Tiroid bezinde belirgin bir yer kaplayan, kıvamı çevresindeki normal tiroid dokusundan farklı olan ve genellikle küresel veya oval şekilli olan dokuya tiroid nodülü denilmektedir. Bir başka deyişle, tiroid bezi içinde olmaması gereken bir kitlenin veya yumrunun varlığına nodül denir. Bu durumda, hastalığa nodüler guatr adı verilir. Tiroid nodüllerinin boyutları birkaç milimetreden birkaç santimetreye kadar değişebilir. Tiroid nodülleri, toplumda en sık görülen tiroid bezine ait hastalık grubunu oluşturur.
Tiroid Nodülü Nedenleri Nelerdir?
Tiroid nodüllerinin oluşumunda en önemli etken, iyot eksikliğidir. İyot eksikliği olan bölgelerde, özellikle ülkemiz gibi, tiroid nodüllerinin görülme sıklığı belirgin bir şekilde artmıştır. Türkiye genelinde yapılan ultrason taramalarında yetişkin nüfusun neredeyse yarısında nodüler guatr tespit edilmiştir. İyot eksikliği haricinde, doğal guatrojenler gibi bazı çevresel faktörler de tiroid nodüllerinin gelişiminde önemli rol oynarlar. Aynı zamanda, tiroid nodüllerinin oluşumunda genetik yani aileden gelen bazı faktörlerin de önemli olduğunu biliniyor.
Tiroid Nodülü Belirtileri Nelerdir?
Nodüler guatrı olan hastaların çoğunda genellikle herhangi bir şikayet bulunmamaktadır. Çoğu hastada, nodüller başka nedenlerle doktora başvurulduğunda tesadüfen tespit edilir. Fizik muayene ya da tiroid dışı nedenlerle yapılan görüntülemeler esnasında beklenmedik bir şekilde ortaya çıkabilir.
Tiroid bezi içindeki nodül genellikle dışarıdan fark edilemez. Nadir durumlarda, bazı hastalar kendilerinin veya çevrelerindeki kişilerin boynunda fark ettikleri şişlik nedeniyle doktora başvururlar. Ayrıca, nadiren, nodülden kaynaklanan aşırı hormon salgısı (hipertiroidizm) belirtileri nedeniyle doktora başvurma durumu da olabilir. Sınırlı sayıda vakada ise çevredeki yapılar üzerinde baskı hissi gibi şikayetlerle hekime başvurulabilir.
Nadir durumlarda, nodülün içinde kanama olduğunda boyunda ağrı şikayeti ortaya çıkabilir. Tesadüfen nodül tespit edilen hastalarda, kendilerinde hiç bir şey yokmuş gibi bir düşünce tamamen yanlıştır. Bu hastaların da nodül şikayetiyle başvuran hastalarda olduğu gibi benzer risklerle karşılaşma olasılığı vardır.
Tiroid Nodülü Kimlerde Görülür?
Tiroid nodülleri genel itibar ile bayanlarda ve ileri yaşlarda olan kişilerde daha çok rastlanmaktadır. Ülkemizde Karadeniz kıyıları, İç Anadolu ve Doğu Anadolu gibi bölgelerde tiroid nodüllerine ya da guatr hastalığına daha sık rastlanır. Bu durumun nedeni, bu bölgelerde iyot açısından yetersiz beslenme alışkanlıkları, özellikle Karadeniz bölgesinde karalahana tüketiminin fazla olması veya genetik faktörler olabilir. Burada bahsedilen iri yani büyük nodüllerdir. Günümüzdeki gelişmiş ultrason cihazlarıyla, toplumun önemli bir kesiminde 1 cm’nin altında hatta birkaç milimetre çapında tiroid nodülleri tespit edilebiliyor.
Tiroid Nodülü Nasıl Tedavi Edilir?
Sıvı dolu tiroid nodüllerine kıyasla içi doku dolu olanlar, hormon üretmeyen ya da üreten nodüllere göre daha yüksek kanser riski taşımaktadır. Büyüyen, ağrılı ve sert nodüller genellikle kanser riskini artırır. Hastalar, yutkunma güçlüğü, ses kısıklığı gibi şikayetlerle doktora başvurabilirler. İnce iğne aspirasyon biyopsisi sonucuna göre kanser ya da kanser şüphesi uyandıran tüm nodüllerin cerrahi olarak çıkarılması gerekmektedir.
İyi çıkan biyopsi sonucuna sahip olan nodüllerin, kullanılan yöntemin yaklaşık yüzde 3-5 oranında yanlış sonuç verebileceği göz önünde bulundurularak, ultrason eşliğinde takip edilmesi önemlidir. Nodül yüzde 20’den fazla büyüme gösteriyorsa, iğne biyopsisi tekrarlanarak ameliyat düşünülebilir.
Sıcak nodüller genellikle kanser içermeyen nodüllerdir. Bu nedenle iğne biyopsisine gerek duyulmaz. Tek bir sıcak nodül varsa, radyoaktif iyot tedavisi ile tedavi edilebilir. Ancak sıcak nodül 2 cm veya daha büyükse veya çok sayıda sıcak nodül mevcutsa, cerrahi tedavi gerekebilir.
Büyük nodüllerin soluk borusuna baskı yapması durumunda, kanser şüphesi nedeniyle ameliyat önerilir. Kişinin tiroid hormon düzeyleri normal ise, cerrahi işlem hemen gerçekleştirilebilir. Ancak büyük nodüle ek olarak hormon üretimi de artmışsa, önce ilaçlarla hormon seviyeleri normalleştirilir, ardından cerrahi müdahale yapılır.
Tiroid Nodülü İle İlgili Videolar
