Eurofighter Typhoon, Avrupa Birliği tarafından üretilen, çok yönlü, 4.5 nesil, çift motorlu, kanat delta yapılı, çok amaçlı savaş uçağıdır. Fransız Dassault Rafale, İsveçli Saab Gripen ve Rus MiG 1.44 uçaklarının tasarımları temel alınarak geliştirilmiştir. Uçak, olağanüstü çeviklik ve gelişmiş elektronik sistemlere sahip olmasıyla öne çıkıyor.
Tek pilotlu ve çift pilotlu versiyonları bulunan, Eurojet EJ200 motorlarından güç alan av-bombardıman uçağı, maksimum hıza ulaşabilen bir savaş aracıdır. Maksimum hızı 2.390 km/s’dir. Eurojet EJ200 motorları, bu av-bombardıman uçağının güç kaynağını oluşturur.
Eurofighter Typhoon Tarihi
1970’lerin ortasında, Fransa, Almanya ve İngiltere, European Combat Aircraft (ECA) programını başlattılar. 1979 yılında, konsorsiyum üyelerinin ihtiyaçlarına yönelik olarak European Combat Fighter (ECF) programı geliştirildi. Ancak, ulusal prototiplerin geliştirilmesi ve şartnamelerde yaşanan zorluklar nedeniyle, European Combat Fighter projesi 1981 yılında iptal edildi.
Sonrasında, Almanya, İtalya ve İngiltere, Çok Yönlü Savaş Uçağı (Agile Combat Aircraft-ACA) programını başlattılar. Ancak, Almanya ve İtalya’nın bütçe ayrımında yaşadığı sıkıntılar nedeniyle işbirliğinden çekilmeleri, İngiltere’nin programı kendi başına sürdürme kararı almasına yol açtı. 1983 yılında, İngiltere, Fransa, Almanya, İtalya ve İspanya, “Avrupa’nın Geleceğine Yön Verecek Savaş Uçağı” (Future European Fighter Aircraft-F/EFA) projesini başlatmışlardır. Projenin misyonu, hem kısa mesafede kalkış yapabilen, hem de görüş ötesi (Beyond Visual Range) özelliklere sahip bir savaş uçağı oluşturmaktı.
1984 yılında Fransa, özel operasyon özellikleri ve tasarım konusundaki ihtiyaçlarını tekrar vurgulayarak EFA projesini yönetme talebinde bulundu. İngiltere, Almanya ve İtalya, bu talep üzerine yeni bir EFA programı oluşturdu. Ancak, sonraki yıllarda Fransa, kendi ACX projesini (şu anda Dassault RAFALE savaş uçağı) gerçekleştirmek üzere resmen EFA projesinden çekildi.
1985 yılına gelindiğinde, İngiliz Havacılık Sanayi (British Aerospace-BAe), EAP’ı İngiliz Havacılık Sanayi’nin Warton kasabasındaki üssünde büyük ölçüde tamamlamıştı. Ağustos 1986’da EAP, ilk uçuşunu gerçekleştirdi ve Eurofighter’a doğru bir evrim başladı. Eurofighter’ın tasarım çalışmaları, EAP’ın verileri kullanılarak bundan sonraki beş yıl boyunca devam etti.
Projeye dahil olan ülkelerin başlangıçta belirledikleri ihtiyaç ve üretim miktarları şu şekildeydi: İngiltere 250, Almanya 250, İtalya 165 ve İspanya 100. Bu sayılar aynı zamanda ülkelerin projedeki katılımlarına göre belirlendi. Ülkelerin projede ki payları ise şu şekildeydi: İngiltere (%33, British Aerospace), Almanya (%33, Daimler-Benz), İtalya (%21, Aeritelia) ve İspanya (%13, Construcciones Aeronáuticas SA).
1986 yılında, aynı zamanda Münih merkezli olan Eurofighter’ın versiyonu olan Eurofighter Jagdflugzeug GmbH da tanıtıldı. Bu versiyon, EuroJet Turbo GmbH tarafından yönetilen ve Rolls-Royce, MTU, FiatAvio (şu anda Avio) ve ITP ortaklığıyla üretilen bir proje olarak hayata geçirildi.
Eurofighter’ın ilk uçuşu, 27 Mart 1994 tarihinde Messerschmitt-Bölkow-Blohm’un test pilotu Peter Weger tarafından Bavyera, Almanya civarında gerçekleştirildi. Bu test uçuşunda kullanılan prototip, günümüzdeki Eurofighter EF 2000’dir. 1990’lar, uçağın geliştirilmesi ve proje yönetimi konusunda oldukça etkili geçen bir dönemdi.
Uçağın üretimi ile ilgili yapılan anlaşma sonucunda; İngiltere, 232 adet, Almanya, 180 adet, İtalya, 121 adet ve İspanya, 87 adet Eurofighter sipariş etmiştir. Bu siparişlerden 112 adedi Tranche-3A modelidir ve İngiltere, 40 adet; Almanya, 31 adet; İspanya, 20 adet ve İtalya, 21 adet Tranche 3A modelinden sipariş vermiştir. Toplam sipariş bedeli 9 milyar avro olarak belirlenmiştir.
Payların dağılımı ise şu şekildedir: British Aerospace %37, DASA %29, Aeritalia %19.5 ve CASA %14.
Eurofighter Typhoon Genel Özellikleri
- Uzunluk: 15.96 m (52.4 ft)
- Mürettebat: 1 (2)
- Kanat Açıklığı: 10.95 m (35.9 ft)
- Kanat Açıklığı: 5.28m (17.3 ft)
- Kanat Alanı: 51.2 m²
- Boş Ağırlık: 11,000 kg (24.000 lb)
- Yüklü Ağırlığı: 16.000 kg
- Max. Kalkış Ağırlığı: 23.500 kg (51.800 lb)
- Motor: 2 x Eurojet EJ200ard yakmaturbofan
- Motor Gücü: 60 kN (13.500 lbf) her biri
- Yakıt Kapasitesi: 5.000 kg (11.020 lb)
- Maksimum hız :
- Yüksek İrtifada: (2495 km / s veya 1550 mil)
- Deniz Seviyesinde: Mach 1.25 (1530 km / s veya 950 mph)
- Menzil: 2900 km (1,800 mil)
- Servis Yarıçapı: 19812 m (65,000 ft)
- Tırmanış: 315 m / s (62.000 ft / dak)
- İtiş/Ağırlık Oranı: 1.15
Silahlar
- Toplar: 27mm’lik Mauser BK-27 topuna sahiptir
- Füzeler: AGM-84 Harpoon, AGM-88 HARM, AGM Armiger, AIM-9 Sidewinder, AIM-132 ASRAAM, AIM-120 AMRAAM, IRIS-T, MBDA Meteor, ALARMs, Storm Shadow (AKA “Scalp EG”), Brimstone, Taurus, Penguin
- Bombalar: Paveway 2, Paveway 3, Geliştirilmiş Paveway, JDAM
Eurofighter Typhoon İle İlgili Videolar
