Anafilaksi, ciddi ve potansiyel olarak hayatı tehdit eden alerjik bir reaksiyondur. Normalde, bir maddeye alerjiniz olduğunda, vücudun bağışıklık sistemi kimyasalları serbest bırakarak aşırı tepki verir. Bu kimyasallar rahatsız edici semptomlara kaşıntılı, sulu gözlere ve burun akıntısına neden olur.
Bununla birlikte, bazı insanlarda bu reaksiyon çok daha şiddetlidir ve sonuç anafilaksidir. Anafilaksi belirtileri arasında şişme, kurdeşen, düşük kan basıncı, nefes darlığı, hırıltılı solunum ve yutma güçlüğü sayılabilir.
Bu durumlarda, bir kişi anafilaktik şoka girebilir. Kan basıncı ciddi şekilde düşer ve bronş dokularında şişme meydana gelir ve boğulma belirtilerine ve bilinç kaybına neden olur. Anafilaktik şok acil olarak tedavi edilmezse ölümcül olma riski taşır.
Anafilaksi Belirtileri Nelerdir?
Anafilaksi, gözde veya yüzde şiddetli kaşıntısı ile başlayabilir. Birkaç dakika içinde, aşağıdakiler de dahil olmak üzere daha ciddi semptomlara neden olabilir. Bunlar;
- Yutma ve nefes almada sorunlara neden olabilecek kadar şişme
- Karın ağrısı
- Kramplar
- Kusma
- İshal
- Kurdeşen ve anjiyoödem
Anafilaksi belirtileriniz varsa, derhal tıbbi yardım almalısınız. Durum hızla artmış kalp atış hızı, hızlı kilo verme, kan basıncında bir düşüş, şok ve nihayetinde bilinç kaybı ve hatta ölüme neden olabilir.
Anafilaksinin Nedenleri Nelerdir?
Gıda alerjisi anafilaksinin bilinen bir nedenidir. Anafilaksiye neden olabilecek gıdalar şunlardır;
- Yer fıstığı
- Ceviz, fındık, kaju vb.
- Kabuklu deniz hayvanları (Örneğin, karides, ıstakoz vb.)
- İnek sütü
- Yumurta
- Buğday
- Soya
- Arı veya böcek sokması
Bazı maddeler anafilaktoid reaksiyonlar adı verilen ve anafilaksiye benzer ve aynı derecede ciddi reaksiyonlara neden olabilir. Aspirin, diğer steroid olmayan antienflamatuar ilaçlar ve BT taramaları için verilen boya bu reaksiyonlara neden olabilir. Polenler ve diğer solunan alerjenler nadiren anafilaksiye neden olur.
Nasıl Teşhis Edilir?
Anafilaksi, semptomlarına göre teşhis edilir. Alerjik reaksiyon öyküsü olan kişiler, gelecekte ciddi bir reaksiyon geliştirme riski daha yüksek olabilir. Cilt testi ve kan testleri, ciddi alerjik reaksiyonlara neden olan maddelerin doğrulanmasına yardımcı olabilir. Anafilaktik reaksiyonlardan şüpheleniliyorsa, test bir alerji uzmanının rehberliğinde yapılmalıdır.
Anafilasinin Tedavisi Nasıl Yapılır?
Akut anafilaksi için tek etkili tedavi enjeksiyonla epinefindir. Epinefrin, anafilaktik semptomları tersine çevirmek için hızlı bir şekilde çalışır. Hasta kendisine epinefrin enjeksiyonu yapabilir. Enjekte edilecek en yaygın nokta uyluktur.
Anafilaktik şok geçiren birinin yanındaysanız, derhal profesyonel tıbbi yardım istemelisiniz. CPR ve diğer hayat kurtarıcı önlemler gerekebilir. Kişi nefes alamıyorsa, tıp uzmanları burun veya ağızdan hava yoluna bir tüp yerleştirmek veya hatta doğrudan trakeaya bir tüp yerleştirmek için acil cerrahi yapmak zorunda kalabilirler.
Epinefrine ek olarak, şok tedavisi, kalp ve dolaşım sisteminin eylemlerini destekleyen intravenöz sıvılar ve ilaçları içerir. Şok olan bir kişi stabilize edildikten sonra semptomları daha da azaltmak için antihistaminikler ve kortikosteroidler alabilir.
Anafilaksi ile ilgili videolar
