600 yıl hüküm sürmüş bir devletin padişahları kadar elbette ki sultanları da ün sahibi olacaktır. Hatta öyle ki kimi sultanlar kocaları olan Osmanlı padişahlarından bile daha çok bilinirler. Ne derler bilirsiniz her başarılı erkeğin arkasında bir kadın vardır. Bakalım bu ün salmış sultanlar kimlerdir? Tarihe nasıl damga vurdular?
Kanuni Dönemi’nde saray kadınları parlamaya başlamıştır. Bu sultanlar, valideler, haseki sultanlar sadece eşlerinin işlerine değil, sarayda ki entrikalar ile de oldukça ilgilenmişlerdir. Bu entrikalar nelerdir? Tarih sayfamızdaki bu isimleri tek tek inceleyelim.
1) Ayşe Hafsa Valide Sultan
Güzelliği ile anılan Ayşe Hafsa Sultan ‘Valide Sultan’ olarak bilinen ilk kişidir. Kocası Yavuz Sultan Selim oğlu Kanuni Sultan Süleyman’dır. Kocası Yavuz Selim öldükten sonra bir cihana hükmeden haremin başına geçmiştir.
2) Hürrem Sultan
Dillere destan Hürrem Sultan. Kanuni’nin yegane sevgisini kazanan tek kişi. Bir Osmanlı padişahı ile nikah kıyarak evlenen ilk kadındır. II. Selim ve Mihrimah Sultan’ın annesidir. Tarihe yaptığı entrikalar ve mücadeleler ile geçmiştir. Devlet yönetiminde de oldukça etkilidir. İran savaşını desteklemiş ve Ruslar ile barış içerisinde yaşanılmasını sağlamıştır.
3) Mihrimah Sultan
Annesi Hürrem Sultan, babası Kanuni’dir. 4 erkek kardeşi vardır. Annesi gibi genç yaşta devlet işlerinde söz sahibi olmuştur. Diyarbakır valisi Rüstem Paşa ile evlendikten sonra Rüstem Paşa sadrazam olmuştur. Babasına Malta seferine giderse 400 gemi yaptıracağına söz verdiğine dair bilgiler vardır. Annesi öldükten sonra padişah olan kardeşi II. Selim’e danışmanlık yapmıştır. Mimar Sinan’ın talihsiz aşkı olan Mihrimah Sultan adına, Mimar Sinan tarafından Edirne’de Mihrimah Sultan Külliyesi yapılmıştır.
4) Fatma Haseki Sultan
Hürrem ve Kanuni’den olma Şehzade Bayezid’in en sevdiği eşi denilmektedir. Eşi öldürüldükten sonra başka bir kalede hapsedildiği bilinir. 3 yaşındaki oğlunun da öldürülmesiyle intihar ettiği söylenir.
5) Nurbanu Sultan
Selim’in Haseki Sultan’ıdır. Hürrem Sultan tarafından saraya alınmış ve zekasıyla Hürrem Sultan’ın dikkat çekerek Selim ile evlendirilmiştir. Devlet yönetiminde kendini dinleten Nurbanu Sultan Venedik ve Osmanlı arasında uzun yıllar savaş olmamasını sağlamıştır. Eşi II. Selim’in kendisine yazdığı şiirler divan edebiyatında örnek teşkil etmektedir.
6) Safiye Sultan
Nurbanu Sultan’ın gelinidir ve saraya geliş şekli Nurbanu Sultan ile benzerlik göstermektedir. Çok güzeldir ve dikkatleri çekip Murad ile evlendirilir. Safiye Sultan sürekli Nurbanu Sultan ile iktidar çekişmeleri yaşadıkları için Nurbanu Sultan oğlu III. Murad’a güzel cariyeler sunar. Fakat Murad Safiye Sultan’dan vazgeçemez. Bu yüzden çok kadına düşman olmuş, yaptığı entrikalar kitaplara konu olmuştur. Safiye Sultan Nurbanu Sultan gibi devlet yönetimindeki rolünü Venedik’ten yana kullanmıştır.
7) Kösem Sultan
Ahmet ile 15 yaşında evlendirilmiştir. Hürrem Sultan’dan sonra bilinen en ünlü sultandır. Zekası ve güzelliği ile I. Ahmet karşısında devlet yönetiminde etkili olmuştur. Kocası genç yaşta öldüğü için yerine I. Mustafa ve II. Osman geçmiştir. Çok fazla işlere karıştığı gerekçesi ile başka bir saraya gönderilmiştir. Fakat 11 yaşındaki oğlu IV. Murad tahta geçince büyüyene kadar yönetimde etkili olmuştur.
IV. Murad büyüyüp annesine engel olmaya çalışıyor fakat olamıyor ve genç yaşta ölüyor. Yerine İbrahim geçiyor ve Turhan Sultan ile evleniyor. Gelini ile iktidar mücadelesine giren Kösem Sultan gelini Turhan Sultan tarafından odasında boğdurtulmuştur.
8) Hatice Turhan Sultan
Tam 34 yıl boyunca valide sultanlık yaparak tarihe geçmiştir. Deli İbrahim’in eşidir. Köprülü Mehmet Paşa’yı ikna ederek sadrazamlığa getirtiyor ve elini devlet işlerinden çekiyor. Şahsi işleri için hiçbir zaman devlet işlerine karışmıyor.
9) Bezmiâlem Valide Sultan
Abdülmecit’in annedir. Eşi II.Mahmud’tur. Hayırseverlikleri ile ünlü olan Valide Sultan tarihte en bilinen Valide Sultan’dır. Abdülmecit tahta geçtiğinde küçük olduğundan annesi ona danışman olmuş ve doğru bir şekilde yönlendirmiştir. Bakanlar seçilirken Valide Sultan’ın görüşü alınırmış.
