Vajinal Mantar Nedir? Tedavisi Nasıldır?

Vajinal mantar, tıp dilindeki adı kandidiyazis olan, bir genital bölge enfeksiyonudur. Üreme çağındaki çoğu kadın hayatının bir döneminde bu sağlık sorunu ile karşılaşmıştır. Çeşitli semptomlarla kendini gösteren bu hastalık, tedavi edilmediği takdirde daha ciddi boyutlara ulaşabilmektedir.

Kadın genital bölgesi olan vajina, yapısı gereği bir takım bakteri ve mantar hücreleri barındırır. Ancak vajinanın doğal florası bozulduğu takdirde bu bakteri ve mantar dengesi de değişir. Bu durumda mantar enfeksiyonu ortaya çıkarak, hastanın hayat kalitesini etkilemeye başlar.

Peki bu hastalığın belirtileri, oluşum nedenleri, korunma yolları ve tedavi protokolü nasıldır? İşte biz de bu yazımızda sizlere, tüm bu soruların cevabı niteliğinde bilgiler aktarıyor olacağız. Konuya ilişkin videolara ise yazımızın son bölümünde ulaşabilirsiniz.

Vajinal Mantar Enfeksiyonunun Nedenleri Nelerdir?

Toplumdaki kadınların yaklaşık %75’ini etkisi altına alacak kadar yaygın derecede rastlanan bu sorun, cinsel yönden aktif olmayan kadınlarda da görülebilmektedir. Ancak elbette ki düzenli cinsel aktivitenin varlığı, enfeksiyon ihtimalini arttırmaktadır. Her zaman belirttiğimiz gibi bir hastalığın tedavisine geçmeden önce nedeninin belirlenmesi gerekir. Öyleyse bu nedenlerin bazılarına bir bakalım…

Gebelik: Bu süreçte değişen hormon dengesi ve vajinanın hassasiyet gösterip enfeksiyonlara yatkın hale gelmesi, candida adı verilen ve en sık görülen mantar çeşidinin üremesine neden olabilmektedir.

Diyabet: Vücudun genel bağışıklık sistemini düşürerek insülin hormonuna karşı direnç gösteren şeker hastalığı, açık yaralara, iltihaba ve enfeksiyona davetiye çıkarabilir. Genital bölge de bu durumdan en kolay etkilenen yer olarak bilinir.

Bağışıklık Sisteminin Düşük Olması: Mikroplarla , serbest radikallerle ve enfeksiyonlarla savaşabilmek için, güçlü bir bağışıklık sistemi olmazsa olmazdır. Aksi takdirde vücudumuzun en zayıf noktaları kolayca etkilenerek enfeksiyon kapabilmektedir. Vajinal mantar ise bunların en başında gelir.

Sağlıksız Beslenme (Aşırı Şekerli Yiyecekler Tüketme): Beslenme şeklimiz ile genel sağlığımız arasında doğrudan ve önemli bir ilişki vardır. Özellikle şeker oranı yüksek olan gıdalar, sivilcelenme, siğil ve mantar gibi sorunlarla karşılaşma olasılığını arttırabilir.

Adet Öncesi Dönemde Yaşanan Hormonel Dengesizlikler: Östrojen ve progesteron adı verilen hormonların dengesi, regl olmadan önce değişmeye başlar. Bu esnada yaşanan yükselme ve alçalmalar genital bölgeyi savunmasız hale getirerek vajinal mantar oluşumuna zemin hazırlayabilir.

Doğum Kontrol Hapı Kullanımı: Bazı doğum kontrol hapları, yüksek seviyelerde östrojen hormonu ihtiva edebilir. Bu durum vajinanın doğal florasını bozarak enfeksiyona yakalanmayı kolaylaştırır.

Stres: Günlük hayatta yaşanan aşırı stres veya travmatik olaylar, hormonlarımızı ve bağışıklığımızı kolayca etkileyebilir. Stres seviyesinin yükselmesi ve uzun süre düşmemesi halinde, vücut, enfeksiyonlarla mücadele etme gücünü kaybedebilir.

Uykusuzluk: Vajinal mantarın bağışıklık sistemimizin düşmesiyle de ilgili olabileceğini daha önce belirtmiştik. Uykusuzluk vücudumuzun genel işleyişini, hormon düzenini ve doğal savunma sistemini oldukça olumsuz yönde etkileyen bir faktördür.

Vajinal Mantar Enfeksiyonunun Belirtileri Nelerdir?

Vajinanın iç ve dış bölümlerinde, hafif derecede başlayan, ancak gittikçe çok şiddetli bir hal alan kaşıntı hissi
Vajina ve çevresinde kızarıklık, şişlik, ağrı-acı hissi ve pul pul döküntü oluşması
Vajinal akıntı; beyaz, gri ya da toprak renginde olabilir. Ayrıca bazı türlerinde bu akıntı, çok sulu veya peynir kesiği kıvamında olarak tarif edilir. Kokulu olabileceği gibi kokusuz olanları da vardır.
İdrar yaparken ya da cinsel ilişki esnasında yanma ve acı yaşanması
Akıntı sırasında da yine vajinal bölgede yanma hissinin olması/ hassasiyet şeklinde sıralanabilir.

Vajinal Mantar Tedavisi ve Korunma Yolları

Basit vajinal mantarlarda, genellikle hekiminiz tarafından reçete edilen, antifungal kremler, fitiller ve tabletler kullanılır. Ancak iyileştikten bir süre sonra tekrar eden ve farklı bulguların da eşlik ettiği, ağır bir tablo ile seyreden enfeksiyonlarda;

2 haftalık krem, fitil ve tablet şeklinde komplike bir tedavi şekli belirlenir.
Ağız yoluyla (oral) iki ya da üç dozluk ilaç verilir.
Altı haftalık bir süre boyunca; haftada bir defa ağızdan ve daha uzun zamanlı lokal tedavi planlanır.

Vajinal mantar enfeksiyonundan korunmak için;

Dar iç çamaşırlarından kaçınmalısınız.
Vajinal florayı bozacak parfüm içerikli ürünleri kullanmamalısınız. (köpük banyosu, parfümlü tampon veya ped gibi)
Jakuziye girmekten ya da aşırı sıcak su ile banyo yapmaktan uzak durmalısınız.
Islak kıyafetlerle uzun süre kalmamalısınız.
Grip ya da soğuk algınlığı durumlarında gereksiz antibiyotik kullanmamalısınız.