Erken ergenlik, normal süreçten çok daha erken ortaya çıkan ergenlik terimidir. Ergenlik, çocuğun büyüme hızına sahip olduğu ve bir yetişkinin cinsel fiziksel özelliklerini geliştirdiği bir dönemdir. Beyindeki hipotalamus, hipofiz bezinin gonadotropinler adı verilen hormonları serbest bırakmasına neden olan hormonları serbest bırakır.
Gonadotropinler, erkeklerde testis olan ve kızlarda yumurtalık olan cinsel bezlerinin büyümesini uyarır. Erkeklerde, testisler kızlarda testosteron salgılar, yumurtalıklar östrojen salgılar. Ergenlik genellikle kızlarda 8 ila 13 yaşlarında ve erkeklerde ise 9 ila 14 yaşlarında başlar.
Erken ergenlikten etkilenen çocuklar bu sürece çok daha erken yaşta olan kızlar 8 yaşından önce göğüsler gibi ikincil cinsel özellikler geliştirir. Erken ergenliğe giren erkeklerde 9 yaşından önce değişiklikler olur.
Erken Ergenlik Nedenleri Nelerdir?
Erken ergenlik, çocuğun cinsiyeti, başlangıç yaşı ve diğer faktörlere bağlı olarak farklı nedenlere sahip olabilir. Çoğu durumda, kızlarda merkezi erken ergenliğin nedenleri bilinmemektedir. Ancak etkili bir şekilde tedavi edilebilir.
Daha genç yaşlarda ve erkeklerde erken ergenlik, örneğin çocuklar östrojen veya testosteron kremleri ya da ortamdaki diğer kimyasallar gibi vücut dışındaki kaynaklardan üreme hormonlarına maruz kalır ise, tanımlanabilir bir nedene sahip olma olasılığı daha yüksek olabilir. Ayrıca bu durum genetik faktörler, beslenme biçimi, obezite ve çevresel faktörlerden de kaynaklanabilir. Ergenlik ne kadar erken başlarsa altta bir hastalığın yatma riski de o kadar artar.
Erken Ergenliğin Belirtileri Nelerdir?
Hem erkek hem de kızlarda erken ergenliğin belirtileri ve semptomları arasında sivilce, akne, vücutta koku ve büyüme hızında artış olabilir. Erken ergenlikler ayrıca cinsel özelliklerin erken gelişmesine neden olur. Kızlarda bunlar şunları içerir:
- Göğüs gelişimi
- Adet
- Kasık ve koltuk altı kılları
Erkeklerde erken ergenliğin belirtileri aşağıdakiler olabilir;
- Kalınlaşan ses
- Yüz, kasık ve koltuk altı kılları
- Penis ve testislerin büyümesi
Erken Ergenliği Önlemek Mümkün Mü?
Erken ergenliğin vakalarının çoğu önlenemez. Çocuğunuzun dış kaynaklardan üreme hormonlarına maruziyetini sınırlamak erken ergenliği engelleyebilir. Bu kaynaklar östrojen veya testosteron kremleri, losyonlar veya diğer ilaçları içerebilir.
Nasıl Tedavi Edilir?
Birçok çocuk için ilaçlar erken ergenliği yönetebilir. Bu ilaçlar arasında üreme veya büyüme hormonlarının üretimini durdurarak çalışan sentetik yani insan yapımı hormonlar bulunur.
Bazı çocuklar erken ergenliğin belirtilerine neden olabilecek bir tümörü ya da başka bir kitleyi çıkarmak için cerrahiye ihtiyaç duyarlar. Östrojen kremleri gibi dış üreme hormonları kaynağını kaldırmak, erken ergenliği durdurmak için yeterli olabilir.
Erken Ergenlik ile ilgili videolar
