Dünyada günde 720 milyon ton süt üretildiğini biliyor muydunuz? Peki ya bunun 610 milyonunun sütü olduğunu? Süt verimi ve laktasyon süresinin uzunluğu ile öne çıkan inek sütü, kemik erimesinin önüne geçilmesi ve çocuk gelişimi açısından faydalıdır. Elbette tek hayvansal süt inek sütü değildir. Bu yazımızda inek sütüne alternatif altı farklı süt hakkında yazdık.
İnek Sütüne Alternatif Süt Çeşitleri
1.Popülerleşen Süt: Manda Sütü
Dünya genelinde en çok içilen ikinci süt manda sütüdür. Bir manda günde 10 litre süt verir. Mandanın sütü, diğer sütlerden iki kat fazla kalsiyum ve protein içerir. Manda sütünün değerli olmasının nedeni mandanın sürekli otlayan bir hayvan olmasıdır.
Mandalarda karotenin A vitaminine dönüşümü yüksektir. Bu nedenle manda sütü de manda sütü kullanılarak yapılan peynir, yoğurt ve süt tozu da daha beyazdır. Bu nedenle kahve üreticileri krema kullanırken manda sütü kullanır. Manda çevre şartlarına ve hastalıklara dayanıklı, kaba yemlerden yararlanabilen bir hayvandır. Bu nedenle Türkiye’de manda yetiştiriciliği özellikle son yıllarda yaygınlaşmıştır.
2.Yağ Ve Potasyum Zengini Bir Süt: Koyun Sütü
Koyun sütü içilir mi demeyin. En besleyici süt çeşitlerinden biri de koyun sütüdür. Koyunun en çok süt veren cinsi Sakız koyunudur. Koyun sütü protein yağ ve mineral maddeler açısından zengindir. Kazein ve yağ oranı yüksek olduğu için peynir gibi kültürlü süt ürünleri yapmak için kullanılır. Son dönemlerde koyun sütü üretimi Türkiye’de artış göstermiştir.
3.Tuzlu Bir Süt: Deve Sütü
İyi beslenen sağlık bir deve bir laktasyon periyodu boyunca 2000 litre veya daha fazla süt verebilir. Deve sütü, Türkiye’de de özellikle Aydın ilimizde yetiştirilir. Deve sütü; proteinler, yağ asitleri ve vitaminlerin bir kombinasyonunun kaynağıdır. İnek sütünden on kat fazla demir ve 3 kat daha fazla C vitamini içerir. Tad olarak olmasa da yapı olarak inek sütüne yakın bir süt çeşidi olan deve sütü, peynire ve tereyağında dönüştürülebilir.
4.En Pahalı Peynirlerin Kaynağı: Geyik Sütü
Geyik sütü geyik popülasyonunun az olması nedeniyle pek yaygın değildir. Geyik sütünün alınması da oldukça zordur. Hatta geyik sütü en meşaketli süt olarak ifade edilir. Yalnızca bir galon süt için geyiği iki saat sağmak gerekir. Dünyanın en pahalı peynirleri geyik sütünden elde edilir.
5.Şifa Kaynağı: Eşek Sütü
Eşek sütü dişi eşeklerden elde edilir. Dişi eşekler günlük yaklaşık olarak 0,2 litre ile 0,3 litre arasında süt üretir. Eşek sütü de keçi sütü gibi anne sütüne yakın bir süttür. Eşek sütünün laktoz oranı yüksektir. Bununla birlikte yağ, kalsiyum açısından zengindir.
A vitamini, B1 vitamini, B2 vitamini, C vitamini ve E vitamini bakımından da zengin olan eşek sütü eski çağlardan beri şifa olarak kullanılmaktadır. Eşek sütü cıva, kurşun ve kükürt içerdiği için günde 1 bardaktan fazlası yetişkinler için; 2 çay bardağından fazlası çocuklar için zararlıdır.
6.Pahalı Fakat Değerli: Keçi Sütü
Keçi sütü, evcil keçilerin sütü olup dünyadaki toplam yıllık süt arzının yaklaşık yüzde 2’sini üretir. 100 gramında 68 kalori bulunur. Anne sütüne en yakın süt olarak bilinen keçi sütü, günlük alınması gereken kalsiyumun yüzde 40’ını, B vitaminin yüzde 20’sini içerir. Selenyum oranının yüksek olması sayesinde bağışıklığı artırır.
