Beyin Yiyen Amip Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Bulaşır? Beyin yiyen amip, tek hücreli bir amip türüdür ve beynin enfeksiyonuna neden olarak çoğunlukla ölümcül sonuçlar doğurur. Tıpta “Naegleria Fowleri” olarak da bilinir. Bu amip genellikle tatlı su kaynakları, özellikle de göller ve nehirlerde bulunur. İnsanlar arasında sadece burun yoluyla bulaşır. Yani insandan insana geçmez.
Beyin yiyen amip, koku alma kanalına girerek burun mukozasını geçer ve beyin-omurilik sıvısı ve beyine doğru ilerlerler. Bu aniden ortaya çıkan ölümcül hastalık, Primer Amibik Meningoensefalit (PAM) olarak bilinen menenjitlere neden olur. Hastalığın belirtileri arasında burun iltihabı, yüksek ateş, bulantı, baş ağrısı ve göz ağrıları yer alır. Kısa bir süre içinde, şuur bulanıklığı ve koma gelişebilir ve hastalık genellikle ölümcül bir sonuç doğurur.
Beyin Yiyen Amip Belirtileri Nelerdir?
Bakteri kökenli menenjit ile benzer belirtiler gösteren beyin yiyen amip, çoğunlukla 5 gün sonra ortaya çıkan başlangıç belirtiler ile kendini gösterir. Ancak bu belirtiler, 1 ila 7 gün arasında değişebilir. Baş ağrısı, ateş, bulantı ya da kusma, başlangıç belirtileri arasında yer alır. Daha ilerleyen aşamalarda, boyun tutulması, kafa karışıklığı, çevreye ve insanlara karşı dikkat dağınıklığı, denge kaybı, nöbet geçirme ve halüsinasyonlar gibi belirtiler görülür.
Hastalığın başlangıcından itibaren hızlı bir şekilde yayılan belirtiler genellikle 5 gün içerisinde ölümcül bir sonuç doğurur. Tam aralık vermek gerekirse 1 ila 12 gün arasında denebilir. Enfeksiyonun beyin dokusunu öldürmesi ve beyinde ödem oluşması, ölüme sebep olan nedenler arasında yer alır.
Beyin yiyen amip belirtileri, menenjit gibi diğer birçok hastalıkta da görülebilir. Bu nedenle, herhangi bir rahatsızlık durumunda panik yapmadan önce, bir sağlık kuruluşuna başvurmanızda fayda vardır.
Beyin Yiyen Amip Nasıl Bulaşır?
Naegleria fowleri hastalığı ile ilgili en çok merak edilen konulardan biri, nasıl bulaştığıdır. Bu hastalığın insandan insana bulaşma riski yoktur. Naegleria fowleri tek hücreli amip, tatlı su kaynaklarında (göl ve nehir vb.) bulunur ve burun yoluyla bulaşır. Burun içinde yer alan mukozayı geçerek koku alma siniri yolu ile beyin-omurilik sıvısı ve beyine yerleşen bu amip, insanların burunlarının suya temas ettiği durumlarda meydana gelebilir.
Klorlanmış su kaynaklarında Naegleria fowleri’nin hayatta kalma olasılığı düşüktür. Ancak bazı durumlarda hala var olabilir. Bu nedenle, nazal temizleme uygulamalarında sterilize edilmiş su kullanmak en güvenli yöntemdir. Saf suyun yanı sıra kaynatılarak sterilize edilmiş su da kullanılabilir. Ayrıca, yüzme sırasında burun tıkaçları kullanmak da bulaşma riskini azaltabilir.
Beyin Yiyen Amip Nasıl Tedavi Edilir?
Beyin yiyen amip enfeksiyonunun tedavisi tam olarak bilinmemektedir. Laboratuvar koşullarında, birkaç ilacın Naegleria fowleri üzerinde etkili olduğu görülmüştür. Ancak, hastaların çoğu kaybedildiğinden, bu ilaçların insanlar üzerindeki etkinliği tam olarak belirlenememiştir. Son zamanlarda, 2 kişi, miltefosine adı verilen yeni bir ilaç kombinasyonu sayesinde enfeksiyondan kurtulmuştur.
Bu hastalığın nadir görülmesi, etkili bir tedavi yönteminin henüz bulunamamış olmasının nedenlerinden biridir. Laboratuvar koşullarında yapılan çalışmalar başarılı sonuçlar verirken, bu ilaçların insanlar üzerinde etkili olup olmadığı da klinik deneylerle test edilmelidir. Ancak, düşük vaka sayılarına sahip olduğu için bu tür deneylerden anlamlı sonuçlar elde etmek zor olmaktadır.
Beyin Yiyen Amip İle İlgili Videolar
