Prostat İltihabı (Prostatit) Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri! Prostat, erkeklerde idrar kesesinin çıkış kısmında bulunan ve üreme sisteminde yer alan bir organı temsil eder. Bu organ, sperm güçlendirici salgılar üretir. Prostat iltihabı ya da tıp alanındaki adı ile Prostatit, bu organda gelişen bir iltihaplanma durumunu ifade eder ve genellikle genç, cinsel aktif erkeklerde şiddetli ağrıya neden olan bir hastalıktır.
Prostatitin belirtileri arasında sık idrara gitme, idrar yaparken zorlanma ve yanma, ayrıca ağrı gibi şikayetler bulunmaktadır. Bu nedenle, prostatit günlük yaşamı derinden etkileyen bir sorun olarak karşımıza çıkar. Toplumda yaşayan erkeklerin yaklaşık %5 ila %10’u arasında prostat iltihabı görülebilmektedir. Kronik prostatit sorunu yaşayan erkeklerin ise %14’ünün iş hayatında zorluklarla karşılaştığı tespit edilmiştir.
Prostat iltihabı, genellikle iktidarsızlık endişesiyle ilişkilendirilen bir durumdur ve prostat bezindeki iltihaplanma veya enfeksiyon sonucunda ortaya çıkar. Bu hastalık, tüm yaş gruplarındaki erkekleri etkileyebilir. Prostatit, akut ve kronik olmak üzere temelde iki kategoriye ayrılır ve her bir türün tedavisi ile semptomları farklılık gösterir.
Prostatit, temel olarak akut ve kronik olarak iki ana sınıfa ayrılır. Kronik prostatit ise kendi içinde iki alt türe sahiptir. Bunlar; kronik bakteriyel prostatit ve kronik pelvik ağrı sendromudur.
- Akut Prostat İltihabı (Akut Prostatit): Hızlı bir şekilde gelişen akut prostatit, prostatit çeşitleri içinde şiddetli belirtilerle kendini gösterir. Bu hastalıkta, prostat bezi dokusunda aniden bakteriyel enfeksiyon gelişir, bu da hastalarda ani idrar yolu enfeksiyonlarına ve pelvik bölgede, penis kökünden ucuna kadar uzanan, makat bölgesine yayılan ağrılara neden olur. Daha çok cinsel aktif gençlerde görülse de her yaş grubunda ortaya çıkabilir ve teşhisi daha kolaydır. Tedavi ile birlikte belirtilerde hafifleme ve kaybolma gözlemlenir.
- Kronik Bakteriyel Prostat İltihabı: Kronik prostatit, akut prostatite göre belirtiler açısından çok daha hafif seyreden bir hastalıktır. Genellikle genç ve orta yaşlı erkeklerde görülür. Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonlarının prostat bezini etkilemesi sonucunda ortaya çıkar, ağır seyirli olabilir ve bazı durumlarda hiç belirti göstermez. Bu hastalık bazı kişilerde yıllarca belirtisiz devam edebilir, bu da oldukça riskli ve tehlikeli bir durumu işaret eder.
Prostat İltihabı Belirtileri Nelerdir?
Akut prostat iltihabı belirtileri şunlardır;
- Belirtiler ani bir şekilde (birkaç gün içinde) ortaya çıkar ve oldukça şiddetlidir.
- Yüksek ateş, bulantı, kusma, üşüme ve titreme gibi belirtiler görülür.
- İdrar renginde bulanıklık meydana gelir; bazı durumlarda kanlı idrar dahi gözlenebilir.
- İdrar yaparken şiddetli ağrı ve yanma hissedilir, idrar yapma süreci oldukça acılı hale gelir.
- İdrar yapmada güçlük çekme veya hiç idrar yapamama gibi zorluklar ortaya çıkar.
- İdrar kanalından renkli ve bulanık bir akıntı gelmesi mümkündür.
- Penis kökünden başlayarak uca doğru yayılan ağrı, makat, testisler ve bacaklara kadar uzanabilir.
- Cinsel isteksizlik, ereksiyon sorunları ve erken boşalma gibi cinsel problemler gözlenebilir.
- Eklem ve kaslarda ağrı meydana gelebilir.
- İdrar yapma hissi normal seviyeden daha fazla şekilde artar.
Kronik prostat iltihabı belirtileri şunlardır;
- Kanın meni ve idrarda gözlenmesi durumu ortaya çıkar.
- Birey, sinirli ve gergin bir hal alır.
- Erken boşalma ve iktidarsızlık problemleri meydana gelir.
- Boşalma esnasında ağrı hissi belirginleşir.
- Eklem ve kaslarda ağrı oluşabilir.
- İdrar yaparken hafif zorlanma ve yanma hissi yaşanır.
- Özellikle gece idrara çıkma ihtiyacı artış gösterir.
- Aniden idrar yapma ihtiyacı hissedilir.
- Ateş, titreme ve halsizlik gibi belirtiler görülmez.
Prostat İltihabı Teşhisi Nasıl Yapılır?
Hastanın belirtileri genellikle yol göstericidir. Tedaviye başlamadan önce basit bir idrar tahlili ve orta akım idrar kültürü yapılır. Akut bakteriyel prostatit durumunda, prostat masajı önerilmez. Özellikle kronik bakteriyel prostatit teşhisinde, prostat masajı sonrası alınan sekresyon ve idrar örneklerinin analizi ve kültürü kullanılabilir.
Bu yöntem, “4 kap testi” olarak adlandırılır. Sperm kültürü (meni örneğinde enfeksiyon etkenlerini araştırır), üretral sürüntü kültürü (özellikle üretral akıntısı olanlarda) yardımcı olabilir.
İdrar şikayetleri olan hastalarda, üroflowmetri (işeme testi), ultrasonografi, enfeksiyon belirteçlerinin kontrolü ve PSA (özellikle 40 yaş üstü erkeklerde) yapılmalıdır. Tedaviye dirençli durumlarda, transrektal ultrasonografi (prostat apsesi ya da kisti olup olmadığını belirlemek için) önerilebilir.
Prostat İltihabı Nasıl Tedavi Edilir?
Prostat iltihabının etkili bir şekilde tedavi edilmesi için öncelikle hastadaki spesifik tipin belirlenmesi gereklidir. Genellikle hasta öyküsü ve belirtiler, hangi tip hastalığın mevcut olduğunu tespit etmeyi kolaylaştırır. Ardından, doğru tedavi yöntemi belirlenir ve uygulanır.
Akut prostatit tedavisinde, başlangıçta öncelik antibiyoterapiye verilir. Antibiyotik tedavisi, kültür sonuçlarına göre uygun şekilde ayarlanabilir. Klinik ve laboratuvar değerleri kötü olan hastalarda, parenteral (damar içi) tedavi başlatılabilir ve bazı durumlarda hastanın yatışı gerekebilir.
Tedavi edilmemiş prostat iltihabı, ileride hastaya ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Örneğin, prostat bezindeki iltihap kan dolaşımına karışarak diğer dokuları ve organları etkileyebilir. Bu nedenle, hastalık belirtileri ortaya çıktığında, uzman bir hekime en kısa sürede başvurmak son derece önemlidir.
Kronik prostat iltihabı tedavisinde düzenli antibiyotik kullanımı, zaman içinde enfeksiyonu ortadan kaldırabilir. Tedavi planı, bazı prostatit hastalarında ağrı ve belirti şiddetine göre özelleşebilir. Örneğin, idrar sırasında zorlanma şiddeti yüksek olan bazı hastalarda öncelikle bu sorunun giderilmesi önemlidir.
Bu sebeple, iltihap tedavisine ek olarak altta yatan nedenlere yönelik çözümler de düşünülmelidir. Örneğin, prostatın tıkanmasına neden olan bir durum varsa, enfeksiyon tedavisi hızla başlatılmalı ve prostat için uygun bir tedavi planı oluşturulmalıdır.
Prostatit tedavilerinde antibiyotik kullanımı uygun sürede (4-6 hafta) gerçekleştirilmelidir. Hastanın mevcut şikayetlerini hafifletecek ağrı kesiciler, prostat ilaçları, anti-depresanlar, kabızlık ilaçları gibi tedaviler de eklenmelidir. Kronik abakteriyel prostatitlerde ise günümüzde şok dalga tedavisi (ESWT) uygulanabilmektedir.
Prostat İltihabı İle İlgili Videolar
