Ultrasonografi, tıbbi bir teşhis yapmayı kolaylaştırmak için ses dalgalarını kullanan bir vücut görüntüleme şeklidir. Yetenekli bir ultrason teknisyeni ve hastayı önemseyen tıbbi uygulayıcı tarafından sorulabilecek soruları yanıtlamak için ultrasonografi kullanarak vücudun içi görülebilir.
Genellikle bir radyolog ultrason testini uygular ve sonuçları rapor eder. Ancak diğer branş doktorları da ultrasonu teşhis aracı olarak kullanabilir. Örneğin, doğum uzmanları hamilelik sırasında fetusu değerlendirmek için ultrason kullanır. Cerrahlar ve acil durum doktorları, karın ağrısı veya diğer komplikasyonları değerlendirmek için yatak başında ultrason kullanır.
Ses dalgalarını ve ekolarını yansıtmak ve almak için bir dönüştürücü veya sonda kullanılır. Hastanın cildine bir jel sürülür. Böylece ses dalgaları deriden geçerken bozulmaz. İnsan anatomisi ve makine hakkındaki bilgisini kullanan teknisyen, belirli yapıları değerlendirebilir ve hastanın doktoru tarafından sorulan soruları cevaplamaya çalışır.
Bu oldukça zaman alabilir. Probun farklı yönlerde yeniden konumlandırılmasını ve işaretlenmesini gerektirebilir. Aynı zamanda, teknisyenin probu cilde itmek için kullanılan basınç miktarını değiştirmesi gerekebilir.
Işınla Çalışmaz
Ultrasonografi, çalışmak için X-ışınlarını kullanmadığı için herhangi bir radyasyon yaymaz. Ana rahmindeki fetusa bir zarar gelmez. Anne ve bebeğine herhangi bir zarar verilmeden doğum süreci rahat bir şekilde gözlemlenmiş olur. Anormal komplikasyonların ortaya çıkması erkenden fark edilir.
Kasın Hastalıkları
Ultrasonografi kadın hastalıklarının tespitinde de önemli yere sahiptir. Özellikle kısırlık tedavisinde ve tanısında sıklıkla kullanılır. Cihaza ait farklı problar ile hastalığın türüne göre farklı görüntülemeler yapılabilir. Hamile kadınlarda bebeğin olup olmadığı ve doğacak olan bebeğin cinsiyetini öğrenmek içinde kullanılır.
Damarlar ve Urlar
Bu cihazın bir diğer kullanım alanı ise vücudun dolaşım sisteminde yer alan damarlardır. Daralan veya tıkanan damarlar ”Doppler Kayması” tekniği ile kolayca görüntülenir. Doppler özelliği olan bu tip ulteason cihazları kitlesel lezyonların damarlanma yapısını inceler. Selim-habis ayrımını kolayca yapabilir.
Kemikler İncelenmez
Kemikler ses dalgalarına engel olduğu için akciğer, mide-bağırsaklar gibi boş organlar ultrasonografi ile gözlemlenemez. Beyin de kafatası sebebiyle incelenemez ve herhangi bir değerlendirme yapılamaz. Bebeklerde kemikleşmemiş bıngıldaklar ses dalgalarını geçirdiği için ultrasonografik inceleme yapılabilir.
Ultrason cihazları bağırsak ve mideyi inceleme imkanı vermemesine rağmen içinde hava boşluğu olmayan bağırsak kısımlarını tıkayan tümor ve akut apandisitleri US adı verilen yöntem ile saptayabilir.
Herhangi bir acıya veya zarara sebebiyet vermeyen bu cihazlar birçok hastalığın tanı ve tadavisinde kullanılmaktadır. Radyasyon yayma riskinin olmaması bu cihazı önemli kılan en büyük özelliklerinden biri haline getiriyor.
