Elektrik çarpması, sık karşılaşılan bir durumdur. Etkisi çarpmanın kaynağına göre değişiklik gösterir. Örneğin, ev tipi ışık sigortalarından kaynaklanan çarpmalar genellikle orta düzeydedir. Ancak endüstriyel güç kaynaklarından kaynaklanan çarpmalar ciddi klinik belirtilere neden olabilir. Elektrik akımının vücut yüzeyiyle teması veya vücuttan geçişi, elektrik çarpması olarak adlandırılır. Bu olay, elektrik akımının bulunduğu herhangi bir ortamda gerçekleşebilir. Yüksek voltajlı şoklar veya elektrik yanıkları durumunda acil tıbbi müdahale gerekebilir.
Elektrik çarpması vakalarında, klinik seyir çarpmanın kaynağı dışında etkileyen çeşitli faktörler bulunmaktadır. Bu faktörler şunlardır:
- Voltaj seviyesi
- Elektrik kaynağıyla temas süresi
- Bireyin genel sağlık durumu
- Elektrik akımının vücut içinde izlediği yol
- Akımın doğrudan mı yoksa alternatif mi olduğu
Elektrik Çarpması Belirtileri Nelerdir?
Elektrik çarpması belirtileri, çarpmanın türüne ve voltaj seviyesine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Genellikle elektrik çarpması belirtileri arasında şunlar yer alır:
- Uyuşma ve karıncalanma hissi
- Ciltte yanık
- Nöbet geçirme
- Kalp atışlarında düzensizlik
- Nefes darlığı
- Görme ve işitme sorunları
- Kas spazmları
- Baş ağrısı
- Bilinç kaybı
- Kalp durması
Elektrik Çarpmasında İlk Yardım Nasıl Yapılır?
Elektrik çarpması durumunda, özellikle ciddi akımlara maruz kalındığında uygulanabilecek ilk yardım stratejisi şu şekildedir:
- Akımdan mümkün olduğunca uzaklaşmak
- Acil yardım hattını aramak
- Elektrik kaynağından uzak durmak ve fazla hareket etmemek
Elektrik çarpması hafifse ve belirgin semptomlar yoksa bile, gözle görülmeyen iç organ hasarını değerlendirmek için en hızlı şekilde doktora başvurmanız gerekir.
İlgili içerik: Boğulmalarda İlk Yardım Nasıl Olmalı?
Eğer birisi elektrik çarpması yaşarsa, önce çevrenin ve kendi güvenliğinizin sağlandığından emin olmalısınız. Sonrasında uygulayabileceğiniz ilk yardım adımları şunlardır:
- Elektrik kaynağıyla temas halinde olan kişiye kesinlikle dokunmayın.
Kişiyi hareket ettirmekten kaçının, çünkü elektrik çarpması riski devam edebilir. - Mümkünse elektrik kaynağını kapatın; bu mümkün değilse, kişiyi iletken olmayan bir malzeme ile çarpma kaynağından uzaklaştırın.
- Yüksek voltajlı elektrik çarpması durumlarında en az 20 adım uzakta durun.
- Acil durum hizmetleri ile iletişime geçmelisiniz. Riskli bir durum olmadığından ve çevre sağlığınızı sağladığınızdan emin olduktan sonra hastanın solunumunu ve nabzını kontrol etmelisiniz. Gerektiğinde kardiyopulmoner resüsitasyon uygulamasına başlamalısınız.
- Hasta gözlemi sırasında şok belirtileri varsa, bacaklarını hafifçe yukarı kaldırmalısınız.
- Olası yanık bölgeleri steril örtü veya gazlı bez ile kapatmalı, yara bandı kullanmamalısınız.
- Hastanın ılık tutulduğundan emin olmalısınız.
Elektrik Çarpması Tedavisi Nasıldır?
Elektrik çarpması sonrası oluşan yaralanmalar, başlangıçta hafif gibi görünse de sağlık kuruluşuna başvurularak iç dokularda oluşan hasarın değerlendirilmesi gerekmektedir. Elektrik çarpması tedavisi çeşitli uygulamaları içerebilir:
Yanık tedavisi için antibiyotik kremler ve steril örtüler kullanılması
Ağrı kontrolü sağlanması
Damar içi sıvı verilmesi ile hidrasyon sağlanması
Tetanoz aşısının yapılması
Yüksek voltajlı elektrik çarpmalarında hastanın birkaç gün veya daha fazla süreyle hastanede takip ve tedavi edilmesi gerekebilir. Yüksek akımlı çarpmalarda kişinin kardiyak veya ciddi iç organ hasarı olup olmadığının kontrol edilmesi önemlidir.
Elektrik Çarpması İle İlgili Videolar
