Nasreddin Hoca kimdir? Nasreddin Hoca, Türkler için oldukça önemli bir yere sahiptir. Özellikle mizah yeteneği ve hazır cevaplılığı ile bilinen Nasreddin Hoca, nesilden nesile anlatılarak günümüze kadar gelmiştir. Birçok insanın merak ettiği ve gerçekten böyle bir kişinin olup olmadığını sorguladığı Nasreddin Hoca, efsane kişi olarak bilinir.
Nasreddin Hocanın Hayatı
Genellikle fıkraları ile bilinen Nasreddin Hocanın hayatı merak konusudur. Türk kültürü için önemli olan ve okullarda sıklıkla öğretilen Nasreddin Hoca, Akşehir’de doğmuştur.
Doğum tarihi 1208 yılıdır. 1208 yılı Anadolu Selçukluları Dönemine tekabül etmektedir. Fakat Nasreddin Hoca kesinlikle yaşamış ve gerçek bir karakterdir demek yanlış olacaktır. Her ne kadar gerçekten böyle bir karakterin yaşadığına dair bulgulara rastlansa da halk bilimcilerin kafasında yaşamamış olduğuna dair soru işaretleri de vardır.
İlginizi çekebilir: Nasreddin Hoca: Zaman Yolcusu Film Konusu ve Oyuncuları
Yapılan araştırmalar neticesinde Nasreddin Hoca’nın medrese eğitimi aldığı bulgusuna rastlanır. Medrese eğitimini Sivrihisar’da aldığı belirtilen hocanın, babasının ölümü üzerine yeniden köyüne yani Hortu’ya döndüğü söylenir.
Hortu köyüne dönen hoca, burada köy imamlığı görevini üstlenmiştir.
Bir süre sonra Akşehir’e gitmiştir. Akşehir o zamanların tasavvuf düşünce merkezlerinden bir tanesidir. Akşehir’e gelen hoca burada Mahmûd-ı Hayrânî’nin dervişi olmuştur. Mahmûd-ı Hayrâni ise; peygamberin soyundan gelmiştir ve Selçuku devlet adamlarından birisidir.
Nasreddin Hoca dervişlik görevinin yanı sıra mülki konularda da görev almıştır.
Nasreddin Hoca Akşehir’de ölmüştür. Onun adına bir türbe yapılmıştır (1284).
Nasreddin Hoca Kimdir? Türk Edebiyatında Nasreddin Hoca
Nasreddin Hoca fıkralarına Saltukname isimli eserde de rastlanır. Saltukname, Ebû’l Hayr-ı Rûmî tarafından 1480 yılında yazılan bir kitaptır.
Saltukname’de Nasreddin Hoca, Povest o Hoce Nasreddine isimli seride anlatılmaktadır. Bu eserdeki fıkralar kültürün önemli ögeleri arasındadır. Özellikle verilmek istenen mesajları, mitolojik unsurları ve eğitici nitelik taşıyan fıkraları ile birçok ülkenin eğitim öğretiminde öğrencilere anlatılır.
Nasreddin Hocanın Gerçekten Yaşadığına Dair Belgeler
Halk bilimciler tarafından Nasreddin Hocanın hayatı ile ilgili bulgular araştırma konusudur. Bu konuda her ülke farklı görüşlere sahiptir.
Almanlara bilimcilere göre; Nasreddin Hoca diye biri yaşamamış olup, tamamen kurgusaldır.
Fransız bilimcilere göre; Nasreddin Hoca vardır. Fakat onun çıkış noktası, Arap’ların güldürü tiplemesi olan Cuhâ’dır. Cuhâ, ise Arap’ların saflığı bilinen fıkra kahramanıdır. Cuhâ tiplemesi zamanla “Hoca” olarak değiştirilmiştir.
Azeri bilimcilere göre ise; Nasreddin Hoca’nın tarihi bir kişilik olarak ele alınması oldukça yanlıştır. Yine bir başka Azeri halk bilimci, Nasreddin Hoca’nın her kültürün ortak kahramanı olduğunu belirtmiştir.
