Endoskopi Nedir?
Endoskopi, iç organ veya dokuyu ayrıntılı olarak gözlemlemek için uzun, ince bir tüpün doğrudan vücuda sokulmasıdır. Ayrıca görüntüleme ve küçük cerrahi işlemler dahil olmak üzere diğer işlemleri yapmak için de kullanılabilir. Endoskoplar minimal olarak invaziftir ve ağız veya anüs gibi vücudun açıklıklarına yerleştirilebilir.
Alternatif olarak, örneğin diz veya karın içine küçük kesiklere yerleştirilebilirler. Küçük bir insizyonla tamamlanan ve endoskop gibi özel aletlerle desteklenen ameliyatlara anahtar deliği ameliyatı denir.
Modern endoskopi göreceli olarak daha az risk içerdiğinden, ayrıntılı görüntüler sunar ve gerçekleştirilmesi hızlı olduğundan, tıp alanında birçok alanda inanılmaz derecede faydalı olduğu kanıtlanmıştır. Günümüzde her yıl on milyonlarca endoskopi işlemi yapılmaktadır.
Endoskopi Türleri
Endoskopi, insan vücudundaki birçok sistemi araştırmak için kullanışlıdır. Şu işlemlerde kullanılabilir;
- Gastrointestinal sistem: Yemek borusu, mide, ince bağırsak, kalın bağırsak, kolon, safra kanalı, rektum ve anüs.
- Solunum yolu: Burun, alt solunum yolu.
- Kulak: Otoskopi
- İdrar yolu: Sistoskopi
- Dişi üreme sistemi: Serviks, uterus, fallop tüpleri
- Küçük bir kesiden: Karın veya pelvik kavite, bir eklemin iç kısmı, göğüs
Riskler ve Yan Etkiler
Bu işlem nispeten güvenli bir işlemdir. Ancak bununla ilgili bazı riskler vardır. Riskler, incelenen alana göre değişir.
Endoskopinin riskleri şunları içerebilir;
- Aşırı sedasyon
- İşlemden sonra kısa bir süre şişlik hissetmek
- Hafif kramp
- Lokal anestezik kullanımı nedeniyle birkaç saat uyuşuk bir boğaz
- Araştırma alanının enfeksiyonu
- Enfeksiyonlar normalde küçüktür ve bir antibiyotik ile tedavi edilebilir
- Endoskopi alanında sürekli ağrı
- Mide veya yemek borusunun iç kısmının delinmesi veya yırtılması
- İç kanama
- Önceden var olan durumlarla ilgili komplikasyonlar
Aşağıdaki belirtilerden herhangi biri yaşandığında doktora bildirilmelidir;
- Koyu renkli dışkı
- Nefes darlığı
- Şiddetli karın ağrısı
- Göğüs ağrısı
- Kanlı kusma
İyileşme Süresi
İyileşme süresi işlemin türüne bağlı olarak değişmektedir. Bir doktorun üst gastrointestinal sistemi incelemesini sağlamak için kullanılan bir üst endoskopi için, işlemden sonra bir süre, genellikle bir saat kadar herhangi bir sakinleştirci ilaç kullanıldığında hasta gözlemlenecektir.
Ağrıları önlemek için kullanılan ilacın sakinleştirici etkisinden dolayı kişi genellikle günün geri kalanında çalışmamalıdır. Bir miktar ağrı olabilir. Bazı tür endoskopi işlemleri sonunda şişkinlik ve boğaz ağrısı olabilir. Ancak bunlar genellikle hızlı bir şekilde geçer.