B12 vitamini , hayatta gerçekten de kaybettiğimiz değerlerden biri. Vücudumuzun önemli hastalıklara yakalanmaması için B12 seviyesine çok dikkat edilmelidir. Bugün sizlere B12 Vitamini Nedir, Hangi Besinlerde Var? bu konu hakkında bilgiler aktaracağım.
B12 Vitamini Nedir?
B12 vitamini kırmızı hücre formasyonunda, hücre metabolizmasında, sinir hücrelerinin fonksiyonel çalışmasında, Dna üretiminde, hücrelerin içinde genetik bilgilerin taşınmasında rol oynayan önemli bir vitamin türüdür. İnsan vücudunun yeteri kadar B12 vitamini içermemesi durumuna ‘B12 vitamini eksikliği’ ismi verilir.
B12 vitamini suda çözünebilen bir vitamin türüdür. Vücutta gösterdiği önemli görevlerinden dolayı hücrenin ihtiyaç duyduğu çok önemli bir vitamindir. Ayrıca B12 vitamini merkezi sinir sisteminin korunması ve gerekli normal işlevini gerçekleştirebilmesi, alyuvar hücrelerinin üretimi, DNA’nın düzenlenmesinde de yardımcı oldukça fazladır. Fakat vücutta B12 vitaminin depolanma şansı oldukça düşüktür. O yüzden B12’nin düzenli olarak alınması önerilmektedir. Yapılan araştırmalarda B12’nin enfeksiyon hastalıkları ile mücadele de de etkili olduğu saptanmıştır.
B12 beynimiz için süt tabiri olarak adlandırılır. Yani beynimizin özüdür. Kan Hücrelerinin özüdür. çekirdekte olgunlaşma B12 olmadan olmaz. kansızlık açısından Demir ne kadar önemliyse B12 de en az Demir kadar önemlidir. B12’nin meselesi sadece beyinle ve kanla da kalmıyor, bağışıklık sistemi için de zorunludur, karbonhidrat metabolizması için zorunludur, pek çok ara fonksiyonlar için zorunludur. Hemen hemen her vitamin hayvansal gıdalarda olduğu gibi bitkisel gıdalarda da vardır ama B12 böyle bir vitamin değildir çünkü sadece hayvansal gıdalarla temin edebilirsiniz.
İlginçtir ama insan vücudu aynı zamanda B12 vitamini kendi başına da üretebilmektedir. Bağırsaklardaki probiyotik bakteriler üretebiliyor ama probiyotik bakteriler kolonda olduğu için kalın bağırsakta emilim gerçekleşmiyor. Bir şekilde vücudun ürettiği B12 boşa gidiyor.
İnsan sindirim sisteminden farklı olarak hayvan bağırsağı da B12’yi üretiyor ama hayvanlar geviş getirdikleri için onların ince bağırsaklarına tekrar B12 geçebildiği zaman B12 emiliyorlar. Etlerine, sütlerine, yumurtalarına geçiyor bizlerde onların bu gibi sunduğu besinlerden B12’yi alıyoruz. O nedenle bir kişi B12 vejetaryen, kalın sert Vegan ise ve et yemiyorsa çok önemli sağlık sorularına hazırlık yapıyor demektir.
Kimi hastalar B12’yi aldıktan sonra test yaptırdıklarında B12 sinin hala düşük çıktığını söyleyebilir. Niye çünkü B12 nazlı bir vitamindir. Bütün vitaminlerden içinde sadece mineral taşıyan tek vitamin türü B12 dir. Mineralin adı ”Kobalamin” dir. Bildiğimiz maden Kobalt B12 vitaminin göbeğinde duruyor.
B12 vitamini içinde diğer vitamin şekillerinde olmayan mineral kobalamin içerdiği için onu taşıyan bir proteine ihtiyaç duyuyor. O protein’in yapımında da midemiz yardımcı oluyor. Protein ile vitamin birleşemediği zaman bağırsaklardan tekrar emilemiyor ve boşa gidiyor. Eğer bu sürecin boşa gitmesini istemiyorsak ilk olarak midemize iyi bakacağız, daha sonra mide hapları’nın özellikle Antiasitler’in kullanımını azatacağız, gerekiyorsa da bırakacağız.
Yaşımız ilerledikçe B12 açlığımızın artacağını bileceğiz. B12 desteğimiz düşmüş ise ağız yoluyla destek B12 vitamini alacağız. Kimi zaman ağızdan alınan B12 vitamini destekleri yetersiz gelebiliyor bu gibi durumlarda ise damardan ya da dil altından bir formatta vücudumuza alacağız ki B12’yi yerine koyabilelim.
B12 desteğine yeni doğanların ve yaşlıların öncelikli ihtiyacı var. Yaşlının unutmayı engellemesi için, belleğini koruması için ihtiyacı vardır. Çocukların ise beyin gelişimi için, bağışıklık problemi için, kansızlık için B12 ye ihtiyacı vardır.
B12 vitamini değeri 500’ün üstünde tutulması gerekiyor. İdeali 700-900 aralığı sağlıklı bir birey için.
Bu gibi durumlar:
- Yorgunluğunuz ve unutkanlığınız varsa
- Konsantrasyonda zorluk çekiyorsanız
- Çabuk dağılıyorsanız
- Biraz önce okuduğunuzu biraz sonra ifade etmekte zorlanıyorsanız
- Eliniz ayağınız uyuşuyorsa, karıncalanıyorsa
- kramp problemleriniz başladıysa, bacaklarınız kasılmaya başladıysa
B12 vitamini sorununun işareti olabilir. Kas ağrıları, genel bitkinlik hali (yorgunluk),depresif bir ruh hali B12 eksikliği olabilir. Günümüzde Çok ucuz hatta ücretsiz olarak Aile hekiminize başvurabilir B12 seviyelerinizi kontrol ettirebilirsiniz. Tabi önce nedeninin araştırılması gerekmekte, örneğin; herhangi bir ilacın kullanımına ya da yetersiz B12 alımına kaynaklı olduğu araştırılmalı. Daha sonra ise B12 takviyesinin alınması önerilmektedir.
B12 vitamini eksikliği varsa hasta şişmanlamaz aksine zayıflar.
Vücuda alınan B12 vitaminin de pek çok yararlar bulunmaktadır. Mesela hamilelikte B12 seviyesinin normal değerlerde olması çok önemlidir. Çünkü olası bir B12 seviyesi eksikliği bebeğin beyin ve sinir sisteminin gelişimi açısından risk taşır. Hamilelikte uygun B12 vitamini seviyesi doğum defektlerinin önlenmesinde gereklidir.
B12 seviyesinin düşük olması kemik sağlığı içinde risk taşımaktadır. Örneğin; B12’si düşük kişiler de osteoporoz hastalığına yakalanma riski 2 kat artmaktadır.
B12 vitamini bahsettiğimiz üzere kırmızı kan hücrelerinin üretiminde rol oynamaktadır. Olası bir B12 düşüklüğü kırmızı kan hücrelerinin üretim şeklini değiştirerek Megaloblastik anemi hastalığının ortaya çıkmasına sebebiyet vermektedir.
B12 seviyesi saçınız, tırnaklarınız ve cildiniz için de son derece önemlidir.
Vücuda alınması gereken B12 miktarı yaş, günlük yeme alışkanlıklarına, kullanılan ilaçlara kadar birçok neden’e bağlı olarak değişir.
- <6 ay bebeklerde: 0.4 mcg
- 6-12 aylık bebeklerde: 0,5 mcg
- 1-3 yaş çocuklarda: 0,10 mcg
- 4-9 yaş çocuklarda: 1,2 mcg
- 10-13 yaş arası çocuklarda: 1.8 mcg
- 14-18 yaş arası gençlerde : 2.4 mcg
- (hamile kişilerde: günde 2.6 mcg (emziriyorsa günde 2.8 mcg)
- Yetişkinler: 2.4 mcg
- hamileyse günde 2.6 mcg (emziriyorsa günde 2.8 mcg)
B12 Vitamini Hangi besinlerde Bulunur?
Hayvan Böbrek ve Karaciğeri
Özellikle kuzu ve dana böbrek ve karaciğerin den ortaya çıkan B12 vitamini besin değeri olarak en yüksek yiyeceklerdendir. Aynı zaman da zengin bir protein kaynağıdır. Günlük 100 gramlık bir kuzu karaciğeri porsiyonu B12 için oldukça yeterlidir.
Tahıl Ürünleri
Tahıl gibi besinler, et ürünleri tüketmeyen kişilerin tercihi olabilir.
Tuna
Tuna, oldukça sık tüketilen ve muhteşem besinler içeren bir balık türü. Tuna içerisinde protein, vitamin ve mineraller içerir. 100 gramlık bir tuna tüketimi vücut için gerekli olan B12 vitamininin karşılanmasında yeterli olacaktır.
Özellikle temiz, akan sudan tutulan alabalık protein, sağlıklı yağlar ve b vitamini bakımından oldukça zengindir. Alabalık ayrıca magnezyum, fosfor ve selenyum yönünden de zengindir. 100 gramlık günlük tüketimi B12 vitamininin karşılanmasında yeterli olacaktır.
Somon
Somon, içerdiği omega- 3 yağ asitleri bakımından bir numaralı B vitamini kaynağı olarak bilinir. Günlük yarım somon tüketimi (ortalama 178 gram) B12 vitamini karşılanmasında yardımcıdır.
Süt
Yoğurt ve peynir gibi süt ve süt ürünleri, protein, vitamin ve mineral bakımından oldukça zengindir. Bir bardak (ortalama 240 ml) süt tüketimi B12 vitamini karşılanmasında yardımcıdır.
Yumurta
Yumurta, protein ve B vitamini bakımından son derece zengindir. Özellikle B2 ve B12 vitaminlerini yapısında bulundurur. Araştırmalar gösteriyor ki, yumurtanın sarı kısmı beyaz kısmına oranla daha fazla B12 barındırıyor ve vücudumuzda yumurtanın sarısı emilim bakımından daha kolay.
4 çeşit B12 Vitamini vardır bunlar:
1- Siyanokobalamin
2- Hidroksikobalamin
3- Metilkobalamin: Hücrenin sitoplazmasında etkilidir ve Sinir sisteminde iyileştirmeler yapar. Nörotransmitter yani sinirler arası ileti sağlayan durumdur. Bunların sentezinde ve regülasyonunda, düzenlenmesinde rol alır. Metilkobalamin eksikliğinde; depresyon, psikolojik problemler, sinir hasarı, demans hastalığı, kansızlık ve yorgunluk oluşur. Metilkobalamin, doğrudan sitoplazmaya girerek folik asid’in aktive olmasını sağlar. Eğer yeterli metilkobalamin yoksa folik asitte çalışmaz.
4- Adenozikobalamin: Mitokondri de etkili olur. İnsan vücudu için doğal bir formda bulunur yani yiyeceklerle biz aslında adenozikobalamin alıyoruz. Adenozikobalamin eksikliğinde; Yorgunluk, istenmeyen kilo kaybı, kas güçsüzlüğü, sindirim sorunları olur. Metilkobalamin ve Adenozikobalamin vücudumuzda aktif olarak yer alan formlardır.
B12 Vitamini Nedir, Hangi Besinlerde Var? İle İlgili Videolar:
