alanı M.Ö. 500’lü yıllarda Hindistan’da çıkarılmaya başlanmasıyla olmuştur. Romalılar tarafından ticareti yapılmıştır. Ortaçağ dönemi Avrupa’da Aristokratlar tarafından elmasın değeri anlaşılınca elde etmek için çeşitli çalışmalara girmişler. O dönem iyi kalite elmaslar Hindistan’da daha az değerdekiler ise Avrupa’ya gönderilirmiş. Bu yüzden elmasın rağbetini arttırmak adına elması parlatma ve göz alıcı hale getirme yoluna gidilmiş.
Elmasın yoğun bir şekilde üretildiği ülkeler arasında Avustralya, Güney Afrika, Botswana, Rusya, Kongo ve Kanada gibi yerler vardır. Hala ziynet eşyalarımız arasında en değerli yerdedir. Bilindiği gibi pırlantanın kesilmemiş yani ham halinin adıdır aslında.
Bu kadar elmas özelliğinden sonra ‘ Kaşıkçı Elması ‘ hikayesine değinmemek olmaz. ‘’ IV. Murat zamanında İstanbul’un Eğrikapı çöplüğünde bir kaşıkçı bir taş bulur ve doğru kaşıkçıya gider. Kaşıkçı taş karşılığı 3 kaşık verir ve kaşıkçıyı gönderir. Oda bir kuyumcuya gider ve taşı 10 akçeye satar. Kuyumcu bakar ki taş kıymetli bir şey arkadaşına gösterir. Arkadaşı da taşın değerini anlayınca sus payı ister ve aralarında kavga çıkar. Mesele Kuyumcubaşı’na kadar gider.
Oda onlara birer kese altın vererek taşı alır. Konu Sadrazam Köprülüzade Fazıl Ahmet Paşa’ya kadar gider, taşı kendisi için satın almak ister fakat bu seferde Padişah IV. Mehmet (Avcı Mehmet) vakayı duyar. Elması saraya getirttirir ve elmas sarayda işlenir. Ortaya nadide bir elmas çıkar. Tam tamına 86 karat değerindeki bu elmasın değerini anlayan Kuyumcubaşı’ya ise kapıcıbaşılık rütbesi verilir. Tabii yanında bir kese bahşiş ile birlikte.
Hala göz kamaştırıcı olan, akılları alan elmasın görüldüğü üzere kaderinde varmış ; her zaman değerinin bilinmesi …
