Noel Nedir? Ne Zaman Kutlanır?
NOEL NEDİR?
Noel, her yıl 25 Aralık gününde İsa’nın doğumunun kutlandığı bir Hristiyan bayramıdır. 20. yüzyılın başlarından bu yana Noel, Hristiyan olmayanlar tarafından da kutlanmakta olan dini objelerden arınarak, armağan alışverişi çevresinde gelişen bir bayram olarak da kutlanmaktadır. Bu seküler noel versiyonunda tarihsel bir figür olan Noel Baba temel bir rol oynamaktadır. Ülkemizde de yılbaşı kutlamaları armağan verme ve çam süsleme eylemleri etrafında kutlanmaktadır.
Noel, her yıl dünyadaki Hristiyanların geneli itibari 25 Aralık’ta kutlanmaktadır. Kutlamalar 24 Aralık’ta Noel arifesi ile start alır ve kimi ülkelerde 26 Aralık akşamına dek devam etmektedir. Ermeni Kilisesi gibi kimi Doğu Ortodoks Kiliseleri, Jülyen takviminde 25 Aralık gününe denk gelen 6 Ocak’ı Noel olarak belirlemişlerdir. Hristiyanların çoğunluğu barındırdığı ülkelerde Noel tatili yılbaşı tatili ile birleştirilmektedir.
Kimi ortodoks kilisilelerinin Noel’i Jülyen takvimine göre kutlamasının asıl sebebi, miladi takvimin Katolik Papa XIII. Gregory eli ile düzenlettirilmiş olmasındandır. Bununla beraber kimi ortodoks kiliseleri miladi takvime dönerek 25 Aralık’ı kutlama günü olarak belirlemiştir.
Noel Ve Türevleri
Noel sözcüğünün kökeni Latince’den Natalis sözcüğünden gelmektedir. Türkçeye ise Fransızca olan Noel sözcüğünden geçiş yapmıştır.
Christmas Ve Türevleri
Günümüzde çoğunluk ile İngilizce konuşulan birçok coğrafyada Noel anlamında kullanılmakt olan Christmas ve buna benzer diğer sözcükler ise Yunanca Khristos ve avam latincesinde yer alan messa sözcüklerinin birleşiminden oluşmaktadır. Messa sözcüğünün kökeni Latince “missa” (gönderme, yollama) sözcüğü olmakla beraber ayin sonunda cemaatin dağılması anlamına geldiği sanılmaktadır.
Weihnachten
Almanca’da Noel’in karşılığı olarak kullanılan sözcük Weihnachten “kutsal gece” anlamına gelmektedir.
Yule
Eski İngilizcede Noel anlamında kullanılmakta olan Yule sözcüğü Nors dili kökenli jol sözcğünden geldiği düşünülmektedir. Jöl, paganların 12 gün boyunca kutladıkları kış gündönümü bayramı idi.
NOEL KUTLAMALARI
Günümüz Noel kutlamaları Hristiyan ülkelerde oldukça renkli ve eğlenceli geçmektedir. Noel hazırlıkları aylar önceden başlar. Hristiyanların İsa’nın doğumunu bekledikleri döneme advent dönemi denilmektedir. 24 penceresi bulunan advent takvimleri hazır bulundurulur. Bu takvimlerde her pencerenin arkasına şekerlemeler ya da resimler gizlenir ve her gün bir tanesi açılmaktadır. Kimi ülkelerde advent mumları da yakılmaktadır.
Noel’den önce hemen hemen tüm okullarda İsa’nın doğumuna dair oyunlar sahnelenir. Bu oyunlarda İsa’nın bir ahırda dünyaya gelişi ve doğudan gelmekte olan üç müneccimin İsa’ya armağanlar getirmesi canlandırılmaktadır. Sokaklarda ve kiliselerde yetişkinlerden veya çocuklardan oluşturulan korolar Noel ilahileri seslendirir. İnsanlar Noel’den önceki hafta sonlarında Noel partileri vermektedirler.
