Milli Mücadele’nin zaferle sonuçlanmasını sağlayan Büyük Taarruz, Türk Kurtuluş Savaşı’nın en önemli savaşı olarak öne çıkmaktadır. Yunan işgaline son veren bu büyük mücadele, kesin bir askeri zaferle noktalanarak Büyük Taarruz adını kazımıştır. Büyük Taarruz ne zaman başladı? Büyük Taarruz’un ortaya çıkış sebepleri ve bu olayın sonuçları nelerdir? Yunan ordularının kesin bir bozguna uğratıldığı ve Anadolu topraklarından tamamen çıkarıldığı bu önemli hadise, nerede başlamıştır? Büyük Taarruz’un tarihî perspektifi hakkındaki tüm merak edilen soruların cevaplarını sizler için bir araya getirdik.
Büyük Taarruz Tarihi
Sakarya Meydan Muharebesi’nin ardından yaklaşık bir yıl sonra gerçekleşen Büyük Taarruz’un altında yatan pek çok sebep vardır. Bu bir yıllık süre zarfında, Türk ordusu çeşitli eğitim faaliyetleriyle donatılmış, asker sayısı artırılmış ve Büyük Taarruz’un her aşaması önceden planlanmıştır.
26 Ağustos’un gecesi, Türk kuvvetleri Ahır Dağları’nı kullanarak Yunan hatlarının gerisine geçmeyi başarmış, bu yürüyüş ise tüm gece boyunca devam etmiştir. 26 Ağustos sabahı, Mustafa Kemal Paşa, yanında İsmet ve Fevzi Paşa ile birlikte, Büyük Taarruz’u yönetmek üzere Kocatepe’deki pozisyonunu almışlardır.
Büyük Taarruz, sabahın erken saatlerinde saat 04:30’da yoğun topçu ateşiyle başladı. Türk birlikleri saat 06:00 civarında Tınaztepe’yi düşman işgalinden kurtardı. 27 Ağustos’un sabahında, Türk ordusu tüm cephelerde yeni bir taarruza geçerek Afyonkarahisar’ı geri almayı başardı ve karargah da Afyonkarahisar’a nakledildi. 30 Ağustos 1922’de gerçekleşen Başkomutanlık Meydan Muharebesi’nde Yunan birlikleri dört bir taraftan kuşatıldı ve büyük bir bozguna uğratıldı. Aynı zamanda Kütahya da Yunan işgalinden kurtarıldı.
Yunan birliklerinin imhasından sağ kalanların geri çekilmeye başlamasıyla birlikte, Mustafa Kemal Paşa’nın “Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz’dir, ileri!” emri ile 1 Eylül 1922 günü takip harekatı başlamış oldu. 2 Eylül’de Yunan orduları komutanı Trikopis esir alındı. 8 Eylül 1922 günü Manisa düşman işgalinden kurtarıldı.
Bir gün sonra 9 Eylül 1922’de Türk birlikleri bu sefer İzmir’e girdi ve şehir düşman işgalinden kurtarıldı. Ardından gelen günlerde Bursa, Karacabey, Urla, Bandırma ve Erdek gibi bölgelerin de Yunan işgalinden temizlenmesiyle Batı Anadolu’daki Yunan işgali sona erdi.
Büyük Taarruz’un Nedenleri Nelerdir?
Büyük Taarruz’un gerçekleştirilmesinin temel nedeni; Batı Anadolu’da devam eden Yunan işgalini sonlandırmak ve ülkenin tamamını düşman işgalinden kurtarmaktır. Bu neden doğrultusunda, 26 Ağustos 1922’de taarruz başlatıldı ve 18 Eylül’e gelindiğinde Yunan kuvvetlerinin Anadolu’yu terk etmeleriyle son buldu.
Büyük Taarruz’un Sonuçları Nelerdir?
- Zaferin elde edilmesiyle, Türk toprakları işgal kuvvetlerinden tamamen arındırılmış oldu.
- Askeri güç kullanarak dayatılmaya çalışılan Sevr Antlaşması kesin bir şekilde reddedildi.
- Zaferin elde edilmesiyle birlikte, yeni Türk devletinin temelleri sağlam bir şekilde atıldı.
- Savaşın ardından önce Mudanya Ateşkes Antlaşması, daha sonra ise Lozan Barış Antlaşması imzalandı. Türkiye, bağımsızlığını tüm dünyaya kabul ettirmiş oldu.
Büyük Taarruz Önemi Nedir?
Büyük Taarruz‘un beraberinde getirdiği sonuçlarla, Türk milleti yeniden bağımsızlığına kavuşmuş ve ileride kurulacak olan Türkiye Cumhuriyeti’nin temelleri sağlam bir şekilde atılmıştır. Bu savaş, Türk milletinin esaret altına alınamazlığının bir kez daha gösterdiği bir olay olmuş ve bu örnek, birçok mazlum millete ilham kaynağı olmuştur.
Büyük Taarruz Komutanları
Büyük Taarruz üç komutan tarafından yönetilmiştir. Bu komutanlar;
