Beta enfeksiyonu, sıklıkla okul çağındaki çocuklarda karşılaşılan ve ihmal edilmemesi gereken bir boğaz enfeksiyonudur. Beta enfeksiyonu, A grubu Beta hemolitik Streptokok adı verilen mikroorganizmanın sebep olduğu bir boğaz enfeksiyonudur. Bu rahatsızlık, halk arasında anjin veya Grup A streptokok (GAS) enfeksiyonu olarak da bilinir.
Bu enfeksiyonun belirtileri arasında yüksek ateş, baş ve boğaz ağrısı, boyun ön tarafında ve çene altındaki lenf bezlerinde şişlik, bademciklerde kızarıklık ve kirli beyaz-sarı renkte lezyonlar bulunur. Beta enfeksiyonunun tedavi edilmemesi, ciddi sağlık sorunlarına, özellikle akut kalp romatizması gibi rahatsızlıklara yol açabilir.
Beta Enfeksiyonu Belirtileri Nelerdir?
Beta enfeksiyonu, özellikle okul çağındaki çocuklarda sıkça görülen bir boğaz enfeksiyon türü olduğunu yukarıda belirtmiştik. Bu hastalığın belirtileri şunlardır;
- Yüksek Ateş: Beta enfeksiyonu sırasında sıkça görülen bir belirti yüksek ateştir.
- Baş ve Boğaz Ağrısı: Boğaz enfeksiyonları, baş ve boğaz ağrısına neden olabilir.
- Boynun Ön Tarafındaki ve Çene Altındaki Lenf Bezi Şişlikleri: Hastalık, boyunun ön tarafındaki ve çene altındaki lenf bezlerinde şişmeye yol açabilir.
- Yumuşak Damakta Noktasal Kanamalar ve Bademciklerde Kızarıklık: Beta enfeksiyonu ayrıca yumuşak damakta noktasal kanamalara ve bademciklerde kızarıklığa da yol açabilir.
- Kirli Beyaz-Sarı Renkte Lezyonlar: Bu enfeksiyonun bir diğer belirtisi, bademciklerde kirli beyaz-sarı renkte lezyonların görülmesidir.
Bunlar, Beta enfeksiyonunun yaygın belirtileridir ve çocuklarda görülebilir. Bazı durumlarda, bu şikayetlere karın ağrısı gibi ek belirtiler de eşlik edebilir. Üç yaşın altındaki çocuklarda ise Beta enfeksiyonu farklı belirtilere yol açabilir. Bunlar arasında burun akıntısı, halsizlik, yüksek olmayan ateş ve huzursuzluk gibi belirtiler bulunabilir.
Beta Enfeksiyonu Teşhisi Nasıl Yapılır?
Hasta kişinin yaşı, şikayetleri ve muayene sonuçları, Beta enfeksiyonu olasılığını artırabilir. Ancak kesin tanı için hızlı streptokok antijen testi ve boğaz kültürü testleri gibi yöntemler önerilmektedir. Burun akıntısı, öksürük, seste kabalaşma gibi viral enfeksiyon belirtileri gösteren çocuklar ve üç yaşın altındaki çocuklar için bu testlerin rutin olarak uygulanması tavsiye edilmez.
Örnekler, kültür çubuklarının bademciklere ve boğazın arka kısmına uygulanmasıyla alınmaktadır. Hızlı antijen testi hızlı sonuç verir. Test pozitif (+) çıkarsa, bu Beta enfeksiyonunun varlığını gösterir ve tedaviye başlanması gereklidir. Hızlı antijen testi negatif (-) sonuç verirse, o zaman boğaz kültürü testi gönderilmelidir. Boğaz kültürü, Beta enfeksiyonunu teşhis etmek için kullanılan “altın standart” olarak kabul edilir. Bu test sonuçları, genellikle testin alındığı andan itibaren 18-24 saat içinde elde edilir, ancak bazı durumlarda daha net sonuçlar alabilmek için 24 saat daha beklemek gerekebilir. Eğer kültürde bakteri üremesi tespit edilirse, antibiyotik tedavisi planlanır.
Beta enfeksiyonu belirtileri taşımayan kişilerin, aynı evde yaşayanlar veya okuldaki diğer temaslı kişiler tarafından rutin olarak test edilmesi önerilmez. Ancak, önemli bir istisna söz konusudur. Eğer aynı evde yaşayan kişilerde Beta enfeksiyonuna bağlı kalp romatizması ya da akut glomerülonefrit komplikasyonları varsa, bu kişilere Beta enfeksiyonunu belirtmeksizin bile testler yapılmalıdır. Önemli bir diğer nokta ise ASO testinin akut Beta enfeksiyonun tanısını koymak için uygun olmadığıdır.
Beta Enfeksiyonu Nasıl Tedavi Edilir?
A grubu Beta hemolitik streptokok mikrobu, penisiline karşı duyarlıdır ve bu nedenle tedavide ilk tercih her zaman penisilinlerdir. Penisilin alerjisi olan hastalar için alternatif antibiyotik tedavileri planlanır. Penisilin tedavisi, tek bir enjeksiyon olarak veya 10 günlük süreçte şurup veya tablet formunda uygulanabilir. Beta enfeksiyonu tedavisine, şikayetler başladıktan sonraki ilk dokuz gün içinde başlanırsa, akut kalp romatizması gibi önemli bir komplikasyonun, yani romatizmal ateşin gelişimi önlenebilir. Antibiyotik tedavisine ek olarak, ateş, baş ağrısı, ve boğaz ağrısı gibi şikayetlere yönelik ateş düşürücü ve ağrı kesici ilaçlar ile boğaz spreyleri kullanılabilir.
Beta enfeksiyonu olan çocuklar, boğaz ağrısı nedeniyle yemek yemek istemeyebilirler. Bu nedenle sıvı alımına özellikle dikkat edilmelidir. Yumuşak dokulu ve kolay yutulabilen gıdalar, genellikle daha iyi tolere edilirler. Ayrıca, boğaz ağrısını hafifletmeye yardımcı olabilecek nispeten soğuk gıdalar, özellikle dondurma gibi, tüketilebilir. Ancak, portakal suyu gibi asidik içecekler, boğaz ağrısını artırabilirler.
Antibiyotik tedavisi başlandıktan yaklaşık 12-24 saat sonra, hastalığın bulaştırıcılığı ortadan kalkar. Ateş birkaç gün içinde düşer ve ardından boğaz ağrısı geriler. Bu nedenle, çocuğun okula dönebilmesi için en az 24 saat boyunca uygun antibiyotik tedavisini almış olması gerekmektedir. Bu süre zarfında, bulaşma riskini azaltmak amacıyla el temizliği, kişisel eşyaların (çatal, kaşık, havlu vb.) ayrılması gibi standart hijyen kurallarının yanı sıra damlacık izolasyonu yani öksürürken veya hapşırırken ağzın kapatılması ve maske kullanılması önerilmektedir.
Beta enfeksiyonu tedavisi sonrasında, rutin olarak boğaz kültürü kontrolü yapılması tavsiye edilmez. Ancak çocuğun kalp romatizması öyküsü varsa, tedavi sonrasında boğaz kültürü yaparak enfeksiyonun iyileştiği doğrulanabilir.
Beta Enfeksiyonu İle İlgili Videolar
