Virtüöz kelime anlamı olarak Latince, mükemmellik ve yetenek anlamlarına gelmektedir. İtalyanca kökenli virtuoso, İngilizce’de virtuosi kadınlar için virtuosa şeklinde kullanılır.
Virtüöz Nedir?
Virtüöz, sanatçıların icra ettiği alanda olağanüstü yeteneklere sahip olanlarına denir. Dilimizde yer ettiği şekilde zannedildiği üzere sadece müzik alanında kullanılmaz. Virtüözün kime dendiği sorulduğunda birçok kişiden enstrümanını iyi çalan kişiye denir cevabı alınsa da aslında tam olarak öyle değildir. Yetenekli anlamıyla bilinir ve genel anlamda bir işi mükemmel yapan kimseler hakkında kullanılır. Bu sadece müzik alanıyla sınırlandırılamaz.
Kimlere Virtüöz Denir?
Bilinenin aksine Müzik sanatıyla uğraşanlar da virtüöz olabilir. Heykeltıraş, ressam, mimar hatta futbolcu ve yazarlar bile…Fakat maalesef günümüzde bunun doğru şekilde kullanılmadığı bariz bir gerçektir. Virtüöz kelimesi sadece üstün yetenekli müzisyenler için kullanılan bir kelime olarak akıllara yerleşmiştir.
Madem yetenekli müzisyenler hakkında bu kelime dilimize yerleşti, kimler için denildiğine de bakalım.
Virtüöz, aslında bir unvan değil bir iltifattır. Ancak yine çoğu yanlış bilinen şey gibi günümüzde bir unvan olarak kullanılır.
Virtüöz iltifatını alabilmek için sadece bir işi iyi yapmak yeterli olmamaktadır. Belirli sanat alanında aynı işi birden fazla kişi çok iyi yapabilmektedir. Virtüöz olabilmek için de belirli kıstaslar bulunmaktadır. Bir enstrümanı çok fazla iyi çalan kişi olabilir ancak hangisi kendisini bir diğerinden birkaç adım öne daha çıkarabilecek bir yetenek sergileyebiliyorsa bunun diğerlerine göre ayırt edici bir kıstası bulunur. Bu durumda o kişiye Virtüöz denebilir.
Bu kelime müzisyenlere yapıştığından dünya çapında var olan örneklerine bakarak daha iyi anlayabiliriz.
Dünya Çapında Bilinen Müzisyen Virtüözler
Dünyaca ünlü virtüözlere baktığımızda kendi alanında ayrılarak birçok isim sayabilir. Akla ilk gelenlerden ”kemanı ağlatan adam” olarak bilinen Farid Farjad’dır. En önemli keman virtüözlerin başında gelen isimlerden birisidir. Farjad, Keman ile Klasik Batı müziğini birleştirmiş ve Fas müziğinin ilerlemesine önemli bir katkı sağlamıştır.
Bir başka virtüözlerden biri ise Sviatoslav Richter’dir. Piyano virtüözü olarak adlandırılan Richter, henüz 18 yaşında Odessa Operasında eşlikçi ve şef yardımcısı olarak çalışmıştır. Tabii ki bizlerinde gururla bahsedebileceğimiz piyano virtüözlerimiz İdil Biret ve Fazıl Say’dan bahsetmemek olmaz. Fazıl Say, 21. yüzyılın en büyük sanatçılarından biri olarak gösterilmektedir.
Dünya çapında çok büyük virtüözlerden örnek verebildiğimiz gibi isminden başarıyla söz edebileceğimiz daha birçok Türk virtüözlerimiz bulunmaktadır. Bağlama virtüözü Neşet Ertaş, Gitar virtüözlerimizden Asım Can Gündüz, klarnet virtüözlerimizden Mustafa Kandıralı, Hüsnü Şenlendirici, Ney virtüözü Kudsi Ergüner ve daha birçok yetenekli müzisyenimiz gibi…
https://www.youtube.com/watch?v=swm_pmN_xkA
