Macellan Bulutları Nedir?

Gök bilime ilginiz varsa ve gök bilim ile ilgili bilgi edinmek istiyorsanız doğru sayfadasınız. Bu yazımızda Macellan Bulutları nedir, Macellan Bulutları’nı kim keşfetti, Macellan Bulutları dünyaya ne kadar yakın sorularının yanıtlarını bulabilirsiniz.

Macellan Bulutları nedir sorusunu cüce galaksiler şeklinde yanıtlayabiliriz. Çekim ivmelerinden uzaklaşmış olmaları nedeniyle Samanyolu Galaksisi’nin yörünge düzeyinde süzülürler. Macellan Bulutları’nı Abdülrahman Ebu el-Hüseyin, Abdülrahman Sufi, Abdurrahman Sufi ve Batı dünyasında ‘Azophi’ olarak da bilinen Abdurrahman el-Sufi keşfetmiştir.

“Yıldızların Görünümü ‘’ kitabında bu bulutumsu gök cisimlerinden şöyle bahsetmiştir: “Macellan Bulutları, birbirlerinin çekim ivmelerinden her geçen gün uzaklaşmakta, Samanyolu’nun yörüngesinden çıkmaktadır. İki gök cismi bizden yaklaşık 250 kilometre hızla uzaklaşmaktadır. Bulutların yaymış olduğu ışık ve tozlar, iyonik maddeler ile etkileşime girer. Bu nedenle Dünya’dan izlendiğinde, Samanyolu’nun spiral kolları görünümünde olabilir. Işık kirliliğinin olmadığı yerleşkelerde daha net gözlem yaparak Samanyolu’ndan ayırmanız mümkün olur.”

Macellan Bulutları’nın Özellikleri

Cüce galaksiler olarak kayıtlara geçen Macellan Bulutları, kitle ve çap açısından farklıdır. Bu nedenle küçük Macella Bulutu, büyük Macella Bulutu olarak adlandırılır. Büyük Macellan Bulutu, daha fazla ivme kuvvetine sahiptir ve daha fazla ışık saçar. Büyük Macellan Bulutu, Dünya’dan yaklaşık olarak 165.000 ışık yılı; Küçük Macellan Bulutu ise, 200.000 ışık yılı uzaklıktadır.

Büyük Macellan Bulutu

Büyük Macellan Bulutu’nun çekirdeğinde zedelenmeler gözlenmiş olması nedeniyle bozuk galaksi olarak nitelendirilmiştir. Çapı 14.000 ly olan büyük bulutun kitle bazlı oranı yaklaşık olarak 10 milyar M’dir. Astronomlar Büyük Macellan Bulutu’na LMC ismini koymuştur.

Yaklaşık 10 milyar güneş kütlesine yakın madde içermesi nedeniyle en hızlı ve büyük yıldız kümelerinin oluşturduğu yer durumundadır. Büyük Macellan Bulutu, SN 1987A teleskobun icadından beri en yakın kaydedilen süpernova olan SN 1987A süpernovasına ev sahipliği yapmıştır. Amerikalı astronom Henrietta Swan Leavitt, Macellan Bulutları’nın içinde 1500’den fazla değişken yıldız keşfetmiştir.

Küçük Macellan Bulutu

Astronomlar tarafından SMC olarak isimlendirilen Küçük Macellan Bulutu, genç çekirdek ve iyonik maddelerden oluşmaktadır. Büyük Macellan Bulutu’nun aksine çekirdeğinde zedelenmeler yoktur. Kitlesi 6.5 milyar M olup çapı, 7.000 ly’dir. Samanyolu galaksisinin 20’de 1’i kadardır.

Macellan Bulutları, diğer bulut ve galaksilerden daha fazla gaz içermektedir. Yaklaşık 1 milyar yıl önce çarpışarak bu görünümü elde etmişlerdir. Macellan bulutlarıyla Samanyolu galaksisi arasında “Macellan Akıntısı” denilen bir gaz köprüsü oluşmaktadır. Bu gaz oluşumunun nedeni Samanyolu ile Macellan bulutları arasında, kütleçekimsel değişimler nedeniyle oluşan gelgit etkisidir.