Kilo Alma Korkusu (Obezofobi) Nedir?
Kilo alma korkusu, yani, tıbbi adıyla obezofobi, ergenlik dönemindeki genç kızlarda sıklıkla görülse de, kimi zaman erkeklerde de rastlanan bir kaygı bozukluğu halidir. Gerekli tedaviler uygulanmadığı takdirde yetersiz beslenme ve hastalıklara meyilli olma gibi sonuçlar doğururken, sosyal ilişkilere de olumsuz yönde etki edebilir.
İdeal kiloda olmak hem estetik görünüm hem de biyolojik açıdan bir hayli önemlidir. Bunun için hepimiz dönemsel olarak yoğunlaştırılmış egzersiz ya da uzman desteği ile belirlenmiş diyet programları uygulayabiliriz. Hatta bu süreçlerde sık sık tartılıp kalori yakmak için çaba sarf ederiz. Ancak obezofobi tüm bunların dışında, normal üstü düşüncelerle kilo almaktan korkmaktır.
İşte biz de bu yazımızda sizlere; kilo almaktan korkmanın nedenlerini, belirtilerini ve bu sorunun nasıl çözülebileceğini anlatıyor olacağız. Konuya ilişkin videolara ise yazımızın son bölümünde ulaşabilirsiniz.
Kilo Alma Korkusunun Nedenleri Nelerdir?
Kiloya Göre Yargılanma: Bazı toplumlarda, özellikle batı kültüründe rastlanan bir durumdur. Ailevi veya çevresel anlamda kişilerin üzerinde estetiğe dayalı bir baskı oluşturur. Güzel ve seçilebilir olmak için ince bir bedene sahip olmak gerektiğine yönelik bir algı hüküm sürer. Bu da zaman içerisinde kişilerde kilo almaktan korkmaya, kilo aldığında bir takım ayrımcılıklarla karşılaşabileceği ve toplumdaki yerinin sarsılabileceği gibi inançlara sahip olmaya yol açar.
Mükemmeliyetçilik: Bu karakteristik bir özelliktir. Çoğu zaman genetik aktarımlardan veya yetiştirilme tarzından köken alır. Kişiler hayatlarında her şeyin eksiksiz ve kusursuz olması için yoğun kaygı ve çaba içerisindedirler. Bu; iş, aşk, para ve fiziki görünüm de dahil olmak üzere pek çok alanda kendini gösteren bir tutumdur. Mükemmeliyetçi bireyler kilo alma korkusunu daha sık yaşayabilirler. Çünkü onlar her şeyin kendi kontrolleri altında olmasına alışkındırlar ve bu kontrolü kaybetmek endişe vericidir.
Anksiyete Bozukluğu: Kabul görmeme, arkadaşlık kuramama, başarısız olma ve bunun gibi korkuların alt yapısında reddedilme kaygısı yatar. Bu duygu durumunda olan kişilerde ise kilo almaktan ve eski görünümünün dışına çıkıp, artık insanlar tarafından dışlanmaktan korkmak oldukça yaygın görülür. Beğenilmemek ve sosyal anlamda yalnız kalmak ya da partneri ile kurduğu duygusal ilişkinin sekteye uğraması gibi bir takım endişeler de yine bunun devamında yaşanabilmektedir.
Kişisel Deneyimler ve Nedenler: Özellikle çocukluk veya ergenlik döneminde kişinin kilosu ile dalga geçilmiş olması, etrafındaki arkadaşlarının zayıflığa takıntılı olup diyetler yaptığını görmesi, kıyafet bulma konusunda kilosu nedeniyle sorun yaşaması, bir takım sosyal faaliyetlerden kilolu olduğu için geri kalması gibi özel nedenler de yine gelecekte kilo alma korkusuna sebep olabilmektedir.
Öz Güven Eksiklikleri: Kişinin hem kendisiyle hem de hayatla tam anlamıyla barışık olmaması durumunda, zihnine yalnızca belirli koşullara göre iyi hissedeceği kodlanır. Bunlardan biri de zayıf olduğunda güzel olabileceği ile ilgili bir şartlanmadır. Öz güveni yetersiz olan ve sürekli iyi olduğuna dair ispat isteyen kişilerde de yine, kilo alma korkusu baş gösterebilir.
Kilo Alma Korkusunun (Obezofobi) Belirtileri Nelerdir?
- Kişinin kendisini kilo almış olarak düşünmesi, hayal etmesi ve bununla ilgili konuşurken duyduğu huzursuzluk hissi
- Kilo almadığı halde sürekli kendisini kontrol etmesi ve her zaman fazla kilolarının olduğuna inanması
- Her gittiği yerde ve girdiği ortamda kilosuna yönelik konuşması, kilo almaya karşı duyulan yoğun derecede korku
- Dışarıda gittiği mekanlarda bile yiyeceği şeyleri evden kendisinin getirmesi, sıklıkla kalori hesabı yapması
- Panik atak- panik bozukluk
- Kan basıncında yükselmeler
- Baş dönmesi ve nefes problemleri
- Kronik hale gelen stres ve kaygılı ruh durumu
- Sürekli yeni diyet programları araştırmak ve sıkı diyetler uyguluyor olmak
- Tartıya yakın olduğunda; kilo almış olabileceği düşüncesiyle tartılma fikrinden kaçmak
- Ağır egzersizler yapmak şeklinde sıralanabilir.
Kilo Alma Korkusu Durumunda Ne Zaman Doktora Gidilmelidir?
Hepimiz dönem dönem kilo almaktan endişe duyup yeme alışkanlıklarımıza, spor düzenimize ve hayat tarzımıza dikkat etmeye karar vermişizdir.
Ancak bu bir kaygı haline gelip zihnimizi gereğinden fazla meşgul etmeye ve yaşam standartlarımızı düşürmeye başladığında mutlaka bir psikolog veya psikiyatrdan yardım almak gereklidir.
Yemek içeren sosyal aktivitelerden kaçmak, gıda alımını kısıtlamak, bilinçli olarak kusmak ve her öğünde kalori hesaplaması yapmak gibi davranışlar süre geldiği takdirde, bu durum artık psikolojik bir sorun olarak değerlendirilmelidir.