Doların Doğumu
ABD doları tarihçesi iki yüz yılı aşkın bir süreci kapsar.
Dünya genelinde para dönemi 1600’lü yılların sonuna yaklaşıldığında İngiliz askeri kolonilerinin giderler miktarında maliyetlerin karşılığını oluşturmak için banknotlar üretmeye başlamışlardır. Bununla birlikte basılan ilk banknot Massachusetts Körfezi Kolonisi’nde 1690 yılında basılarak dolaşıma çıkmıştır. Kağıt para sistemi diğer kolonilerin de ilgisini çekmiş ve kısa sürede yayılmıştır.
ABD’de ilk ulusal banka The Bank of North America’dır. Philadelphia’da 1781 yılında ABD kongresi tarafından yeni kurulan hükümetin ekonomik operasyonlarına destek olmak amacıyla ortaya çıkmıştır.
ABD Kongresi 1785 yılında Doları ABD’nin ulusal para birimi olarak ilan etmiştir. 1791 yılına gelindiğinde ise merkez bankası kurulmuştur. ABD kongresi “The Bank of The United States”i Amerikan hazine dairesinin 20 yıl boyunca mali temsilci ilan etmiştir. Ve bununla beraber 1913 yılına dek görevini sürdürmüştür.
Dönemin Federal hükümeti tüm ülkede basılan ilk banknot olan kağıt parayı 1861 yılında dolaşıma çıkarmıştır. İç savaşın getirdiği mali zorlukları finanse etmekte zorlanan kongre faiz getirisi olmayan ve vade sınırlaması olmayan banknotları ihraç etme yetkisini eline almıştır. Banknotların söz konusu renkleri nedeniyle “yeşil” adı takılmıştır. 1861 yılından bu yana piyasalara çıkan bütün ABD banknotları 21. yüzyıla gelindiğinde hala geçerliliğini korumakta ve üzerinde belirtilen değer kabul edilmektedir.
Kalpazanlara Ve Sahtecilere Karşı Önlemler
1862 yılında, kalpazanlara karşı caydırıcı olması amacıyla banknotlarda ince çizgilerle gravürler ve karmaşık desenler, Hazine bakanlığının mührü eklenmiştir.
1863 yılında, ulusal banknotların denetlenmesi için ABD kongresi ulusal bankacılık sisteminin kurulması yetkisini ABD Hazinesine vermiştir. Çeşitli kalpazanlık olaylarının önüne geçmek için 1865 yılında Amerikan Gizli Servisi Hazine Bakanlığına bağlı bir denetim kurumu olarak kurulmuştur.
ABD’de 1913 yılında çıkarılan bir kanunla Federal Reserve Bank (Amerikan Merkez Bankası) ülkenin merkez bankası olarak ilan edilmiştir. Banka Federal Reserve Notes adında yeni üretilen bir parayı piyasaya sürmüştür.
1929 yılında ise maliyetleri düşürmek amacıyla banknotların boyutları yüzde 30 oranında küçültülür, değişik değerli paralar için de farklı desenler belirlenir. Bu sayede gerçek ve sahte paraların birbirinden ayırt edilme gücünü kolaylaştırır.
1955 Yılında tüm banknotlar üzerinde Tanrıya Güveniyoruz (In God We Trust) ibaresi kanunla zorunlu hale gelmiştir.
2003 yılına gelindiğinde ABD Ulusal Güvenlik Dairesine bağlanan Amerikan Gizli Servisi, doların sahtecilikten ve kalpazanlıktan korunması için yeni sistemler ve fikirler de bir arada yürütülmeye başlanmıştır. 20 Dolarlık banknotlar ilk kez bu tarihte piyasaya çıkmıştır. 2004 yılında 50 Dolar, 2006 yılında ise 10 Dolar bu yolu izlemiştir.
ABD piyasalarında en az bulunan banknot sınırlı üretim sayısı nedeniyle 2 Dolardır. ABD Merkez Bankası 2011 yılında ilk kez piyasaya sürülecek 100 dolarları basına tanıttı. Üzerinde sahteciliğin önüne geçilecek birçok yenilik mevcut olan 100 Dolarlar “Yeni Benjaminler” olarak da adlandırılmıştır. Bunun en önemli özelliği ise üç boyutlu şerit.
Değerine Göre Doların Dünyada Karşılığı
1 Türk Lirası (TRY) /1 USD Doları = 4,31350559
1 İngiliz Sterlini (GBP) / 1 USD Doları = 1,354601
1 Rus Rublesi (RUB) / 1 USD Doları = 0,016153
