Attila İlhan Kimdir?
Tam adı: Attila İlhan
Doğum tarihi: 15 Haziran 1925
Doğum yeri: İzmir / Türkiye
Ailesi: Muharrem Bedrettin İlhan (Babası),Emine Memnune İlhan (Annesi), Çolpan İlhan (Kardeşi)
Eşi: Biket İlhan
Mesleği: Şair, Yazar
Aktif Yılları: 1946 yılından bu yana
Hakkında
Atilla İlhan kimdir? Atilla İlhan 15 Haziran 1925 tarihinde İzmir’in Menemen ilçesinde dünyaya gözlerini açtı. İlk ve orta eğitiminin neredeyse tamamı İzmir ve babasının işi nedeniyle gittikleri birçok farklı şehirde tamamlanmıştır. Ünlü sinema ve tiyatro sanatçısı Çolpan İlhan’ın abisidir.
İzmir Atatürk Lisesinde birinci sınıfta okurken karşılıklı mektuplaştığı bir kıza yazmış olduğu Nazım Hikmet şiirlerinden ötürü 1941 Şubatı’nda tutuklandı ve okulundan uzaklaştı. Tüm bunlar olduğunda henüz 16 yaşındaydı. Üç hafta süresince gözetim altında kaldı ve ardından iki ay hapis cezası aldı.
Aldığı cezalara bir de Türkiye’nin hiçbir yerinde öğrenim göremeyeceğine dair bir belge verilince, eğitim hayatına bir süre ara vermek zorunda kaldı. 1944 yılında Danıştay’ın aldığı karar ile eğitim öğretim hakkını tekrar kazandı. Kararın ardından İstanbul Işık Lisesine kayıt oldu. Lise sonuncu sınıfındayken amcasının kendisinden habersiz bir şekilde CHP Şiir Armağanı’na Cebbaroğlu Mehemmed şiiriyle katılmış ve bu şiir ile pek çok ünlü şairi geride bırakarak ikincilik ödülünü almıştır.
Liseden 1946 yılında mezun olduktan sonra İstanbul Hukuk Fakültesi’ne girdi. Başarılı üniversite yıllarından “Gün” ve “Yığın” adlı dergilerde ilk şiirleri yayınlanmaya başladı. Fakülte’deki yüksek öğrenimini yarıda bırakarak kendi imkanları ile ilk şiir kitabı “Duvar” ı yayımladı.
Üniversitenin ikinci sınıfındayken 1949 yılında Nazım Hikmet’i kurtarma hareketine destek olmak için Paris’e gitti. Bu kurtarma hareketinde oldukça aktif bir görev üstlendi. Fransız toplumu ve çevreye dair gözlemleri kendisinde iz bırakmış ve daha sonraki eserlerinde bu izler fark edilir derecededir. Türkiye’ye dönüşünde polisle sıklıkla karşı karşıya geldi. Özellikle Sansaryan Han’ındaki sorgular; tehlike, ölüm gerilim konularını işlediği eserlerinde aktif rol oynadı.
İlhan, 1957 yılında Erzincan’da askerliğini yaptı ve ardından İstanbul’a döndü ve sinema çalışmalarına hız verdi. Hemen Hemen 15 senaryoya Ali Kaptanoğlu mahlasıyla imzasını attı. Sinemada aradığı tadı bulamayınca 1960 yılında tekrar Paris’e gitti. Sosyalizm’in aşamaları ve televizyonculuğu irdelediği bu dönemde, babasının hayatını kaybetmesi nedeniyle İzmir günleri onun için başlamış oldu. İzmir’de kaldığı 8 yıl boyunca Demokrat İzmir Gazetesinin genel yayın yönetmenliğini ve başyazarlığını yürüttü. O yıllarda şiir kitabı “Yasak Sevişmek” ve “Aynanın İçindekiler” kuşağından “Bıçağın Ucu” yayınlandı. 1968 yılında ise dünya evine girdi.
1973 yılında Ankara’ya taşınarak Bilgi Yayınevi’nin danışmanlığını üstlendi. Yaraya Tuz Basmak ve Sırtlan Payı’nı Ankara’da yazdı. Fena Halde Leman dındaki romanını bitirdikten sonra İstanbul’a yerleşti. Sırasıyla Milliyet, Gelişim Yayınları, Meydan ve Güneş gazetesinde yazılar yazdı ve idarecilik yaptı. 1996 – 2005 yılları arasında Cumhuriyet Gazetesi’nde köşe yazarlığı yaptı.
İlk romanı olan “Sokaktaki Adam” yayınlanana kadar on adet roman yazmıştı fakat bunlar hiçbir zaman yayınlanmadı. Bunun sebebini şöyle açıklıyor: ” daha eskiden bir çok roman yazdım. Fakat neden yayınlamadım? Çok akıllıca nedenleri vardı. Çünkü biliyorum ki yazarlar yayınladıkları ilk romanlarda kendilerini tasvir ederler. Bunun adı da romancılık değil, günlük tutmak anlamına gelmektedir.” (Düşün Dergisi, Haziran 1996)
Atilla İlhan 1968 yılında sinema yapımcısı olan Biket İlhan ile dünya evine girdi, 15 yıl evli kaldıktan sonra 1983 yılında boşandı.
Atilla İlhan 11 Ekim 2005’te İstanbul’da evinde dünyaya gözlerini yumduğunda 80 yaşındaydı.
Attila İlhan Eserleri:
Şiir kitapları:
- Duvar (1948)
- Sisler Bulvarı (1954)
- Yağmur Kaçağı (1955)
- Ben Sana Mecburum (1960)
- Bela Çiçeği (1962)
- Yasak Sevişmek (1968)
- Tutkunun Günlüğü (1973)
- Böyle Bir Sevmek (1977)
- Elde Var Hüzün (1982)
- Korkunun Krallığı (1987)
- Ayrılık Sevdaya Dahil (1993).
Romanları:
- Sokaktaki Adam (1953)
- Zenciler Birbirine Benzemez (1957)
- Kurtlar Sofrası (1963/64)
- Bıçağın Ucu (1973)
- Sırtlan Payı (1974)
- Yaraya Tuz Basmak (1978)
- Fena Halde Leman (1980)
- Dersaadet’te Sabah Ezanları (1981)
- Haco Hanım Vay (1984)
- O Karanlıkta Biz (1988).
Gezi notları:
Abbas Yolcu (1957).
Deneme – Anı:
- Hangi Sol (1970)
- Hangi Batı (1972)
- Faşizmin Ayak Sesleri (1975)
- Hangi Seks (1976)
- Hangi Sağ (1980)
- Gerçekçilik Savaşı (1980)
- Hangi Atatürk (1981)
- Batının Deli Gömleği (1981)
- İkinci Yeni Savaşı (1983)
- Sağım Solum Sobe (1985)
- Yanlış Erkekler Yanlış Kadınlar (1985)
- Ulusal Kültür Savaşı (1986)
- Sosyalizm Asıl Şimdi (1991)
- Aydınlar Savaşı (1991)
- Kadınlar Savaşı (1992)
- Hangi Edebiyat (1993)
- Hangi Laiklik (1995)
- Hangi Küreselleşme (1997)
- Bir Sağ Kırmızı Karanfil (1988).
Senaryosunu Yazdığı
- Sekiz Sütuna Manşet 1982
- Kartallar Yüksek Uçar 1984
- Yarın Artık Bugündür 1986
- Yıldızlar Gece Büyür 1992
- Tele-Flaş 1993
Videoları