Sinema filmleri, diziler, kısa filmler… Hepsinin ortaya çıkışında en önemli adım ‘Senaryo’dur. Senaryo yazımı birçok farklı türlere ayrılsada temel kavramlar değişmemektedir. Dram, macera, komedi, korku… Peki, türü ne olursa olsun sinema ve dizi yapımlarında senaryo yazarken dikkat edilmesi gereken temel kavramlar nelerdir?
Senaryo Yazım Formatları
Senaryoların yazımında iki önemli format türü vardır. Amerikan ve Fransız formatları.
En sık kullanılan format stili Amerikan tipidir. Normal bir a4 kağıdından biraz daha büyük bir sayfaya denk gelir ve karteks adı verilir. Her sayfa birer dakikaya eşdeğerdir. Diyaloglar sayfanın ortasına gelecek şekilde yazılır. Sahne adları, olaylar ve mizansen tüm sayfayı kaplar.
Fransız formatında sayfa ikiye ayrılır. Sol tarafa mizansen yazılırken, sağ tarafta diyaloglar bulunur.
Senaryo Yazarken Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Senaryo yazarken herhangi bir resim kullanılmaz.
- Senaryoda yazı formatlama, koyu ve italik tür ya da altı çizgili yazım yapılamaz.
- Senaryo yazarken her sayfa yaklaşık 1 dakikaya karşılık gelmektedir.
- İki saatlik uzun metraj bir filmin senaryosu yaklaşık 120 sayfadan oluşmalıdır.
Senaryoların Çeşitleri
Senaryolar sürelerine göre çeşitlere ayrılmaktadırlar. 1 dakika ile 30 dakika arasında süren senaryolara kısa metraj senaryo denir. Genelde sinema öğrencileri tarafından kullanılır. Çekimi diğer türlere göre daha basit ve pratiktir.
30 ile 60 dakika arasında değişen süreye sahip senaryolara orta metraj senaryo denir. 60 dakikadan başlayan senaryolara ise uzun metraj senaryo denir. Günümüzde sinemalarda izlediğimiz tüm filmler uzun metraja uygun şekilde çekilmektedir. Süreleri genelde 90 ve 120 dakika arasında değişmektedir. Bazı istisna filmler bu sürelerden de uzun olabilmektedir.
Bir Senaryoda Olması Gerekenler
Bir senaryonun ilk sayfasında karakter dökümü olmak zorundadır. Karakterlerin ayırt edici özellikleri bu kısımda yer alır. Bunun dışında karakter ilişkileri, soy ağacı gibi durumlar belirtilmelidir.
Çekim planının planlanabilmesi için senaryolarda mekan detayı vermek önemlidir. Bir sahnenin çekiminin yapılacağı mekan belirlendikten sonra o sahnenin başına ‘iç mekan/dış mekan’ ve ‘gece/gündüz’ şeklinde mutlaka belirtilmelidir.
Senaryoda karakterlerin mimik, tavır ve eylemleri belirtilmelidir ancak duygu betimlemeleri yapılmamalıdır. Hüzünlü, ağlamak üzere şeklinde betimlemeler senaryoda yazılamaz. Karakterlerin özel düşüncelerine yer verilemezdir. Bu durum yönetmenin işine karışmamak ve onu engellememek için gereklidir.
Senaryo yazarken iç veya dış ses durumu belirtilmelidir. Karakterlerin kafa sesleri yani dış ses senaryoda yazılmalıdır.
Sinopsis Nedir?
Sinopsis bütün bir senaryonun bir veya iki paragraftan oluşan kısa bir özetidir. Bir senaryonun olmazsa olmazıdır. Senaryolarda karakter analizi sayfalarından sonra gelir. Sinopsis bir senaryoyu pazarlayabilmek için bazen en önemli unsur olabilmektedir.
