Rekabetçi Ekonomi
İş ve ekonomi dünyaları, maaşlardan şirket hisselerine, hisse senedi fiyatlarından Birleşmiş Milletler’in İnsani Gelişme Endeksi’ne ve gayrisafi milli hasılaya dek varlığın her türünü ölçen sayılarla dolup taşar. Ancak, nicel bir bilim olmaya yönelik tüm çabalarına karşın, ekonomi daima iş dünyasının gerçekleri karşısında zayıf kalır.
Bilimciler arasında, çoğu zaman rekabetçi de olsa, yayımlanan bulgulara karşı ortak bir güven kültürü vardır.İş dünyasının çalışanları ise rekabetçi olmak zorundadır ve şirket raporlarına şüpheyle yaklaşırlar. Bilimde, gözlemsel verileri doğal yasalara uydurabilmek için belli bir yetenek ve muhakeme becerisi gerekir. İş dünyasında ise bu nitelikler mali rakamları insani yasaların ve beklentilerin içine yedirmek için gereklidir. Theodore Porter, Trust in Numbers’da bize şunu hatırlatıyor: “Kahramanca bir girişim ile zimmete geçirmeye yönelik bir girişim, incelikli bir noktanın vurgulanmasıyla birbirinden ayırt edilebilir… O incelikli nokta kural koyucu organlardır.”
Dow Jones Sanayi Endeksi
En bilinen ekonomik göstergeler, büyük olasılıkla New York merkezli Dow Jones Sanayi Endeksi ve Londra Merkezli Financial-Times Borsa 100 hisse endeksidir. (FT-SE veya “Footsie” 100). 1897’de Charles Dow ve Edward Jones tarafından kurulan finans haber yayımcısıyla ortaya çıkan Dow Jones Endeksi aritmetik bir ortalamaydı. Bu ortalama günlük olarak 12 hisse senedinden oluşan bir listenin toplam fiyatı 12’ye bölünerek hesaplanıyordu.
1928’den bu yana en çok alıntılanan Dow Jones Endeksi, pazarın neredeyse yüzde 25’ine karşılık gelen 30 sanayi hissesi fiyatlarının günlük ortalamasıydı. Rakam, hisse bölünmeleri, ikamelere önemli temettü değişimleri telafi edilecek şekilde ayarlanıyordu. FT-SE 100, 1935’te FT30 endeksinin yerini aldı. FT-Se 100, Londra Borsası’nda yer alan üç ayda bir teftiş edilen, en büyük 100 sınai ve ticari şirketin kapitalizasyonu üstüne kuruluydu. FT-SE 100 bir ağırlıklı ortalamadır ve 3 Ocak 1984’te 1000 olarak seçilen bir temel endeksten dakika dakika hesaplanır.
Her Ülkenin Gayri Safi Yurt İçi Hasılası
1500’de varlık durumu. Bu haritadaki her ülkenin yüz ölçümü, 1500’deki gayri safi yurt içi hasılası (GSYİH) ile orantılı. Hasıla, 1990 fiyatlarıyla, satın alma gücü paritesine göre (ABD doları) hesaplanmış (dolayısıyla satın alma gücü paritesine göre hesaplama yapıldığında 1 ABD doları, her ülkede aynı alım gücüne sahip). GSYİH, bir ülkede bir yıl içinde üretilen malların ve sağlanan hizmetin toplam değeridir. Bu değere söz konusu malların üretiminde kullanılan ham maddeler ve (GSMH’ye dahil olan) dış ülkelerden elde edilen net gelir dahil değildir.
GSYİH, bir ülkenin 1500’deki nüfusuna bölünürse, (neredeyse tanınmaz derecede şişkin görünen) İtalya’nın kişi başına düşen en yüksek gelire sahip olduğu görülür (1100 dolar). Ardından 714 dolarla İngiltere, 550 dolarla Hindistan ve 475 dolarla Mısır gelir. Kuzey Amerika ile Avustralya listeye güçlükle girer. Bu harita Michael Newman’ın geliştirdiği bir algoritmayı kullanan Worldmapper/Dünya haritalama projesi tarafından üretilen onlarca haritadan biridir.
