Borderline Kişilik Bozukluğu Nedir? Belirtileri Nelerdir?
Borderline kişilik bozukluğu, ciddi bir akıl hastalığıdır. Bu rahatsızlık, öngörülemeyen ve dramatik bozukluk grubu olan Küme B’deki dört kişilik bozukluğundan biridir. Bu tür bozuklukları olan insanlar yoğun, kararsız duygulara ve çarpık bir benlik imajına sahiptir.
Borderline kişilik bozukluğu olan insanlar da öngörülemeyen ve dürtüsel davranış gösterirler, kararsız ilişkiler gösterirler ve kimlik karışıklığı çekerler. Bu bozukluk, özellikle ilişkilerle ilgili olarak duyguları düzenleyememe olarak özetlenebilir.
Bu tür psikolojik bozukluğu olan insanlar tarafından sıklıkla hissedilen istikrarsızlık, aile ve çalışma hayatını bozabilir ve kendi kimliklerini etkileyebilir. Borderline kişilik bozukluğu olan kişilerin, madde kötüye kullanımı, anksiyete bozuklukları, yeme bozuklukları ve depresyon gibi başka zihinsel sağlık sorunları da vardır.
Borderline kişilik bozuklukları kadınlarda erkeklerden daha yaygındır. Genellikle genç yaşlarda ya da yetişkinlikte görülür.
Borderline Kişilik Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?
Borderline kişilik bozukluğuna sahip olan insanlar, duygusal yaşamlarında davranışlarını ve benlik imajını etkileyen aşırı ve uzun vadeli dengesizliğe sahiptir. Borderline kişilik bozukluğuna sahip olan kişilerde yaygın olan belirtiler şunlardır:
- Yoğun ama kaotik kişisel ilişkiler
- Kendilerini yaralama ya da intihar girişimleri gibi fiziksel olarak kendini tehlikeli davranışlar
- Hızlı ruh hali değişimleri, yoğun depresyon, sinirlilik ve anksiyete dönemleri
- Yoğun öfke
- Benlik imajı, cinsel yönelim, kariyer ya da arkadaş seçimi konusunda karışıklık
- Sık sık boşluk ve sıkıntı duyguları
- Yalnızlıktan rahatsızlık
Borderline Kişilik Bozukluğunun Nedenleri Nelerdir?
Borderline kişilik bozukluğunun kesin nedeni bilinmemektedir. Ancak çoğu araştırmacı bunun biyolojik ve psikolojik faktörlerin bir kombinasyonu olduğuna inanmaktadır. Bu tür bozukluğu olan insanlar, daha sonra stres ya da diğer faktörler tarafından tetiklenen bozukluğa karşı bir hassasiyetle doğabilir.
Olası nedenler şunlar olabilir;
- Beyindeki bir problem, dürtüsellik, duygudurum kararsızlığı, öfke ve olumsuz duygular
- Psikolojik tetikleyiciler, istismar, ihmal, uzun süreli ayrılık
- Problemli bir aile hayatı ve aile içindeki zayıf iletişim
Nasıl Tedavi Edilir?
Borderline kişilik bozukluğunun tedavisi genellikle psikoterapi ve ilaç tedavisini içerir. İlaç genellikle bozukluğun kendisini tedavi etmek yerine spesifik belirtiler için verilir ve hastanın ruh halini düzeltmek, depresyon ya da anksiyeteyi tedavi etmek için ilaçlar içerebilir. Kişinin şiddetli çarpık düşünme dönemlerinden muzdarip olması durumunda anti-psikotik ilaçlar da kullanılabilir.
Psikoterapi, borderline kişilik bozuklukları da dahil olmak üzere çoğu kişilik bozukluğu için ana tedavidir. Terapinin odak noktası;
- İlişkilerde öz farkındalığı ve istikrarı artırmak.
- Daha az dürtüsel olmak
- Davranışlarında ve kararlarında daha iyi muhakeme kullanmak
Diyalektik davranış terapisi (DBT) adı verilen özel bir davranış terapisi, borderline kişilik bozukluğuna sahip olan insanlar için yararlı olabilir. Diyalektik davranış terapisinin odağı kabul ve değişim üzerinedir ve terapi kişinin davranışsal yeteneklerini ve olumsuz davranışı değiştirme motivasyonunu geliştirmeyi amaçlamaktadır. Diyalektik davranış terapisi genellikle hem grup hem de bireysel tedaviyi içeren yoğun bir tedavi sürecidir.