Çekingen Kişilik Bozukluğu Nedir? Belirtileri Neler?
Çekingen kişilik bozukluğu, reddedilme duyarlılığı, yetersizlik duyguları, sosyal etkileşimden kaçınma, aşırı utangaçlık ve aşağılık duyguları ile karakterize olmuş bir psikolojik durumdur. Bu psikolojik durum ilk defa 1969 senesinde Theodore Millon tarafından tanımlandı.
Çekingen kişilik bozukluğuna sahip olan kişilere, bu davranışlar günlük yaşama engel olmaya başladığında teşhis edilir. Avoidant ya da kaçıngan kişilik bozukluğu olarak da bilinen bu zihinsel sağlık durumu, Küme C, yani endişeli ya da korkulu bozuklukları olarak sınıflandırılır. Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı (DSM) tarafından tanınır.
Çekingen Kişilik Bozukluğunun Belirti Nelerdir?
Bu psikolojik hastalığın sizde olup olmadığını anlamanız için bazı belirtileri bilmeniz gerekmekte. Bu durumun belirtileri genel olarak şu şekildedir;
- Yetersizlik ve aşağılık duyguları
- Başkalarına karşı güvensizlik
- Son derece bilinçli olma
- Mesleki işlevsellikte zorluklar
- Sosyal durumlarda aşırı utangaçlık ya da endişe
- Fiziksel temastan kaçınma
- Kendinden nefret etme
- Başkalarıyla ilgili sorunlar hakkında dahi özeleştirel yaklaşım
- Yakınlık ile ilgili duygusal uzaklaşma
- Kendi kendine empoze edilen sosyal izolasyon
- Reddedilmeye ya da eleştiriye karşı aşırı duyarlılık
- Başkalarından kendini düşük görmek.
- Bazı durumlarda, agorafobi
- İlişkilerden kaçınma
- Düşük özsaygı
- Sosyal baskılanma
- Ek olarak depresyon ve sosyal fobi
Eğer ki bu belirtilerin sizde olup olmadığını tam olarak kestirememiş iseniz, size bilgilendirme amacı ile sunulan testlerden yararlanabilirsiniz. Bu testlere ulaşmak için Google’da “çekingen kişilik bozukluğu testi” yazmanız yeterli olacaktır.
Çekingen Kişilik Bozukluğunun Nedenleri Nelerdir?
Bu psikolojik sağlık sorununun biyolojik, sosyal ve psikolojik faktörlerin bir kombinasyonundan etkilendiği tahmin edilse de, çekingen kişilik bozukluğunun nedenleri tam olarak anlaşılamamıştır. Bu bozukluğun genetik olarak aktarılan kalıtsal faktörlerle ilişkili olduğu teorize edilir.
Yeni durumlarda korku ve utangaçlık özelliklerini içeren anksiyete bozukluklarına sahip çocuklar ve ergenlerde, bu bozukluğu geliştirme riski daha yüksek olabilir. Ek olarak, akranlarından duygusal ihmal ya da reddedilme yaşayan çocuklar, bu durumun gelişimi için ilişkili bir olasılığa sahip olabilir.
Genel olarak, kaçıngan kişilik bozukluğunun bir faktörün doğrudan nedeni değil, daha çok faktörlerin bir kombinasyonunun sonucu olması muhtemeldir.
Çekingen Kişilik Bozukluğunun Tedavisi
Çekingen kişilik bozukluğu tedavisi, terapi ve ilaç tedavisi gibi çeşitli tekniklerle yapılır. Terapide bilişsel terapi, sosyal beceri eğitimi, sosyal becerileri geliştirebilmek için grup terapisi ve yavaş yavaş sosyal temasların artırılması sağlamak amacı ile uygulamalı eğitimler olabilir.
Çekingen kişilik bozukluğundan muzdarip kişiler, psikologlara ve psikiyatristlere güvensizlik hissettiği için doktorlar hastanın taleplerini göz önüne almalı ve değerlendirmelidir. Zaten çok zor bir şekilde kendisine başvuran hastaya güven kazandırması son derece önemli bir faktördür. Bazı durumlarda ilaç tedavisi tercih edilir. Genel olarak ilaç tedavisi ve terapi eş zamanlı olarak sürdürülür. Bu tedavi şekli kişinin durumuna bağlı olarak değişir.