Favipiravir Nedir? Ne İşe Yarar?
Japon fotoğraf şirketi Fujifilm’in bir yan kuruluşu olan Toyama Chemicals tarafından geliştirilen Favipiravir, başlangıçta influenza tedavisinde antiviral ilaç olarak kullanılmak üzere üretilmiştir. 2014 senesinde Japonya’da yasal onay almış ve Avigan ismi ile pazarlanmıştır.
Japonya, Favipiravir’i, salgından etkilenen ülkelere, 2014 ve 2016 yıllarında 11.000‘den fazla insanın Ebola virüsü salgınında hayatını kaybetmesi sonrasında, acil yardım olarak göndermiştir. Bir dergide yayınlanan makaleye göre, ilaç düşük ila orta viral yükleri olanlara uygulandığında mortalite oranlarını yüzde 30‘dan yüzde 15‘e düşürmede etkili oldu.
Bir araştırma raporuna göre, Japonya ve ABD gibi ülkeler mevsimsel grip sırasında acil ilaç tedavisi için yıllar boyunca, ilaç stokları oluşturdular. Favipiravir, MERS salgını sırasında Birleşik Arap Emirlikleri tarafından da stoklandı.
Favipiravir İlacının Korona Virüs Tedavisinde Kullanımı
Favipiravir ya da diğer adı ile Avigan, COVID-19‘un hafif ya da orta derecede bir aşamasında hastaların tedavisinde umut verici sonuçlar göstermiştir. Tedavi, daha zor hale geldiğinde hastalığın kötüleşmesini önlemek için acil bir önlem olarak kullanılmıştır.
Araştırma raporlarına göre, yeni korona virüs (SARS-CoV-2), influenza A ve B virüsleri gibi bir RNA virüsü olduğundan, Favipiravir potansiyel olarak diğerlerine karşı da savaşabilir. Bir dergide yayınlanan rapora göre, virüs çoğaldığında ilaç daha az etki göstermektedir. Bazı çalışmalara göre, yan etkileri fetal ölümleri ya da deformiteleri içerebilir. Bu nedenle hamile hastalar için reçete edilmez.
Şubat ayının sonuna doğru, koronavirüs pandemisi Japonya’ya giriş yaptı. Fujifilm COVID-19 hastalarını acil bir önlem olarak tedavi etmek için ilacı büyük ölçekte üretmeye başladı. Yüzlerce vakada, hastalığın belirtilerini hafifletebileceğine dair kanıtlar gösterdi.
Çin de ilacı hastalarına uyguladı. 18 Mart’ta, Çin Bilim ve Teknoloji Bakanlığından bir yetkili, favipiraviri 340 hastanın tedavisinde kullanıldığını ve çok güvenli ve etkili olduğunu söyledi. 28 Mart’ta Japonya Başbakanı Shinzo Abe, hükümetin Avigan‘ın korona virüs tedavisi olarak hızlı bir şekilde onaylanması için yargılama prosedürlerine başlayacağını söyledi.
Türkiye’de Üretmeye Başladı
9 Haziran 2020 günü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan‘ın kabine toplantısı sonrası yaptığı basın açıklamasında ilacın Türkiye’de de üretildiğini belirtti. TÜBİTAK bünyesi altında çalışmalarını sürdüren Türk bilim insanları, daha önce Çin‘den getirilen Favipiravir ilacını üretmeyi başardıklarını söyledi.
