Gün içinde bir önce , hatta bir saat önce bile konuştuğum kişinin ismini unutuyorum . Rutin olarak yapmadığım ve yapmam gereken şeyleri unutuyorum. Hatırlamak için kendimi zorlasam da bu durum hep aynı aklıma getiremiyor ve hatırlayamıyorum. Sizin de böyle oldu mu? diye sormak isterim ama mutlaka olduğunu düşünüyorum çünkü araştırmalar bunu gösteriyor. Tabi aynı araştırmalar bunu çözümleri konusunda da yardımcı oluyor. Evet ,” –Unuttuklarımızı nasıl hatırlarız?” sorusuna cevap arıyoruz bu bilgi yazımızda. Bu yazımızı okumadan önce, konuyla ilgili araştırma yapan Erdem beyin yazısı olan “Bildiklerimizi Unutmamak İçin 12 Sihirli İpucu” okumanızı da öneririm .
Bu hafızayla ilgili bir durum ve bunu geliştirmemiz gerekli . Yani hafızayı geliştirerek daha güçlü hale gelerek, unutkanlığımızı bitirmemiz gerekir. Bu konuda oldukça fazla araştırma var. En yaygını ve kullanıcılar arasında denenerek , başarıya ulaşanı bulmak istedim. Öyle ki araştırma yapan kaynaklarımı da en alta yazacağım.
Ama öncesinde bir hatırlayalım ; beyinde bu durum nasıl işleniyor ?
Anı Yaratma Süreci
Beyin, yaşadığımız olaylar ve deneyimlerle ilgili olarak bazı sinyaller yaratmakta . Sinaps adı verilen nöronlar arası bağlantılar oluşturmakta olup, bu sürece de anı yaratma süreci denilmektedir.
Anı birleştirme Süreci
Beyinde oluşan anılar , başka bir anıyla birleşmezse, tek başına cılız bir anı olur ve çabucacık unutulur. Bu durumun tam aksinde ise, anılar başka bir anıyla birleşir ve uzun süre hafızada kalmasına neden olur. Anılar birleştiğinde ise hafıza güçlenir. Bu durum ise en çok uykuda gerçekleşmektedir.
Anıları Hatırlama Süreci
Zamana bağlıdır ve unutulması durumu , eskisine oranla daha net hatırlanmaması , olağan bir durum. Bu durum yaşlanmanın doğal bir süreci de denilir. Ama anı kaybını önlemek için bazı metotlar vardır.
Hafızayı Güçlendirmenin 6 Bilimsel Yolu
1. Meditasyon yapmak , çalışan hafızanıza iyi gelecek
Çoğu yerde bu bilgi kullanılmakta. Demek ki gerçekten faydası vardır değil mi? Çalışan hafızanızı güçlendirmek istiyorsanız , mutlaka meditasyonu denemelisiniz. Meditasyon , konsantrasyon gücünü arttırmaktadır. Bu sayede sadece 2 haftada bile bunu fark edeceksiniz ve artık çoğu şeyi daha net hatırlayacaksınız. Sonradan hatırlamak istediğiniz bir bilgi sol beyinde ikincil derecede önem arz eder ama meditasyon sayesinde bu durum ilk sıraya gelebilir.
2. Kahve , anı birleşimini sağlamak için oldukça önemlidir
Yapılan araştırmaya göre kahve içmek, öğrenilen bir bilginin 24 saat sonra bile taze olmasını sağlıyormuş . (*) Kahve sayesinde , öğrenilen bir bilgi veya edinilen bir anının sürekliliği sağlanabiliyor. Özetle Kahve içerek (fazla abartmadan) , “daha derin bir muhafaza” seviyesine ulaşılacaktır. Yapılan araştırmaların sonucu bu şekilde çıkmaktadır.
3. Kiraz ve çilek gibi meyveler tüketmek, hafızayı güçlendirir
Yine bir araştırmaya göre , her hafta düzenli olarak çilek , kiraz ya da yaban mersini yemenin hafızayı keskinleştirdiği sonucu ortaya çıkmıştır. (**) Bu meyvelerin ortak özelliği ise flavonoid içermesidir. Flavonoid içeriği, beyindeki nöron bağları güçlendirmektedir. Uzun süreli hafızaya katkı sağlar.
4. Düzenli olarak egzersiz yapın
Düzenli egzersiz yapmak yani spor yapmak bütün vücudumuza iyi gelmekte olduğunu biliyoruz. Düzenli egzersiz sayesinde, hafıza kaybıyla ilgili sorunlarınız da ortadan kalkacaktır. Özetle , 20 dk. yürüş yapan birinin hafızası ile hiç hareket etmeyen birinin hafızası arasında fark vardır. Hatırlama fonksiyonları açısından birbirlerinden farklıdır.
5. Sakız çiğneyin
İşte burası çok ilginç ve aynı zamanda da güzel . Herkes belki yukarıdakilerini yapmayabilir ama bunu kolayca yapabileceksiniz. Sakız çiğnemek , odaklanma ve olayları hatırlama konusunda bize yardımcı olacaktır. Yine yapılan bir araştırmaya göre , sakız çiğneyenler katılımcılar , sakız çiğnemeyen katılımcılara göre hatırlamaları gereken sorulara çok daha hızlı reaksiyon göstermiş .(***) Sonuç olarak, sakız çiğnemek beynin hipokampüs bölgesindeki aktivitleri arttırdığı ortaya çıkmış . Bu nedenle hafıza güçlendirdiği ortaya çıkmıştır.
6. Kaliteli uykuya özen gösterin
En başta da bahsetmiştim; anıların birleştirilmesi sırası işlemi uykuda yapılmaktadır diye. Bu nedenle uyku , düzenli uyku hafızanın güçlenmesi ve anıların düzenlenmesi adına olukça önemlidir. Bu konu hakkındaki yapılan bir araştırmaya göre, düzenli uyku sayesinde anıların birleşme işlemi yapılırken, gereksiz bilgilerden de arındırılma işlemi yaptığı yönündedir. (****) Bir grup katılımcıya bazı hafıza kartları gösterilmiştir. Gösterilen kartlar sonrasında, 20 dakikalık kısa bir uyku /şekerleme yapmayanlara göre çok daha başarılı olmuşlar. Yani şekerleme yapanların hatırladıkları daha fazladır.
