Oryantiring Nedir ?
Oryantiring , harita kullanarak hedefe ya da hedeflere ulaşma ve zamana karşı yapılan spor türüdür . Farklı arazi türlerinde yapılabilse de , genellikle ormanlık alanlar tercih edilmektedir. Birçok ülkede federasyonlar şeklinde örgütlenmiş olup belirli kurallar çevresinde gerçekleştirilmektedir.
Oryantiring kelimesi , İsveççe orientering kelimesinden dilimize geçmiştir. İlk resmi aktivite ise 1918 senesinde İsveç’te Albay Ernst Killander tarafından gerçekleştirilmiştir. O günden sonra ilgi hızla aratarak ülkede ki en fazla yapılan spor aktivitelerinden birisi haline geldi.
Uluslararası Oryantiring Federasyonu ise 1961 senesinde faaliyete geçti. Oryantiring ise günümüzde birden çok ülkede yapılan bir kitle sporu haline dönüşmüştür.
Oryantiringin Kuralları Nelerdir ?
Oryantiringde yarışçılar kendilerine verilmiş olan yarışma alanın haritasında bulunan hedeflere sırasıyla ve en kısa zaman içerisinde ulaşmaya çalışırlar. Kontrol noktalarında genellikle turuncu ya da beyaz bayraklar yer almaktadır.
Yarışmacıların bayrağın yanında bulunan zımbayı ellerinde ki fişe basarak kontrol noktasına ulaşmış olduklarını kanıtlarlar. Fakat bazı yarışmalarda zımba ve fiş yerine elektronik sistemlerde kullanılabilmektedir. İki hedef arasında ki hangi yoldan gideceğine sporcu kendisi karar verecektir . Amaç ise hedeflere en kısa sürede ulaşmaktır.
Tüm hedeflere ulaşamayan kişiler diskalifiye edilir. Yarışmacılar aynı yolu kullanmaması için genellikle birkaç dakika ara ile diğer yarışmacının çıkmasına izin verilir . Sporcular parkur boyunca karşılaşsalar bile birbirlerini takip etmeleri ya da izlemeleri yasaktır.
Oryantiringin Türleri Nelerdir ?
Uluslararası Oryantiring Federasyonu’nun kabul etmiş olduğu dört farklı oryantiring çeşidi vardır :
Koşu
En yayın olan branştır. Yürüyerek ya da koşarak yapılabilir.
Dağ Bisikleti
Kuralları koşu branşına benzer . Mesafeler daha uzun , harita ölçeği daha büyüktür. Sporcular haritalarını bisikletin gidonuna tuttururlar.
Kayak
Kuzey kurallı kayak ile yapılır.
Patika
Özellikle de engelli kişilere yönelik yapılan bir çeşittir. Hız unsurunun önemsiz olduğu , harita okuma bilgisinin ön planda tutulduğu oryantiring türüdür. Tekerlekli sandalye ile katılan bir yarışmacı ile koşabilen bir yarışmacı eşit koşullar içerisinde yarışır.
Bu 4 branştan farklı olarak , yapıldığı alana , kurallarına ya da süreye göre birden fazla oryantiring çeşidi vardır :
Skor Oryantiringi
Amaç , belirlenmiş sürede en fazla sayıda hedef bulmaktır. Süre dolduğu zaman takımın ya da bireysel sporcuların hedef sayısına göre puan değerlendirilmesi yapılır.
Bayrak Oryantiringi
Takım halinde yapılan oryantiring çeşididir. Her yarışmacı ulaşması gereken hedefe ulaştığında takımlarından başka bir sporcu bir sonra ki hedefi bulmak için koşmaya devam eder.
Gece Oryantiringi
Gece saatlerinde , kafa lambası gibi aydınlatma araçları ile yapılır.
Dağ Maratonu
Oryantiringie göre daha büyük ve daha sarp bir bölge içerisinde yapılan dayanıklılık sporudur. Yirmi dört saatten fazla sürebilir. Sporcular , belirlenmiş olan kamp malzemelerini taşıması gerekmektedir.