Kırağı, atmosferik sinir tabakadaki hava partiküllerinin, yüzeyin sıcaklığına ait buz üstünde donmuş buhar basıncından daha düşük bir etkili buhar basıncına sahip olması sonucunda ortaya çıkan doğa olayıdır. Basitçe ifade edecek olursak, kırağı, zeminler üzerinde buz kristalleri şeklinde yoğunlaşmanın gerçekleşmesidir.
Kırağının meydana gelmesi için havanın açık ve durgun olması gereklidir. Oluşum biçimi bakımından çiy ile benzerlik gösterir, ancak kırağın çiyden farklı bir niteliği vardır. Meteorolojide yağış kategorisine dahil edilmez. Çünkü doğrudan atmosferden düşen bir su formu değildir.
Buz kristalleri, havanın temas ettiği yüzeylerde oluşarak bu durgun hava koşullarında ortaya çıkar. Özellikle soğumanın yoğun olduğu bölgelerde sıklıkla gözlemlenen bu yoğuşma olayı, genellikle ülkemizde kış mevsiminin başlarında daha çok görülür.
Kırağı Nasıl Oluşur?
Kırağı hakkında çeşitli uzman kişiler tarafından yapılan araştırmalar, bu doğa olayının detaylarını aydınlatmaktadır. Kırağın oluşumu, suyun buhar halindeyken doğrudan katı hale geçişiyle gerçekleşir. Bu süreçte, su buharı donma noktasının altına düşer ve katılaşır, böylece kırağın ortaya çıkışına neden olur. Çiğ ile kırağı arasında ise önemli farklar vardır.
Kırağın oluşumu, havanın su buharıyla doygunluğa ulaştığı bir aşamada ve sıcaklıkların donma seviyesinin altına düştüğü durumlarda gerçekleşir. Bu nemli hava koşullarında, su buharı sıvıya dönüşmeden doğrudan katılaşır ve kırağı kristalleri oluşur. Kırağın özellikle çimlerde ve ağaç gövdelerinde belirgin bir şekilde gözlemlendiği bilinir.
Kırağı, evlerdeki cam yüzeylerde de sıklıkla gözlemlenebilen doğal bir olgudur. Sıcaklık dereceleri 0°C’nin altına düştüğünde ve havadaki bulut damlacıkları büyük boyutlarda ise, parlak buz kristallerinin oluştuğu bu etkileyici görünüm kendini gösterir. Özellikle açık gecelerde radyasyon etkisiyle topraklar ısı kaybeder. Serinleyen topraklar, havanın soğumasına ve yoğunlaşmasına sebep olur. Bu karmaşık süreçlerin birleşimi, kırağının ortaya çıkmasına katkı sağlar.
Kırağın oluşumu, yere yakın havanın ısınması ve dolayısıyla doğrudan temas ettiği yüzeylerde donmanın engellenmesiyle önlenebilir. Bu durumda, toprakların yeterli bir ısı seviyesini koruması, kırağının oluşumunu engeller.
Kırağı Hangi Mevsimde Oluşur?
Kırağın hangi mevsimlerde görüldüğü ve ne zaman yaşandığı en çok merak edilen konulardan biridir. Kırağı, genellikle kış aylarında gözlemlenen bir doğa olayıdır. Sıcaklık 0 derecenin altına düştüğünde, birçok bölgede kırağı oluşma potansiyeli vardır.
Özellikle cam yüzeylerde ve çimenlerde kırağın belirgin şekilde görülmesi mümkündür. Kırağın oluşumunu mevsimsel olarak sınıflandırmak doğru bir yaklaşım değildir. Kırağı, geceleyin sıcaklıkların 0 derecenin altına düştüğü her an meydana gelebilir.
Kırağı Zararları Nelerdir?
Açık ve soğuk gecelerde, üstü açık eşya, çayır, çimen ya da tarlaların üzerine iğne, tüy ve pul şeklinde ince buz parçacıkları yoğunlaşarak düşen kırağı, soğuk hava şartları nedeniyle bitkilere zarar verebilen bir yağış şeklidir. Gece boyunca dallar ve çiçekler kırağı tarafından örtüldüğünde, ertesi gün solup bozulabilirler. Ancak soğuğa dayanıklı bitkiler, kırağıdan etkilenmezler.
Aslında bitkiye zarar veren kırağı değil, o sırada meydana gelen don hadisesidir. Kırağı genellikle durgun ve soğuk havada belirgin bir şekilde ortaya çıkar. Bu tür durumlarda, narenciye ve sera ekicileri gerekli tedbirleri alarak bitkilerini koruma altına alırlar.
Kırağı İle İlgili Videolar
