Tam adı: Hayrettin Karaca
Doğum tarihi: 4 Nisan 1922
Doğum yeri: Balıkesir- Bandırma / Türkiye
Boyu:
Ailesi: Zehra Hanım – Halil Efendi
Eşi: Sevim Karaca (e:1949-2001), Türkan Karaca (e:1941-1946)
Çocuk (ları): Atay – Kına- Halil -Elif
Mesleği: Sanayici ve çevre aktivisti
Aktif Yılları: 1992 – 2020
Hakkında
Hayrettin Karaca kimdir? Hayrettin Karaca blinen lakabı Toprak Dede, 4 Nisan 1922 senesinde dünyaya geldi. Balıkesir’in Bandırma ilçesinde doğan Hayrettin Karaca’nın babası Kırım muhaciridir ve bir trikotaj atölyesi vardır. Hayrettin bey ortaokulu İstanbul Boğaziçi Lisesinde okudu. Lise mezuniyetinin ardından trikotaj atölyesinin başına geçti.
Herkesin bildiği Karaca trikoları Hayrettin bey sayesinde marka haline geldi. Fakat onun ilgi alanlarının büyük bir kısmını edebiyat dolduruyordu. Onun bu sevdası işi bırakmasına sebep oldu. 50’li yaşlarına gelmesi ile birlikte triko işini bıraktı ve kendini gezmeye adadı. Anadolu’nun her yerini gezdi.
Gezdiği yerleri ve doğanın binbir halini fotoğrafladı. Çeşitli örnekler getirerek kendi bahçesinde Yalova’da yetiştirmeye başladı. Fakat onun gezileri Türkiye için büyük bir katkı sağladı.
Anadolu gezileri esnasında Türkiye’nin çölleşme sorunu ile karşı karşıya kaldığını ve bu sorunun ciddi boyutlara geldiğini fark etti. Gördüğü manzaralar, kurumuş bitkiler, şelaleler ve ormanlar onu huzursuz etti.
Hayrettin bey bu çölleşmenin önüne geçmek için kollarını sıvadı. 1992 yılında Nihat Gökyiğit isimli arkadaşı ile birlikte TEMA‘yı kurmak üzere harekete geçtiler.
İlginizi çekebilir: Ayla Karaca
Türkiye’de toprak erozyonu tehlikesi olduğu konusunda halkı bilinçlendirdi. Hükümeti uyardı ve ağaçlandırma konusunda çeşitli kampanyalar başlattı. Halka bilinç aşılamak için konferanslar verdi. Televizyon programlarına katıldı.
Babasının satın aldığı Yalova’daki 27 dönümlük araziyi meyve bahçesi haline getirdi. Yeni araziler satın alarak alanı daha da genişletti. Her geçen gün araziyi genişleyerek meyvecilik işini devam ettirdi. Babasının ölümü ile birlikte; Hayrettin Karaca ve kardeşleri mirası paylaşma kararı aldılar.
Arazi aralarında paylaştırıldı. Toprak Dede buradan 65 dönüm arazi alabildi. Meyve arazisinde bir ev yaptırdı. Evin etrafı meyve bahçeleri ile donatılmış doğa ile içiçe bir yerdir. Yurt dışına geziler düzenledi. Bu gezilerde görüğü manzaralardan çok etkilendi.
Özellikle gördüğü arborentumlar onun Türkiye’nin ilk arboretumunu açmasını sağlamıştır. Yine evinin bahçesinde geliştirdi ve günümüze kadar ulaştırdı. 2004 yılında arborantumuna vakıf statüsü kazandırdı ve bunu ülkemize armağan etti.
Burada 14 bin tür bulunur ve dünyanın her yerinde ziyaret edilen bir yerdir. Toprak Dede iki kez evlenmiştir. İlk evliliğinden Atay isminde bir oğlu oldu. Eşinin ölüm ile birlikte ikinci kez evlendi. Bu evlilikten Halil, Elif ve Kına isimlerinde 3 çocuk sahibi oldu. İlk çocuğu Atay, tabanca ile vurularak hayatını kaybetti.
Türkiye’ye ve doğasına kazandırdıkları ile ölümsüz isimler arasına girmiş olan Toprak Dede, aramızdan 20 Ocak 2020 tarihinde 98 yaşında iken ayrıldı.
Videoları
Fotoğrafları
