KOAH Nedir? Belirtileri Nelerdir?
KOAH (Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı) nefes almanızı zorlaştıran uzun süreli bir akciğer hastalığıdır. Bu hastalığın ülkemizde her yıl 150 bin kişinin ölümüne sebep olduğu ve yaklaşık 3.5 Milyon kişininde bu hastalığı taşıdığı tahmin edilmektedir.
KOAH Çeşitleri
KOAH, bu koşullardan bir veya daha fazlasına sahip olduğunuzda kullanılan bir şemsiye terimdir:
Amfizem: Bu, içlerindeki duvarları tahrip eden ve dev bir hava kesesi içinde birleşmelerine neden olan hava keselerinizin (alveoller) hasar görmesinden kaynaklanır. Oksijeni de ememez, bu yüzden kanınızdaki oksijeni azaltır. Hasarlı alveoller ciğerlerinizi uzatabilir ve yaylanmalarını kaybedebilir. Hava ciğerlerinde sıkışıp kalıyor ve nefes alamıyorsun, bu yüzden nefessiz kalıyorsun.
Kronik bronşit: Öksürük, nefes darlığı ve arka arkaya 2 yıl boyunca en az 3 ay kalan mukus varsa, kronik bronşitiniz olur. Kirpikler adı verilen tüy benzeri lifler bronşiyal tüplerinizi hizalar ve sümüğün dışarı hareket etmesine yardımcı olur. Kronik bronşitiniz olduğunda kirpiklerinizi kaybedersiniz. Bu, mukustan kurtulmayı zorlaştırır, bu da sizi daha fazla öksürür, bu da daha fazla mukus oluşturur.
Refrakter astım: Bu tip geri dönüşümsüz olarak da adlandırılabilir. Normal astım ilaçlarına yanıt vermiyor.
Nedenleri ve Risk Faktörleri
Akciğerlerinizi tahriş eden şeylere uzun süre maruz kalmak en yaygın nedendir. Diğer sigara içenlerin etrafına dolanırsanız ve çok miktarda sigara dumanı soluyorsanız, bu da bir rol oynayabilir. Sigara içiyor ve astım geçirirseniz, ihtimaliniz de artar.
Sigara içiyorsanız ve KOAH’ınız varsa, daha hızlı kötüleşme eğilimindedir. Bu durumu, toz, hava kirliliği veya belirli kimyasallar gibi uzun süre boyunca maruz kalmışsanız da geliştirebilirsiniz.
Yaşınız da KOAH’ı daha muhtemel hale getirebilir. Yıllar geçtikçe yavaş gelişir, bu yüzden çoğu insan semptomlar başladığında en az 40 yaşlarındadır.
Nadirdir, ancak genleriniz sizi KOAH için risk altına sokabilir. Alfa 1 antitripsin (AAT) adlı bir proteine sahip değilseniz, onu elde etmeniz daha olasıdır.
Belirtileri Nelerdir?
İlk başta, herhangi bir semptomunuz olmayabilir. Ancak hastalık kötüleştikçe, KOAH’ın şu ortak belirtilerini fark edebilirsiniz:
- Bitmeyen bir öksürük
- Nefes darlığı, özellikle fiziksel olarak aktif olduğunuzda
- Nefes alırken hışırdamak veya gıcırdamak
- Göğüste sıkılık
- Sık soğuk algınlığı veya grip
- Mavi tırnaklar
- Düşük enerji
- Kilo vermek (sonraki aşamalarda)
- Şişmiş ayak bilekleri, ayaklar veya bacaklar
Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Tedavisi yoktur, bu yüzden tedavinin amacı belirtilerinizi hafifletmek ve hastalığı yavaşlatmaktır. Doktorunuz ayrıca komplikasyonları önlemek veya tedavi etmek ve genel yaşam kalitenizi iyileştirmek isteyecektir.
KOAH’ınızın daha da kötüye gitmesini önlemek için yapabileceğiniz en iyi şeylerden biri sigarayı bırakmaktır. Doktorunuzla deneyebileceğiniz farklı şeyler hakkında konuşun.