GABA, zihnin ve bedenin fonksiyonlarının birçoğunu kontrol eden merkezi sinir sisteminde yer alan oldukça önemli bir nörotransmiterdir. Başlıca inhibitör nörotransmiterdir ve hareket bozuklukları, epilepsi, psikiyatrik bozukluklar, depresyon, uykusuzluk ve anksiyete dahil olmak kaydı ile birçok sağlık problemine neden olabilmektedir.
GABA Tanımı Ve İşlevi
GABA’da reseptörler, bazal ve korteks ganglionlar gibi beynin farklı bölgelerine dağınık bir şekilde dağılmıştır. Korteks, nöbet aktivitesi ile ilintili beyin tabakasıdır, bu nedenle pek çok antinöbet ilacı, GABA’nın inhibe edici etkisinin, glutamat adı verilmekte olan bir başka önemli nörotransmiterin uyarıcı etkisine oranını arttırmaya çalışmaktadır.
Korteks beynin diğer alanları ile ortak bir çalışma üreterek nasıl davrandığımızı, öğrendiğimizi, algıladığımızı, hissettiğimizi, hareket ettiğimizi ve düşündüğümüzü kontrol etmektedir. GABA, bedenimizdeki kas gruplarının hareketlerini bastırmak ve başlatmak için beyin ve korteksin diğer alanlarına sinyal gönderme işleminden sorumludur.
Doğru GABA seviyeleri var ise, kas gevşetici etkisi yaratır ve kendimizi yalnızca daha az gergin hissetmemize neden olur.
GABA, sinir sistemi olarak da bilinen merkezi sinir sistemi hücrelerinin gelişimi noktasında önemli bir rol oynamaktadır. GABA’nın varlığı, hücrelerin beyin oluşumu ve ötedeki sırasında uygun sayıda nöronlara karşı farklı yapıya bürünmesini sağlar. GABA molekülü iki reseptörü GABA-A ve GABA-B ile etkileşime girmiş olduğunda, reseptörün konformasyonunda belirleyici bir değişiklik meydana gelir ve beyin hücrelerinin hiper-stabilitesini arttırabilmekte olan kemokin ve peptid salınımını tetiklemektedir.
Bunun Nesi Bu Kadar Önemli?
İlgili söz konusu beyin alanına bağlı bir şekilde nöronların aşırı stabilitesi nöbetler, psikiyatrik bozukluklar, tikler, uykusuzluk, kaygı, kas krampları ve baş ağrıları olarak ortaya çıkabilmektedir. Nöronların aktivitesinin artmasının pek çok nedeni mevcuttur, fakat önemli bir fizyolojik neden GABA aktivitesindeki azalma veya artmakta glutamat nedeni iledir.
Söz konusu iki nörotransmiter arasında sağlıklı bir denge bulabilmek iyilik ve sağlık için oldukça önemlidir. Bu iki nörotransmiter arasında sağlıklı birer denge bulabilmek iyilik ve sağlık açısından oldukça önemlidir. Düşük seviyedeki GABA aktivitesi dikkat, depresyon, anksiyete ve odaklanma sorunlarıyla ilişkilendirilmiştir. Nöbet engelleyici ilaçlar, GABA seviyelerine etkilerinden ötürü duygu durum dengeleyici birçok özelliğe sahiptir ve duygu durum bozuklukları olanlarda terapötik görülebilir.
GABA, Magnezyum ve Uyku-Uyanıklık Döngümüz.
GABA reseptörleri, uyku-uyanıklık döngülerini ya da sirkadiyen ritimlerini kontrol eden eşsiz bir anatomiyi barındıran hipotalamusta da yer alır. Pek çok uyarıcı ilacı hatta kimi botanik uyku yardımcıları GABA’nın aktivitesini arttırmaya çalışmaktadır.
