Tuvalet eğitimi çocukluk çağında hem ebeveynleri hem de çocuğu bekleyen, kimi zaman endişe veren kimi zaman da kolaylıkla süregelen bir dönemdir. Bu dönemde uzmanlar sürekli ebeveynin de en az çocuk kadar hazır olması gerektiğini vurgular. Çünkü süreç emek, sabır, güç isteyen ve yorucu bir süreçtir.
Çocuklarımızın psikolojisi her şeyden önemlidir. Tıpkı fiziksel ihtiyaçları ya da beslenmesi gibi ruhsal doyum noktaları da vardır. Özellikle adaptasyon gerektiren belli başlı konularda, onlara karşı yaklaşımımızın her zamankinden çok daha özenli olması gerekebilir.
Elbette bizler de insanız ve tahammül gücümüz, biyolojik saatimiz, yorulma noktamız ve sabrımızla ilgili sınırlarımız var. Bu nedenlerden dolayı önce kendimize iyi davranıp motive olmalıyız ki evlatlarımızın içsel dengelerine olumlu yönde destek olabilelim..
Çocuk her şeyi öğrenmeye, keşfetmeye, yeni bilgileri zihninde kayıt altına almaya meraklı bir varlıktır. Tıpkı boş bir bilgisayar gibi ne yüklerseniz onu size geri verecektir. Buradan yola çıkarak öncelikle çocuğun hiç bir şey bilmediği ve neden- sonuç ilişkilerini henüz anlamlandırmaya uğraştığı gerçeğini kabul etmeliyiz.
Bu ve bunun gibi olumlu kabullenmeler yaşamak, süreci çok daha kolay atlatmamıza yardımcı olacaktır. Ancak yapılan bir takım hataların telafisi de bir o kadar zordur. Üstelik hedefe ulaştırmayı geciktirmesinin yanı sıra ebeveyn-çocuk ilişkisini zedeleyecek ve belki de yetişkinlik dönemine kadar izleri silinmeyecektir.
İşte biz de sizlere bu yazımızda tuvalet eğitimi esnasında yaptığımız bazı hatalardan ve olası sonuçlarından söz ediyor olacağız. Konu ile ilgili videolara ise yazımızın sonunda ulaşabilirsiniz.
Tuvalet Eğitimi Sırasında Yapılan Yanlışlar Nelerdir?
- Zamanlama Yanlışlıkları
Buradaki en kilit noktalardan biri doğru zamanı yakalamaktır. Unutulmamalıdır ki; her çocuğun gelişimi kendine özgü ve özeldir. Bu konuda kesin bir yaş ya da ölçüt belirlemek zordur. Örneğin bazı çocuklar 2 yaşında bu eğitimi tamamlarken, bazıları ise 4 yaşına kadar süreçte kalabilir.
Bu nedenle çocuğun iletişime açıklık derecesine ve çiş-kaka oyunlarına olan tepkisine göre uygun zamanın kollanması gerekmektedir. Aceleci ve telaşlı yaklaşımlar öğrenme sürecini geciktirip çocuğun içine kapanmasına neden olabilmektedir.
- Ebeveynin Stresli Bir Döneminde Eğitime Başlamak
Başında da söylediğimiz gibi bu dönem sabırlı olmanızı gerektirir. Yaşanabilecek tuvalet kazaları, geceleri çişe kaldırma, tuvaletten korkma gibi bazı aşamalardan geçme ihtimaliniz oldukça yüksektir. Eğer o dönemde kendi hayatınızla ilgili stresli günler geçiriyorsanız bu eğitimi ertelemelisiniz. Çünkü çocuk o stresi hissedecek ve daha da gergin bir ortam oluşacaktır.
- Kendi Kendine Öğrenir Düşüncesi
Evet eğitime erken başlamak yanlış! Ancak bunun tamamen çocuğun tekeline bırakılması da bir o kadar hatalı olacaktır. Böyle durumlarda çocuk sosyal ortamlarda uygunsuz davranışlar sergileyebilir veya kuralları hiçe sayan bir yapı geliştirebilir. O nedenle doğru zamanda ebeveyn desteğini alması büyük önem arz etmektedir.
- Sabırlı Davranmamak
Çocuk tuvalet eğitimine adapte olabilir, artık bunu başarabilir, ancak hal böyleyken de bir anda gerileme yaşanabilir. Bu gibi durumlarda hayal kırıklığına uğramak, öfkeli davranmak veya pes etmek, çocukta süreci tamamen durduracaktır. O nedenle sabrınızı korumalı ve kaldığınız yerden devam etmeyi başarmalısınız.
- Baskıcı Tutumlar Sergilemek
Eğitim süreci devam ederken rahat ve doğal davranmalısınız. Şuan hayatınızdaki ve çocuğunuzla ilgili tek odak noktasının bu olduğunu hissetmeniz veya hissettirmeniz çocuğunuzda psikolojik problemlere yol açabilir. Örneğin tuvaletini tutması ve korkması gibi… Sözün özü; hayatın diğer alanlarına da vakit ayırmalısınız.
- Sürekli Çiş-Kaka Var Mı Diye Sormak ve Tuvaletine Bakmasını Engellemek
Çocuğa sıklıkla çişin ya da kakan var mı şeklinde söylemlerde bulunmak ona kendisini adeta bir sınavdaymış gibi hissettirebilir. Bu durumda hata yapmaktan korkarak daha fazla altına kaçırma durumları yaşanabilir. Onun yerine; ara sıra, ”hadi istersen birlikte tuvalete gidip oradaki oyuncaklara bir bakalım, belki o esnada çişin de gelir, bir deneyelim” şeklinde söylemlerde bulunabilirsiniz.
Öte yandan çocuk kakasını görmek isteyebilir. Ona ilk zamanlar vücudundan ayrılan bir organmış gibi muamele edip bakmak isteyebilir. Burada da yine hislerine saygı duymalı ve kakasına bay bay demesine izin vermelisiniz.
- Uzun Süre Klozette Bekletmek
Denemeler esnasında hem çocuğun alışması hem de kazaların önlenmesi için saatte bir tuvalete götürmek ve oturtmak normal kabul edilir. Ancak tuvalette geçirilen zaman 5 dakikayı aşmamalıdır. Bu hem çocuğun kas gelişimine sekte vuracak hem de üzerindeki psikolojik baskıyı arttıracaktır. ”Şuan tuvaletin gelmedi galiba, o halde daha sonra tekrar deneriz” diyerek çocuğu çıkartmalısınız.
- Yaşanan Kazalarda Öfkelenmek ve Bağırmak
Bu süreç bir anlama, öğrenme ve başarma sürecidir. Elbette ki her şey oturana kadar çiş ya da kakanın kaçırılması da muhtemeldir. Böyle zamanlarda çocuğa kızmak ilerleyen dönemlerde onda travmatik bir etki bırakabilir. Bu durum öz güven eksikliğinden bağırsak problemlerine kadar pek çok soruna yol açabilir.
- Geceleri Bez Bağlamak
Tuvalet eğitimi esnasında en sık yapılan yanlışlardan biri! Bezin hayatınızdan tamamen çıktığı konusunda hem kendinize hem de çocuğunuza karşı kararlı ve istikrarlı olmalısınız. Geceleri bez bağladığınız takdirde; çocuk bunu bir güvence olarak görür ve eğitim sürecinde bocalamalar yaşar.
Bundan dolayı; özellikle ilk birkaç ay, geceleri belirli aralıklarla çişe kaldırmalı ve yatağının altına koruyucu sererek uyurken de eğitime devam etmelisiniz.
Tuvalet Eğitiminde Yapılan Hatalar İle İlgili Video
