İddia: 500 TL Banknot Geliyor! 500 TL’lik Banknot Basılırsa Ne Olur? Uzun yıllardır, özellikle de ekonominin kötüleşmesi ile birlikte 500 TL’lik yeni banknotların basılacağı iddia ediliyordu. Bu iddia 22 Kasım 2024 günü tekrardan gündeme geldi.
Eski Ziraat Bankası Genel Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Şenol Babuşçu, X hesabından yaptığı paylaşım ile 500 TL’lik banknotun 2025 yılının ilk aylarında piyasaya sürüleceğini ve Merkez Bankası’nın hazırlıklarını tamamladığını söyledi. Paylaşıma BURADAN ulaşabilirsiniz.
500 TL’lik banknot basılması, bir ekonomide paranın değer kaybı yani enflasyon altından ezilmesi nedeni ile tercih edilir. Küçük kupürlerin yetersiz kalması durumunda daha yüksek küpürlerin basılması gündeme gelir. 200 TL’lik banknotlar ilk çıktığı dönemde 130$ yaparken şu anda yaklaşık 5,5$ yapıyor.
Yeni Banknot Basılması Neden Gündeme Gelir?
500 TL’lik banknot ihtiyacı, yüksek enflasyonun bir sonucudur. Yaşanan yüksek enflasyon, paranın satın alma gücünü azalttığı için daha yüksek meblağda kupürlere ihtiyaç doğar. Günlük harcamalarda ve nakit işlemlerde kolaylık sağlamak adına daha büyük meblağda banknotların kullanılması gerekebilir.
İlginizi çekebilir: Paradan Sıfır Atmak Nedir? Neden Atmıyoruz?
Normalde 10 Bin TL’lik bir ödeme için 50 adet 200 TL’lik banknot gerekirken, 500 TL’lik banknotlardan 20 adet gerekir. Bu kolaylık bakımından bir örnektir. Peki 500 TL’lik banknot basılırsa ne olur? Ne gibi etkileri olur?
500 TL’lik Banknot Basılırsa Ne Olur?
500 TL’lik banknot basılırsa ne olur? sorusuna ekonomik etkileri ve dezavantajları açısındna bakmak istedim. Bu yüzdende iki ayrı başlık alında inceledim.
Ekonomiye Etkileri
- Pratiklik ve İşlem Kolaylığı: Piyasada yer alan küpürlerden daha büyük kupürlerin basılması, büyük meblağlı nakit işlemlerde taşınabilirlik ve işlem kolaylığı açısından rahatlık sağlar. Yukarıda da bahsettiğimiz gibi 10 Bin TL’lik bir ödemede 200 TL’lik banknottan 50 adet gerekirken, 500 TL’lik banknottan 20 adet gerekli.
- Psikolojik Etkiler: Yeni bir banknot basılması, toplumda enflasyonun yüksek olduğu algısını pekiştirebilir. Aslında bunun bizim ülkemizde hala pekişmemiş durumda olduğunu düşünmüyorum. Orası da ayrı bir konu. Yeni banknot basılması, fiyatların artmaya devam edeceği yönünde beklenti oluşturup ekonomik güvensizliği artırabilir.
- Maliyet Azaltma: Daha büyük kupürler, para basımı için maliyetleri düşürebilir. Daha az miktarda banknot basılması, lojistik ve üretim maliyetlerini de düşürür.
- Kayıt Dışı Ekonomi: Büyük kupürlerin varlığı, kayıt dışı işlemleri kolaylaştırabilir. Özellikle büyük nakit transferleri ve illegal işlemler için bu tür banknotlar bazı kişiler için avantaj sağlayabilir. Fakat kayıt dışı olacağı için yasal takip konusunda sıkıntılar yaşanabilir.
İlginizi çekebilir: Türkiye’nin Ekonomik Kaderini Belirleyen Orta Vadeli Program (OVP) Nedir?
Riskler ve Dezavantajlar
- Enflasyon Sinyali: 500 TL’lik banknotun piyasaya sürülmesi, hükümetin enflasyonu kontrol altına alamadığına dair bir sinyal olarak algılanabilir. Bu da para birimine olan güveni halk gözünde zedeleyebilir.
- Yoksulluk Algısı: Düşük gelirli bireyler için daha büyük kupürlerin basılması, alım güçlerinin daha da gerilediği hissini yaratabilir.
Sonuç Olarak
500 TL’lik banknot basılmasının ekonomiye katkısı, kullanım açısından kolaylık kesinlikle sağlayacaktır. Fakat alım gücünde bir değişiklik aratmayacaktır. Çünkü alınan maaşın miktar olarak bir değişimi olmayacak. Sadece elinize aldığınız para adetinde bir değişim olacak. Yani yeni banknotun çıkması enflasyonla mücadeleye bir katkıda bulunmaz.
Enflasyonla mücadele için daha realist ve ekonomik göstergeler doğrultusunda çözümler üretilmelidir. Ekonomiye güvenin sağlanması, yetkililerin halk gözünde bir karşılığının olması (güven ve istikrar açısından) ve tüm bunlar ile birlikte fiyat istikyarının sağlanması gerekir. Bunlar yapılmadığı takdirde yeni banknotların basılması enflasyonun düşürülmesi açısından bir katkıya sebep olmaz. Tek fayda Merkez Bankası’nın para basım maliyetini düşürür ve taşınan para adedi azalır.
Sonuç olarak 85 adet 200 TL’de asgari ücret olan 17 Bin TL ediyor, 34 adet 500 TL’de asgari ücret ediyor. Alım gücü açısından hiçbir değişiklik olmayacak.
500 TL’lik Banknot İle İlgili Videolar
