Etiketleme Kodu
Giysilerin üzerindeki etiketler, kumaş ebadı (satın alım ülkesine bağlı olarak, emperyal, metrik veya başka bir sistemde) ve içeriğine ilişkin bilgi dışında, temizleme talimatlarını da verirler. Bunlar kimi zaman sözcüklerle belirtilse de, genellikle Uluslararası Bakım Talimatı Etiketleme Kodu’nun sembolleriyle gösterilir. Bu kodun beş temel sembolü beş ayrı işleme yöneliktir: Yıkama (küvet), çamaşır suyu tatbik etme (üçgen), ütüleme (ütü), kurulama (dikdörtgen) ve kuru temizleme (çember).
Bunlara daha spesifik bazı talimatlar da eşlik edilebilir: Yıkama sıcaklığını belirten, celcius dereceli sayılar ve yıkama hareketlerine yönelik yatay çizgiler, klorinli çamaşır suyunu ve farklı kuru temizleme kimyasallarını belirten harfler ve ütüleme ve kurutma sıcaklıklarını belirten noktalar. Daha az rastlanan kare şeklindeki semboller ise “sıkmadan asarak kurutma”, “asarak kurutma” ve “sererek kurutma” ya yöneliktir.
Tekstil Ürünlerinde Etiket
Çoğu yorgan etiketinde rastlanan işaretlerden biri “tog değeri/termal değeri”dir. Bu termal dayanıklılık birimi genelde 4.5 ile 15 arasını kapsar. Termal değeri kabaca yorganın kalınlığı ya da neyle doldurulduğundan bağımsız olarak, yorganın içindeki havanın miktarıyla orantılıdır. (Mükemmel bir yalıtıcı olan durgun hava genelde yorgan içi malzemesi hacminin yüzde 99’unu oluşturur.) 4.5 derecelik bir etiket, hafif yaz kullanımına işaret eder, 15 derecelik etiket ise -“süpersıcak artı”- merkezi ısıtması olan evler için gereksizdir.
Yukarıda: Özelliklerine göre giysilerin termal değerleri.
İngiltere’de Termal Dayanıklılık
“Tog” sözü, İngilizce argosunda giysiye verilen addır. Bu birim 1940’larda, Manchester’daki Shirley Enstitüsü’nün işlerine kolaylık olması için icat edildi, 1960’larda ise genel kullanıma geçti. Bilimsel açıdan termal dayanıklılık, bir yalıtkan boyunca sıcaklık düşüşünün, yalıtkanın içindeki ısı akışına bölünmesi biçiminde tanımlanır. Bu nedenle SI sistemindeki termal dayanıklılık birimi, kelvin derecesi bölü metrekare başına düşen watt şeklindedir.
Örneğin erkek takım elbise kumaşlarında 0.1’dir. Termal değeri ise, Sı değerinin on katı biçiminde tanımlanır. Bu örnekte termal değeri 1’dir. Termal değer ölçeği logaritmik değil, lineerdir. Yani 15’lik termal değeri olan bir yorganın termal dayanıklılığı, 1 termal değerine sahip bir battaniyenin 15 katıdır. (Battaniyelerin termal değerleri de etiket üstünde anlaşılır şekilde belirtilebilmeleri açısından benzerdir.)
Bir battaniyenin termal değeri togmetre ile ölçülür. Bunun aksini gerektiren bir sav henüz bilim dünyasında yer bulmamıştır. Bir numune elektrikli bir sıcak plaka aparatının üstüne yerleştirilir, aparat termokupl (ısıl ayrışım ölçer) ile ısı düşüşünü; ısıtıcının güç göstergesiyle de ısı akışını ölçer.
Yukarıda ve aşağıda: Uluslararası Bakım Talimatı Etiketleme Kodu.
