Persentil Nedir, Nasıl Hesaplanır?
Persentil nedir, çocuk sahibi olup bu kelimeyi duymayan yoktur diyebiliriz. Persentil, ebeveynlerin ”acaba çocuğum yaşıtlarına göre geride mi?” sorusunun cevabını verecek bir işlemdir. Hesaplama aracı veya hesaplama tablosu da diyebiliriz.
Çocukların büyüme ve gelişme evrelerinin doğru şekilde takip ediliyor olması gerekir. Erken teşhis edilen problemlerle daha kolay başa çıkılabilir. İlerleyen yaşlarda daha zor olacak tedaviler, erken teşhisle daha kolay hale getirilebilir.
Persentilde tam burada devreye giriyor diyebiliriz. Büyüme eğrisi olarak da bilinen persentil kavramının tablosu Dünya Sağlık Örgütü tarafından hazırlanmıştır.
Persentil Neden Önemlidir?
Bebeklerin büyürken ki sürecinde, gelişiminin takip edilmesi fazlasıyla önemlidir. Bebeklerin, çocukluk dönemine gelene kadar ki süreçte tamamlaması gereken fiziksel özellikleri vardır. Bunların tamamlanmamış olması, bebekte veya çocukta bir eksik olduğu anlamına gelir.
İlginizi çekebilir: Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Nedir? Görevleri Nelerdir?
Bu durumun erken teşhis edilip tedavisinin de erken yapılması oldukça önemlidir. Ebeveynlere ve doktorlara kolaylık olması açısından Dünya Sağlık Örgütü tarafından persentil eğrisi ortaya çıkarılmıştır. Ebeveynler bu eğri ile çocuklarında yaşanabilecek olan gelişim geriliklerinin de farkına varabilirler.
Bununla beraber Dünya Sağlık Örgütü tarafından hazırlanmış olan tablo, ülkelere göre değişen boy ve kilo oranları dikkate alınarak hazırlanmıştır. Bebeklerin fiziksel gelişiminin sadece boy ve kilodan ibaret olmadığını, bununla birlikte baş çevresinin de önemli olduğunu belirtmeliyiz. Baş çevresinin ölçüsü, bebeğin boyu ve bebeğin kilosu persentil hesaplamasında mutlaka bulunması gereken bilgiler arasındadır. Çocuğun büyüdüğü yer, büyüdüğü ev, ebeveynlerin fiziksel özellikleri ve yaşantısı da oldukça önemlidir.
Persentil Hesaplaması Nasıl Yapılır?
Çocuk doktorları, bebekler 1 yaşına gelene kadar ki dönemde aylık olarak boy, kilo ve baş çevre ölçüsünü alırlar. Bunların düzenli olarak takip edilmesi gerekmektedir. Örneğin henüz 12 aylık olmamış yani 1 yaşına gelmemiş bir bebeğin kilo vermemesi gerekir. Aynı şekilde çoğu uzmanda aylık olmasa da 3 ayda 1 mutlaka bu ölçümleri alırlar.
Persentil hesaplaması yaparken de bebeğin yaşı yani ayı dikkate alınarak ölçüm yapılır. Ayı ile orantılı bir tablo ortaya çıkmalıdır. Bebeğin kaç aylık olduğuna bakılır. Bunun karşılığında sayısal değerler vardır. Sayısal değerlerin karşısında onlara eşit olan kilo, baş çevresi ve boy uzunlukları vardır. Bunlar birbiriyle denk getirilerek bebeğin veya çocuğun persentil değerine ulaşılır.
Persentil Tablosu
Persentil tablosunda belirli aralıklar vardır.
- 0-10 arası persentil değeri en düşük değer olarak bilinir. Büyümenin fazlasıyla geride olduğu ve bir an önce çözüme gidilmesi gerektiği değer aralığındadır.
- 10-25 arası persentil değeri düşüktür. Bu değerler arasında olan bebek ve çocukların gelişiminin düzenli olarak takip edilmesi gerekir.
- 25-75 arası persentil değerinde bulunan bebek ve çocukların gelişimi normaldir. Aynı şekilde beslenmesi ve dengeli şekilde ilerlemelidir.
- 75-90 arası persentil değeri yüksektir. Bebek ve çocuklarda sadece değerin düşük olması değil yüksek olması da oldukça tehlikelidir. Bu sebeple mutlaka takip gerektirir.
- 90-100 arası persentil değeri fazlasıyla yüksektir. Bunu kilo olarak değerlendirmek gerekirse obezite gibi önemli beslenme sorunları için tedavi olunması gerekir.
Uzmanlar tarafından genel olarak 25-75 aralığı normal kabul edilir. Fakat yine de 10-25 ve 75-90 aralığı da hızlıca toparlanabilir olduğu ve çok da tehlikeli durumlar olmadığını da belirtirler.
Çocukların gelişimi boy, kilo ve baş ölçüsüne bakılarak anlaşıldığı gibi cinsiyette bu hususta çok önemlidir. Erkek bebek ve kız bebek gelişimi birbirinden oldukça farklıdır.
Persentil İle İlgili Videolar
