Yaşam

Vejetaryenler Neden Vejetaryen Olarak Adlandırılır?

instagram takipçi hilesi

Vejetaryen Derneğine göre, sebze yedikleri için değil.

vejeteryan 7

Topluluğun iddiası, “vejetaryen” sözcüğünün “sebze” (vegetable) sözcüğünden değil Latince “dinç, zinde” anlamlarına gelmekte olan vegetus sözcüğünden geldiği yönünde. Oxford İngilizce Sözlük kayıtlarında vejetaryen sözcüğünün ilk tanımı 1839 yılında ve “tamamen veya bitkisel gıdalarla beslenen kişi” olarak yapılmıştır.

Madde şu şekilde devam eder; “Sözcüğün genel kullanımı Vejetaryen Derneğinin 1847 yılında Ramsgate’de gerçekleştirmiş olduğu düzenlemelere dayanıyor gibi görünmektedir.” Beslenmesinde et kullanımından kaçınan kişiler bundan önce pek çok farklı isimle anılmıştır; Vegetalist, Phytophagist (“bitki-yiyen”), Anti-creophagist (et yeme krşıtı), Vegitan sayılabilir.

vejeteryan 6

Bunlardan en alışılmadık olanı ise Pisagorcu adlandırmasıdır ve MÖ dördüncü yüzyıldan sonra, Platon, Sokrates ve Seneca ile birlikte hayvan yemeyi insanlık dışı bulan Yunan filozoftan gelmektedir.

Modern vejetaryen hareketi Manchester yakınlarındaki Salford, İngiltere’de 1807 yılında ortaya çıkmıştır. Dönemde Rahip Cowherd, et yemekten imtina eden cemaatiyle burada Bible Christian Church’u İncil Hristiyan Kilisesi’ni kurdu. Topluluklardan biri de Salford Parlamento üyesi Joseph Brotherton’dı ve eşi 1812 yılında yayınlanmış olan ilk vejetaryen yemek kitabının yazarıydı.

vejeteryan 4

Cowherd’ün cemaatinden bir grup insan 1817 yılında Amerika’ya giderek Philadephia’da kilisenin yeni bir kolunu başlattı. Bu durum Amerikan vejetaryen hareketinin çekirdeğini şekillendirdi.

Sayıları artan İngiliz Pisagorcular, onları temsil edecek bir topluluğa ihtiyaç duyduklarına karar verdiklerinde yüzyılın yarısına gelinmişti. 30 Kasım 1847 yılında vermiş oldukları Ramsgate, Kent’teki Dünyanın ilk etobur olmayan hastanesi Northwood Villa’da bir toplantı düzenleyerek adı yeni konulmuş Vejetaryen Derneği kurulmuş oldu. 1849 yılına gelindiğinde aylık gazeteleri The Vegetarian Messenger’ın tirajı 5000’i geçiyordu.

vejeteryan 3

Başlangıcından beri ” vejetaryenizm” in neye karşı durduğu hakkında kuvvetli bir çekişme vardı. Örneğin alkol ve tütünden sakınmayı kapsıyor muydu? Bazıları buna şiddetle katıldı ve 1888 yılında topluluk bölündü, Londra Vejetaryen Derneği daha kapsayıcı bir yaklaşımı benimseyerek Manchester’da bulunan ilk topluluktan ayrıldı.

Hint bağımsızlığının mimari Mahatma Gandhi, Londra topluluğuna katıldı, oyun yazarı Bernard Shaw ise Manchester şubesine katıldı. (Oldukça hevesli olmasına karşın, bir kere vejetaryen akşam yemeği galasından ayrılmasını şu şekilde açıklamıştır: “Aynı anda iki bin kişinin hatır hatır kereviz yediği düşüncesi beni ürküttü”)

vejeteryan 1

Sekiz yıllık ayrılığın ardından toplulukların adının bitkiden çok dinçlikle ilgili olmasından mutluluk duyarak iki topluluk 1969 yılında yeniden birleşti. Bir noktada haklı olabilirler. Vejetaryenler aşırı kilolu olmaya daha az yatkındırlar, kolesterol seviyeleri ve kan basınçları daha düşüktür, ayrıca kalp hastalıkları, diyabet, osteporoz ve bunamaya et yiyenlerden daha az yakalanırlar. 2009 yılında Birleşik Krallık’ta on yıl süren bir araştırma, vejetaryen beslenmenin her türlü kanser riskini yüzde 12 azalttığını ortaya koymuştur.

vejeteryan 2

Veganlar hiçbir hayvan ürünü tüketmez -hatta süt, yumurta ve bal da- adlarının kökeni tartışmasızdır. Kurucu Donald Watson (1910-2005), “vegan” sözcüğünü neden seçtiğini ” vejetaryenin başlangıcı ve sonu” olduğu şeklinde açıklamıştır.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Instagram takipçi hilesi
Başa dön tuşu