Kurumlar vergisi, sermaye şirketleri, kooperatifler, iktisadi kamu kuruluşları ve dernek/vakıflara ait işletmeler gibi tüzel kişiliklerin bir takvim yılı içinde elde ettikleri safi kazanç üzerinden alınan bir vergi. Şahıs şirketleri bu vergiye tabi değilken, anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler kurumlar vergisi mükellefidir. Şahıs şirketleri gelir vergisine tabidir.
Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre, bu vergi tam ve dar mükellefiyet esasına dayanır:
- Tam mükellefiyet: Kanuni merkezi ya da iş yeri Türkiye’de bulunan kurumlar, hem yurt içinde hem de yurt dışında elde ettikleri kazançlar üzerinden vergilendirilir.
- Dar mükellefiyet: Türkiye’de iş yeri olmayan ancak burada gelir elde eden yabancı kurumlar, yalnızca Türkiye’deki kazançları üzerinden vergiye tabidir.
2025 Kurumlar Vergisi Oranları
2025 yılı için kurumlar vergisi oranı, 7456 sayılı Kanun ile belirlenen %25’tir. Ancak, bazı sektörlerde farklı oranlar uygulanır:
- Finans sektörü: Bankalar, sigorta şirketleri, elektronik ödeme kuruluşları ve benzeri kurumlar için oran %30’dur.
- İndirimli oranlar:
- Borsa İstanbul’da payları halka arz edilen şirketler için 2 puanlık indirim (%23).
- İhracat yapan ya da sanayi sicil belgesine sahip üretim yapan şirketler için 1 puanlık indirim (%24).
Bu oranlar, şirketlerin faaliyet alanlarına ve ekonomik teşviklere göre değişiklik gösterebilir. Ayrıca, 2025’ten itibaren yurt içi asgari kurumlar vergisi uygulaması da yürürlüktedir. Bu düzenlemeye göre, kurumların vergi matrahı, ticari karlarının %10’undan az olamaz. Ancak, yeni kurulan şirketler ilk üç hesap döneminde bu uygulamadan muaftır.
Yıllara Göre Kurumlar Vergisi Oranları
- 2025 – %25
- 2024 – %25
- 2023 – %25
- 2022 – %23
- 2021 – %25
- 2020 – %22
- 2019 – %22
- 2018 – %22
- 2017 – %20
- 2016 – %20
- 2015 – %20
- 2014 – %20
- 2013 – %20
- 2012 – %20
- 2011 – %20
- 2010 – %20
Kurumlar Vergisi Nasıl Hesaplanır?
Bu vergi türü, bir şirketin safi kurum kazancı üzerinden hesaplanır. Safi kazanç, brüt gelirlerden giderler, istisnalar ve indirimler çıkarıldıktan sonra bulunan tutardır. 2025 yılında kurumlar vergisinin hesaplama adımları şöyle:
- Ticari karın belirlenmesi: Şirketin bir takvim yılındaki brüt gelirlerinden (satışlar, hizmet gelirleri vb.) işletme giderleri (personel maaşları, kira, üretim maliyetleri) çıkarılır.
- Kanunen kabul edilmeyen giderlerin (KKEG) eklenmesi: Vergi mevzuatına uygun olmayan giderler (örneğin, bağışlar veya bazı cezalar) ticari kâra eklenir.
- İstisna ve indirimlerin düşülmesi: Kanunda belirtilen istisnalar (örneğin, iştirak kazançları istisnası) ve indirimler (örneğin, Ar-Ge indirimi) matrahtan düşülür.
- Vergi matrahının hesaplanması: Elde edilen tutar, vergi matrahını oluşturur.
- Vergi oranının uygulanması: Matraha %25 (veya sektöre göre %24/%30) oranı uygulanarak ödenecek vergi bulunur.
- Geçici vergilerin mahsup edilmesi: Yıl içinde ödenen geçici vergiler, yıllık vergiden düşülür.
İlginizi çekebilir: Ülkelerin Gelir Vergisi Oranları (2025)
Örnek hesaplama:
- Bir anonim şirketin 2025 yılı ticari karı: 1.000.000 TL
- Kanunen kabul edilmeyen giderler: 100.000 TL
- İştirak kazançları istisnası: 50.000 TL
- Vergi matrahı: 1.000.000 + 100.000 – 50.000 = 1.050.000 TL
- Kurumlar vergisi (%25): 1.050.000 x 0.25 = 262.500 TL
- Yıl içinde ödenen geçici vergi: 100.000 TL
- Ödenecek vergi: 262.500 – 100.000 = 162.500 TL
Bu hesaplama, asgari kurumlar vergisi düzenlemesi dikkate alınmadan yapılmıştır. Eğer matrah, ticari karın %10’undan düşükse, asgari vergi hesaplaması devreye girer.
Kaynak: 1
