Antep Fıstığı Ağacı Ömrü: 100 Yıl
Antep Fıstığının yetişme süresi: 10- 12 Yıl
Yetiştiği Bölgeler:Türkiye’de, başta Gaziantep, Şanlıurfa ve Kahramanmaraş olmak üzere yer yer Ege kıyılarında antep fıstığı üretimi yapılmaktadır.
Başlıklar
Antep Fıstığı Ağacı Hakkında
Antep fıstığı, en sevilen kuruyemiş türlerinden birisidir. Hem lezzeti hem de sağlık için faydalarından dolayı halk arasında severek tüketilen Antep fıstığı, üretiminin büyük bir bölümü Gaziantep yöresinde gerçekleştirildiği için bu ismi almıştır. Yetiştirilebilmesi için gerekli etmenler bir araya geldiğinde, antep fıstığı 12 yıl gibi bir sürede yetişmektedir.
Antep fıstığı ağacı fidanı, bahar aylarında dikilir. Dikimin yapılacağı alanda, fidelerin dikilebilmesi için, gerekli hesaplama ve çizimler yapılır. Fidelerin arasında en az 10 metre mesafe olması gerekmektedir. Gereken mesafeler bırakıldıktan sonra açılan çukurlara fideler ekilir. Beklenen zamanda bolca ürün alınabilmesi için, toprağın bakımının yapılmış olması şarttır.
İlginizi çekebilir: Sığla (Günlük) Ağacı Nedir, Nasıl Yetiştirilir? Faydaları Neler?
Fideler dikildikten sonra dibine gübre serpilir ve ilk sulaması yapılır. Can suyu adı verilen bu sulama ve gübrelemenin, fidenin tutması açısından önemi büyüktür. Eğer hava çok sıcaksa, sulama belirli aralıklarla tekrarlanmalıdır.
Fideler dikilirken göz önünde bulundurulması gereken en önemli nokta, dişi ve erkek fidelerin oranının iyi ayarlanmasıdır. Yaklaşık 8 tane dişi fidenin arasına bir tane erkek fide dikilmelidir ki, rüzgarlanma ile çiçek tozlarının bahçeye yayılması kolaylaşsın ve döllenme gerçekleşerek fideler tutsun. Dikimden sonra bahar aylarında, diplerinin sürüm ve çapalama işleri yapılır.
Bakım işlemleri, her sene yağmurlar kesildikten sonra ilkbahar ve sonbahar olmak üzere bahar aylarında tekrarlanır. Fideler, 6-8 yaşlarına geldiğinde aşılama işlemi yapılır. Her sene düzenli olarak bakımı yapıldığı takdirde, fıstık ağacı ortalama 12 yaşına geldiğinde ürün vermektedir. Yani antep fıstığı, 10-12 yıl arası bir süreçte yetişmektedir.
Antep fıstığı ağacının genel ömrü 100 yıl kadardır. Bu süre içerisinde her sene bakımı yapılırsa, düzenli olarak ürün verir. Bakım işleri oldukça kolaydır. Ağacı ölü dallardan kurtarmak için budaması yapılır, bir de gübreleme ve sürüm işleri tekrarlanır. Antep fıstığı, yazları sıcak ve kurak, kışları ise nispeten soğuk iklimleri sever. Bu nedenle Antep ve Urfa yöresi, yoğunlukla yetiştirildiği bölgelerdir. Nisan ve mayıs aylarında, antep fıstığı ağacı çiçek açar. Salkım şeklinde meyvelerini verir. Toplanma ayları ise ağustos ve eylül aylarıdır.
Yazları yüksek sıcaklık, kışları yüksek soğukluk isteyen antep fıstığı, yağmuru pek sevmez. Ancak, toprağın veriminin arttırılması için yazları bir veya iki defa sulanması faydalı olacaktır. Kökü oldukça kuvvetli bir ağaçtır. Bu nedenle toprak seçmez. Birçok bitkinin yetişemeyeceği topraklarda yetişebilir. İlkbaharda çiçek açtığından, kışın olumsuz etkilerinden etkilenmez.
Yeterli çiçek tozunun sağlanarak döllenmenin gerçekleşmesi ve ağacın meyve vermesi için, erkek ve dişi fidelerin oranları ayarlanarak dikim yapıldıktan sonra, zamanında çapalama, gübreleme, aşılama ve budama işleri de yapılmalıdır. Sonrasında antep fıstığı, her sene düzenli olarak ürün vermektedir. Antep fıstığı üretiminde ülkemiz, ilk sıralarda yer almaktadır.
Antep Fıstığı Ağacı Hakkında Videolar
Yeşil Altın(Antep Fıstığı Tanıtım Derneği Filmi Bölüm:1)