Kıdem Tazminatı Nedir, Nasıl Alınır ? Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanır?

Belirli süre çalıştıktan sonra işine son verilen , zorunlu vatani göreni yeri getirmek için askere giden veya emeklilik dolayısıyla işten ayılmak zorunda kalan işçilere, çalıştığı süreye göre hesaplanan , işçiye topluca ödenen paraya kıdem tazminatı denilir. Kıdem tazminatı çalışan işçinin hak ettiği büyük bir koruma kalkanıdır ve mağdur olmanızı önlemektedir.

Kıdem Tazminatını Alma Şartları Nelerdir? Kıdem Tazminatı Nasıl Alınır?

1475 sayılı Kanunun 14 üncü maddesine göre, çalışanlara belirli şartlarda kıdem tazminatı ödenmektedir. Aynı iş verene bağlı çalışma süresinin en az 1 yıl olması gerekir. Farklı yerlerde veya şirket içinde farklı gruplardaki çalışma süreleri birleştirilmektedir.

Her geçen yıl kıdem tazminat ücretinizin artışı söz konusudur. Aşağıdaki şartları gerçekleştirmeniz sonucunda kıdem tazminatını alabilirsiniz. Bu şartlarında dışında kendiniz bırakarak , istifa ederek kıdem tazminatına hak edemezsiniz.

Kıdem Tazminatı Alma Şartları :

1 . Askere giderek sadece kıdem tazminatı alabilirsiniz. İhbar tazminatınız kalır.

2 . Emeklilik hakkının gelmesi ve kapsamda gereken sigortalılık süresinin ve priminin dolmasıyla verilir.

3 . Kadın işçinin evlenmesiyle 1 yıl dolmadan verilir.

4 . İşçinin ölümü ile feshi halinde kıdem geride kalan ailesine verilir.

6. İşverenin haklı bir fesih nedeni olmadan işçinin iş sözleşmesine son vererek işten çıkarması

7. İşçi kendi isteğiyle sadece 3.600 prim gününü doldurması ve 25 yıllık sigorta süresinin tamamlanması soruncunda istifa etse de kıdem tazminatını almaya hak eder.

8 . İşçi, İş Kanunu’nun 25. Maddesinde aşağıdaki hallere uygunsa işveren tarafından kıdem tazminatı ödenmeden işten çıkarılabilir.

- Sağlık Sebepleri :
  1. İşçi özel hayatını dikkat etmiyorsa ve farklı günlerde üst üste 3 gün farklı günlerde 5 gün sağlık sorunları nedeniyle rapor alıyorsa ,tazminat hak edemez ve işveren çıkarma hakkına sahiptir.
  2. Bulaşıcı hastalıklardan dolayı.
- Ahlak ve İyi Niyete Uymayan Haller:
  1. İşverene işçi mesleği hakkında yalan söylüyorsa
  2. İşçi , işveren veya yakınlarına hakaret ediyorsa,
  3. Başka bir işçiye tacizde bulunursa,
  4. Başka işçilere sataşıyorsa,
  5. İşverene karşı işçi doğruluk , güvenilirlik veya dürüstlüğe aykırı davranması,
  6. İşçi işverene aynı ay içerisinde, üst üste 2 gün farklı günlerde 3 gün haber vermeden işe gelmezse,
  7. Görev tanımında yer alan veya verilen görevi yapmamakta ısrar ederse,
  8. İşçinin himayesindeki makine kendi kusurundan dolayı bozulduysa, 30 günlük ücreti ile ödemeyecek haldeyse,
- İşçiden Kaynaklanan Zorlayıcı Sebepler:
  1. İş yerine zorlayıcı bir sebepten ötürü 1 haftadan fazla gelmez ise işçinin kıdem tazminatı hakkı iptal olur.

9 . İş Kanununun 24. Maddesine göre işçi, aşağıdaki sebeplerden dolayı istifa ederse kıdem tazminatını alabilir.

- Sağlık nedenlerinden dolayı: sağlığının yaptığı işten dolayı bozulması veya sağlığının bozulması.
- Ahlak ve İyi Niyete Uymayan Haller :
  1. İşveren işçiye yalan söylerse, işveren işçiye tacizde bulunursa,
  2. İşçinin maaşları zamanında ödenmez ise ,( Bu durumda işverenin işçiye maaş gününden ,en fazla 20 gün içinde ücretini ödemeli. Bu durum bir kereyse , söz konusu olmayabilir.)
- İşverenden kaynaklı zorlayıcı sebepler: İşçi işverenden ötürü iş yerine bir hafta gidemezse ve bu süre içinde günlük kazancı kesilirse, işçi tazminat hakkını kazanır.

Kıdem Tazminatı Nasıl Hesaplanır?

İşçinin ve iş verenin kıdem tazminatı verme veya alma şartlarını oluşturduktan sonra, kıdem tazminatının hesaplama kısmına geldik. Kıdem tazminatı nasıl hesaplanır gelin bakalım:

Kıdem tazminatı nelere göre hesaplanır?

Kıdem tazminatında sadece damga vergisi kesilmektedir (vergi olarak tabi) .
Kıdem tazminatı hesaplaması , aylık brüt ücretten hesaplanır.

Aylık brüt ücretin de tavan sınırı bulunur.

Kıdem Tazminatı Tavan Tutarları

Yıl	Geçerli Olduğu Tarih Aralığı	Tavan Tutar
2019	01.01.2019 – 30.06.2019 arası	6.017,60 TL
2018	01.07.2018 – 31.12.2018 arası	5.434,42 TL
2018	01.01.2018 – 30.06.2018 arası	5.001,76 TL
2017	01.07.2017 – 31.12.2017 arası	4.732,48 TL
2017	01.01.2017 – 30.06.2017 arası	4.426,16 TL
2016	01.07.2016 – 31.12.2016 arası	4.297,21 TL
2016	01.01.2016 – 30.06.2016 arası	4.092,53 TL

Kıdem Tazminatı Hesaplamak :

Bunu örnekle daha iyi hesaplayabiliriz. Ama kabaca hesaplamak isteyenlere formül ,

Kıdem tazminatı = Son aldığınız aylık brüt ücret * çalıştığınız yıl olarak elle de hesaplanabilir. Ama vergilerin düşüşü vs gibi durumlar için net hesaplama aşağıdaki gibidir:

[box type=”note” align=”” class=”” width=””]

Brüt Ücret: 2.000,00 TL
Giriş Tarihi: 02.06.2015
Çıkış Tarihi: 10.08.2017
Giriş ve Çıkış Tarihi Farkı: 8 gün 2 ay 2 yıl
Çıkan sonuç gün bazında toplanır ve elle yapıldığı için +1 gün eklenir: 1 gün + 8 gün + 60 gün + 730 gün = 799 gün çalıştı. ( Normal gün hesabı)
Kıdem Günü: 799 * 30 gün /365 = 65,67 gün
Günlük Brüt Ücret: 2.000 TL/30 = 66,66 TL
Brüt Kıdem Tazminatı: 65,67 * 66,66 = 4.377,56 TL
Damga Vergisi: 4.377,56 TL * 0,00759 = 33,22 TL
Net Kıdem Tazminatı: 4.377,56 TL – 33,22 TL = 4344,34 TL

[/box]

2019‘da tavan tazminat tutarını geçen için örnek hesaplama ise şöyle : 6.017,60 TL * 2 = 12.035,20 TL (Damga Vergis’de çıkarılarak) kıdem tazminatı ödemesi yapılır.

Kıdem Tazminatı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Öncelikle bu sorular , gazete , dergi ve internet sitelerinde en çok sorulan sorulardır ve sürekli güncellenmektedir. Siz de sorularınızı sormak isterseniz aşağıdan yorum yaparak sorunuzu sorabilirsiniz. Ben veya ekibimizden başka bir editör arkadaşımız, uzmanından kaynak alarak bu soruyu cevaplayacağını unutmayınız!

İşyerinin satılmasından dolayı işçi kıdem tazminatını isteyebilir mi?

İş yerinin devri, satışı vs gibi durumlarda haklar tamamen devreder ve söz konusu olan tazminat hakkınız kaybolmaz. Çalışanlar aynı şekilde aynı haklarla çalışmaya devam ederler. Bu yüzden de iş veren herhangi bir tazminat ödeme zorunluğuna girmez.

İşyeri zam yapmazsa, tazminat alıp çıkabilir miyim?

Ücret arttırımıyla ilgili bir düzenleme yoktur. Bunun aksi bir durumda tazminat ödeme zorunluluğu da yoktur. Ücret sınırı en alt asgari ücret olarak belirlenmiştir. Bunun haricinde iş sözleşmesinde bir karşılığı bulunmadığından dolayı,istifa edip çıkmakla tazminat hakkınız olmaz.

11 ay önce evlendim işten ayrılmak zorundayım, ayrılırsam kıdem tazminatı alabilir miyim?

Kadın işçiyseniz alabilirsiniz. 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14’ncü maddesinde kadın işçi, resmi evlilik tarihinden 1 yıla kadar işten kendi arzusuyla ayrılabilir. Bu duruma istinaden de kıdem tazminatına hak kazanabilir.

Soruların devamı gelecek sizin de varsa, aşağıdan yazın uzmanından cevaplayalım.

*sorularınız geldikçe burası dolacaktır.