Afazi Nedir, Afazi Türleri ve Tedavisi Nasıl Yapılır?
Afazi Nedir?
Afazi nedir? Her konuşma, konuşurken doğru kelimeleri seçme, anlama, yazma, okuma ve hatta el kol hareketleri dil kullanımının bir parçasıdır. Afazi, beyin hasarı nedeniyle bunlardan biri veya daha fazlası işlevsiz hale geldiğinde ortaya çıkar. Sonuç olarak afazili kişiler söylemek istediklerini söyleyemezler. Afazi durumunda, bireyin okuma, yazma, anlama ve konuşma gibi becerileri ciddi şekilde bozulur.
Hastalığın bazı türleri vardır. Bu tipler beyin hasarının yeri ve ciddiyetine bağlıdır. Örneğin gizli afazide hastalar kendilerini ifade etmekte zorlanırlar. Akıcı afazide temel sorun anlama güçlüğüdür. Buna ek olarak afaziye konuşma apraksisi veya dizartri gibi nörolojik konuşma bozuklukları da eşlik edebilir.
Afazi Türleri Nelerdir?
Afazinin kendisinin birçok çeşidi vardır. Semptomları ayrıca hastalık tipine göre değişir.
Tutuk Afazi
Bu tip insanlar genellikle ne demek istediklerini bilirler. Ancak fikirlerini ifade etmekte ve başkalarıyla iletişim kurmakta zorlanırlar. Bu katılık hem sözlü hem de yazılı iletişimde görülebildiği için yaşam kalitesini düşüren bir durumdur.
Akıcı Afazi
Bu tip afazili kişiler iyi işitebilir ve okuyabilir. Ancak anlamakta güçlük çekerler. Çoğunlukla, sadece kelimeleri kelimenin tam anlamıyla alırlar. Kelimenin nerede ve nasıl kullanıldığı onlar için gerçekten önemli değil. Sadece gerçek anlama odaklanırlar. Akıcı konuşabilirler. Ancak iletişim kurarken anlamlı işler yapma olanakları çok sınırlıdır.
Küresel Afazi
Bu tip afazinin en şiddetli şeklidir. Problemi olan kişide felç geçirdikten sonra hızla gelişir. Bu bozukluğu olan kişiler konuşma ve anlamada güçlük çekerler. Ayrıca okuma ve yazma becerilerini de kaybettiler.
İlerleyici Afazi
İlerleyici afazi (nadir bir afazi şekli) olan kişiler okuma, yazma ve anlama yeteneklerini yavaş yavaş kaybetmek zorundadır. Bu nedenle hastalar jest ve mimiklerle iletişim kurmaya çalışırlar.
Anomik Afazi
Bu çeşitlilik söz konusu olduğunda hastalar akıcı bir şekilde konuşabilmektedir. Ancak anlamakta güçlük çekerler. Algı ile ilgili sorunları yoktur, ancak nesneleri adlandırmakta veya kullanmak istedikleri kelimeleri hatırlamakta zorlanırlar. Ancak sözlü ve yazılı anlatımda güçlük çekerler. Afazi hafif veya şiddetli olabilir. Hafif afazili kişiler konuşabilir ve sohbet edebilir.
Afazi Belirtileri Nelerdir?
Afazi genellikle sol hemisfer inme, travmatik beyin hasarı veya kafa çarpması kazasından kaynaklanır. Beyin hasarının diğer nedenleri arasında beyin enfeksiyonları, tümörler ve beyni etkileyen diğer olumsuz durumlar yer alır. Afazi belirtileri aşağıdaki gibidir.
- Adlandırmada zorluk
- Konuşma zorluğu
- Anlama zorluğu
- Okuma ve yazma güçlükleri
- Konuşurken garip veya uygunsuz kelimeler kullanmak
Afazi Tedavisi Nasıl Yapılır?
Tedavi belirli faktörlere göre değişir. Hasta yaşı, afazi türleri, lezyonun yeri ve boyutu bu faktörlerden hesaplanabilir. Afazili kişiler konuşma ve dil terapisi ile şikayetlerini giderebilirler. Bu uygulamalar ile semptomlar hafifler ve hastalar kendilerini daha iyi hissederler.
Bu noktada afazi tedavisi ve hastanın konuşma ve iletişim becerilerini geliştirmeye yönelik ek müdahalelerle tedavi süreci başlayabilir. Bu nedenle, hedeflenen iletişim rehabilitasyonu.