Duygularınızı yönetmekte zorlanıyor musunuz? Monotonluğun içinde karmaşa, kalabalığın içinde yalnızlık mı hissediyorsunuz. Önce derin bir nefes alanın, arkanıza yaslanın. Duygusal zeka olarak da bilinen duygusal farkındalık hakkında bilgiler verdiğimiz bu yazımızla duygularınızı daha iyi yönetebilmeniz için size ipuçları veriyoruz.
Duygusal farkındalık nedir?
Zekâ söz konusu olduğunda öğrenilenden yararlanabilme yeteneği şeklinde tanımlama yapıp IQ veya bilişsel işlevle ilişkilendiririz. Oysa zekâ duygularla da bağlantılıdır. Duygularımızı nasıl tanımlayacağımızı ve adlandıracağımızı bilmemiz bize daha iyi hissettirecektir. İşte tam da burada duygusal zekâ devreye giriyor.
Duygusal zekâ kavramını (EQ) başkalarına ait duyguları anlama, sezinleme, yönetme ve yönlendirme yetisi şeklinde tanımlayabiliriz. Araştırmalara göre duygusal zekanın beynin sağ lobu ile ilgisi vardır. Duygusal zekâ iş yaşamındaki başarının da kilit noktalarından biridir. Öyle ki İngiltere’de yapılan bir araştırma duygusal zekâsı yüksek insanların terfi etme şanslarının diğer çalışanlara oranla yüzde 60 daha fazla olduğunu ortaya koymuştur.
Duygusal zekâ evlilik ve aile ilişkilerinde de önemlidir. Empati yeteneği yüksek kişiler karşı cinsle uzun süreli ve mutlu ilişkiler kurabilmektedir. Çünkü duygusal zekâ seviyesi yüksek olan kişiler daha az kaygılanma, daha az depresif davranışlar sergileme eğilimi gösterir. Yani, stresi ve duyguları yöneten duygusal zekadır.
Duygusal farkındalık nasıl artırılır?
Çocuk yetişkin herkesin duygusal farkındalık geliştirmesi önemlidir. Duygusal farkındalık geliştirme sayesinde ruh halini daha iyi tanıyıp daha iyi kararlar verebilmek, onlarla daha iyi ilişki kurmak, duygusal açıdan zarar görmemek için sınırlar belirlemek mümkün olur. Bu noktada Duygusal Farkındalık Düzeyleri Ölçeği’nden yararlanabilirsiniz. Bu ölçeğe göre kendinize şu soruları sormalısınız.
- Hangi duygu bende nasıl bir etki yarattı? (duyguları tanımlama)
- Önce ne hissettim? (birincil duyguyu tanımlama)
- Birincil duygunun devamındaki duygularım ne? (bazen öfkenin nedeni beklentidir)
Duygusal farkındalığı artırmak için stresi azaltın, duyguları kontrol altına alın, yaşamınızda mizaha yer verin ve anlaşmazlıkları olumlu ve güven verici davranışlarla çözün. Amy Saltzman’ın Hala Sessiz Bir Yer (Çocuklara ve Ergenlere Stresi ve Zor Duyguları Hafifletmeyi Öğretmek İçin Bir Farkındalık Programı) isimli kitabında yer alan aşağıdaki adımları da uygulayabilirsiniz:
- Rahat bir pozisyondayken sakinliğin içinde dinlenin. Ardından dikkatinizi bir duyguya yöneltip onu isimlendirin.
- Duygunun vücudunuz da nasıl etki bıraktığına odaklanın (ağırlık, soğukluk, sıcaklık gibi)
- Duygunuza sizden ne istediğini sorun (kabul görme, dikkate alınma gibi)
- Duygunun istediğini verebilecek misiniz? İstediğini veremeyecekseniz de sakin kalın.
- Duygularınızla arkadaş olduğunuz için kendinizi teşvik edin.
İlgili videolar
