Türkiye’de kadınlara zorunlu askerlik konusu TBMM’ye yapılan bir teklif ile tekrardan gündeme geldi. Türkiye’de askerlik, şu an sadece erkekler için zorunlu. Kadınlar ise gönüllü olarak orduya katılabiliyor. Mevcut yasalara göre, 20 yaşını dolduran her erkek, askerlik hizmetini yapmak zorunda. Kadınlar için böyle bir kural yok. Ancak son zamanlarda, eşitlik adına kadınlara da zorunlu askerlik getirilmesi önerileri artıyor.
TBMM’ye sunulan bir teklifte, bir vatandaş kadınların da zorunlu askerlik yapmasını talep etti. Bu başvuru, Dilekçe Komisyonu’nda inceleniyor. Ama henüz resmi bir yasa değişikliği yok. Kulis haberlerine göre, kadınlar için askerliğin zorunlu hale gelmesi şu an için söz konusu değil. Hükümetten de bu yönde bir açıklama gelmedi. Yani, “kadınlara zorunlu askerlik geliyor mu?” sorusunun cevabı şu an için hayır. Ama tartışma devam ediyor ve gelecekte değişiklik olabilir.
Kadınlar zaten orduda görev alabiliyor. Profesyonel askerlikte kadın subay, astsubaylar hatta albay ve generaller bile var. Gönüllü olarak kısa dönem eğitimlere katılmak da mümkün. Bu sistem, cinsiyet eşitliğini kısmen sağlıyor. Ancak zorunlu askerlik, tam eşitlik için bir adım olarak görülüyor.
Dünyada Kadınlara Zorunlu Askerlik Uygulayan Ülkeler
Dünyada bazı ülkeler, kadınlara da zorunlu askerlik getirerek cinsiyet eşitliğini askeri alanda da sağlıyor. Bu uygulama, özellikle Kuzey Avrupa’da yaygın. İşte kadınlara zorunlu askerlik olan başlıca ülkeler:
- İsrail: Kadınlar 18 yaşında zorunlu askerliğe başlıyor. Hizmet süresi genellikle 2 yıl. Erkeklerle eşit şartlarda görev yapıyorlar. Nüfusları az olduğu için kadınlarda erkekler gibi askere alınıyor.
- Norveç: 2015’ten beri kadınlar da zorunlu askerlik yapıyor. Hizmet 12 ay sürüyor. Ülke, cinsiyet eşitliğini ön planda tutuyor.
- İsveç: 2017’de kadınları kapsayan zorunlu askerlik başladı. Süre 9-12 ay arasında değişiyor. Savunma ihtiyaçlarına göre ayarlanıyor.
İlginizi çekebilir: Profesyonel Ordu Nedir?
- Danimarka: 2025’te kadınlara zorunlu askerlik getirdi. Hizmet 4 ay sürüyor ve eşitlik odaklı.
- Hollanda: Kadınlar da zorunlu askerlik listesinde, ama pratikte gönüllüye yakın. Normalde 1997 yılında pratikte kaldırılmıştı ancak uygulamaya geldiğimizde 2025 yılında bile kadınlara askerlik celbi gönderiliyor.
- Eritre: Kadınlar ve erkekler için süresiz zorunlu askerlik var. Ama şartlar zorlu ve eleştiriliyor.
- Kuzey Kore: Kadınlar 7 yıl zorunlu hizmet yapıyor. Rejim, bunu ulusal güvenlik için zorunlu kılıyor.
- Çad, Mali, Mozambik, Cape Verde, Guinea-Bissau, Niger: Bu Afrika ülkelerinde kadınlara da zorunlu askerlik var. Süreler 18-24 ay arasında değişiyor. Genellikle savunma ve kalkınma amaçlı.
Kadınlara zorunlu askerlik uygulayan ülkelerde uygulama farklılık gösteriyor. Bazıları eşitlik için, bazıları ise güvenlik ihtiyaçları nedeniyle bunu yapıyor. Gözlemlediğimiz kadarıyla Avrupa’da kadınlara zorunlu askerlik konusunda trend artıyor, özellikle Rusya-Ukrayna savaşı sonrası.
Kadınlara Zorunlu Askerliğin Avantajları ve Dezavantajları
Kadınlara zorunlu askerlik uygulamasının hem avantajları hem de dezavantajları var. Avantaj yönünden değerlendirecek olursak öncelikle cinsiyet eşitliğini artırıyor. Kadınlar, askeri eğitimle disiplin ve liderlik kazanıyor. Toplumda kadın ve erkek arasındaki eşitlik algısı da güçleniyor. Ayrıca, ordunun personel açığını kapatıyor.
Ama avantajları olduğu kadar dezavantajlar da mevcut. Kadınlar fiziksel olarak erkeklere göre biraz daha zayıf olduğu için zorluklar olabilir. Aile hayatları olumsuz etkilenebilir. Bazı ülkelerde, kadınların muharebe rollerine karşı kültürel direnç var. Bazı kesim, zorunluluğun özgürlüğü de kısıtladığını söylüyor.
Sonuç: Türkiye’de Ne Olacak?
Türkiye’de kadınlara zorunlu askerlik henüz gelmedi. Ama teklifler tartışılıyor. Dünya örnekleri, eşitlik adına ilham verebilir. Ama bazı zorlukları da beraberinde getireceği yadsınamaz. Eğer böyle bir yasa çıkarsa, toplumun tepkisi önemli olacak. Peki bu konuda siz ne düşünüyorsunuz? Yorumlarda buluşalım.
