İşyeri Politikası Nedir? İşyeri Politikası Niçin Önemlidir?
İşyeri Politikası Nedir? İşyeri politikası, çalışan davranışlarını belirlemek ve yönetmek adına yönetim tarafından konulan ve insan kaynakları birimi tarafından yürütülen kurallar bütünüdür. İşyeri politikası genellikle bir işyerindeki çalışma prosedürünü pekiştirmek ve netleştirmek adına oluşturulur. İşyerinde kabul edilebilir ve kabul edilemez davranışları açıkça tanımlayarak bu politikalara uymamanın sonuçlarını da ortaya koyarak işverenin çalışanı daha etkili bir biçimde yönetmesine yardımcı olur.
Bir işyeri politikasına konu maddeler ise başlıca şunlardır;
- Uygun ve uygun olmayan giyim tarzı,
- İşyeri faaliyetleri veya projeleri hakkında gizlilik,
- Kişilerarası ilişkiler ve davranışlar,
- Çalışan performansına ilişkin beklentiler, standartlar,
- Mesai saatlerinde iletişim cihazlarının veya sosyal medyanın kullanılması,
- Mola ve yemek saatlerine uyum,
- İşyerinin saygınlığını zedeleyecek davranışlar,
- Mobbing,
İşyerinin hem kendi hem çalışanının yasal haklarını ilettiği resmi kurallar bütünü olarak karşımıza çıkar. Bir işverenin uygulamaya koyduğu kurallar kurumsal hedefleri ve işyeri kültürü ile uyumlu ve iş kanununa göre yasal olmak zorundadır.
1. İşyeri Politikasında Takdir Yetkisi
İşyeri politikaları, kanunen yükümlülüğü bulunmaksızın işverenin hedef ve kültürüne uygun özel bir kılavuz niteliğindedir. Ancak çalışan davranışlarının açıkça belirtildiği bu kurallar listesine uymamanın ne gibi sonuçları olduğu yönetimin idaresindedir. İdarenin uygunsuz çalışan yahut davranış için takdir yetkisi de saklıdır. Peki idarenin takdir yetkisi nedir?
Örneğin; işyeri politika kılavuzunuzda kabul edilemez bir davranışın sonucunu iş akdinin feshi olarak belirttiniz ve söz konusu madde ile ilgili bir çalışanınız bu kuralı ihlal etti. Bu noktada çalışanın işinin sonlandırılıp sonlandırılmayacağı nedenselliğe bağlı olmakla birlikte yönetimin takdir yetkisine bağlıdır.
2. İşyeri politikasının sağladığı avantajlar
1) Güven: Çalışanların mesai saatleri içinde kendilerini güvende, rahat ve desteklenmiş hissetmeleri önemlidir. İşyeri politikalarında tehditlere karşı belirlenen kurallar tam olarak bunu yapacaktır. Çalışanlar fiziksel ve psikolojik güvenliklerine, mobbing’e, ayrımcılığa karşı işyerinin güçlü politikaları olduğunu görürse, çalıştıkları süre boyunca kendilerini korunmuş hissederek yalnızca çalışmalarına odaklanırlar.
2) Net bir eylem planı: Bir işveren aynı anda her yerde olamaz ve her eylemi denetleyemez. İşte tam da bu noktada işyeri politikaları bu boşluğu net bir biçimde dolduran belgedir. Bilgilendirilmiş çalışanlar kendilerinden ne beklendiğini ve hangi kurallara uymaları gerektiğini açıkça bilirler.
3) Çalışan hak ve sorumluluklarında aynılık yaratır: İşletmenizdeki politikaların bir başka amacı da çalışan hakları ve sorumluluklarında aynılık yaratmaktır. Açık bir politikanın yokluğu, çalışanlar arası farklı kişisel standartlara sahip olma eğiliminden kaynaklı çatışmaya yol açabilir.
Örneğin, bazı çalışanlar ofis ortamında takım elbise giymeyi ve kravat takmayı tercih ederken, diğerleri kot pantolon ve tişört giymeyi tercih edebilir. Bu alanda şirketiniz için tutarlılık önemliyse, bunu bir politika haline getirmelisiniz. Politikalar ayrıca, kuralların farklı yorumlanmasını ve bundan doğacak çatışmaları da engellemiş olacaktır.
3. İşyeri Politikası Çalışana Nasıl Duyurulur?
Bu sorumluluk tümüyle insan kaynakları birimine aittir. İşletmenin büyüklüğüne ve imkanlara göre değişiklik gösterebilir ancak genel olarak;
- Islak imzalı belge,
- E-posta,
- Kılavuz,
- E-kılavuz olarak imkân dahilinde farklı 4 seçenek ile çalışana duyurulur.
Not: Çalışanın gelecekte bu standartları ihlal etmesi durumunda bir işyerinin güvenceye sahip olması için çalışanın imzasını gerektirebilir.
Genel bir kural olarak, işyeri politikalarının çoğu oldukça rutindir ve tüm yetişkinlerin halihazırda farkında olması gereken sağduyu ve nezaket kurallarını içerir. Ancak bazen ücret oranları, kıyafet kuralları ve diğer konular hakkında yalnızca şirketinize özgü bilgiler olabilir.
Sonuç olarak, bir işyeri politikası davranış, sağlık ve güvenlik, iş yeri değişikliği, geç kalma ve devamsızlık, internet kullanımı, çıkar çatışmaları, hediye kabul etme, mahremiyet, eğitim ve gelişim, esnek çalışma, performans, fazla mesai vb. gibi çok çeşitli alanları kapsayabilir. Her çalışan aynı maddelere karşı sorumluluk hissettiğinde onlara uyma olasılığı yükselir.
Bu politikalar güvenli ve destekleyici bir çalışma ortamı yaratır. Bu anlamda işlerin daha sorunsuz bir biçimde yürümesini destekler. Şirket içindeki harmoni ve uyum barışçıl bir şekilde sağlanmış olur. İlk izlenimde işvereni koruyor gibi görünse de uzun vadede çalışana sunduğu güvenlik daha fazladır. Ancak çok kısıtlayıcı politikalar yaratıcı düşünmeyi engelleyebilir ve üretkenliğin düşmesine yol açabilir. Politikaların adil olmasını sağlayarak, şirketin uzun vadeli başarısına zarar verebilecek olumsuz sonuçların önüne geçebilirsiniz.