Diz Kapağı Çıkması Nedir? Nasıl Tedavi Edilir?
Diz Kapağı Çıkması Nedir? Nasıl Tedavi Edilir? Diz kapağı, diz ekleminizi koruyan küçük bir kemiktir. Tıpta patella olarak da adlandırılır. Dizinizin önünde, femur (uyluk kemiği) ve tibia (kaval kemiği) çevresinde oturan troklear oluk adı verilen bir olukta bulunur. diz kapağının altında ve femur yastığının ucunda bulunan eklem kıkırdağı, bacaklar hareket ettiğinde kemiklerin birbiri üzerinde düzgün bir şekilde kaymasına yardımcı olur.
Bu eklem, bir yumuşak doku ağı tarafından stabilize edilir ve desteklenir. Medial patellofemoral bağ (MPFL), diz kapağının iç tarafına bağlanır ve dizden kaymasını önlemeye yardımcı olur. Bu bağın hasar görmesi diz kapağı çıkmasına yol açar. Diz kapağı çıkması, diz kapağının trokleadan dışarı kaymasıyla oluşur. Diz kapağı çıkığı birden fazla durumda meydana geldiğinde, tekrarlayan patella çıkığı olarak adlandırılır. İki çıkma epizodundan sonra daha fazla çıkma riski neredeyse %70 ila %80’e yükselir.
👇 Aşağıdaki resimde maç sırasında yapılan ters bir hareket ile diz kapağı çıkan bir futbolcuyu görüyorsunuz.👇
Diz Kapağı Çıkması Belirtileri Nelerdir?
Tekrarlayan diz kapağı çıkmasının yaygın belirtileri şunlardır;
- Dizde ve diz kapağı çevresinde ağrı
- Şişme
- Diz dengesizliği
- Tekrar yerinden çıkabileceğini hissetmek
Diz Kapağı Çıkmasının Nedenleri Nelerdir?
Diz kapağı çıkmasının çeşitli nedenleri vardır. Bazı nedenler olabilir;
- Oyuğa çok yüksek oturan diz kapağı
- Sığ troklear oluk
- Sıkı yan bağlar
- Valgus bacak hizalaması (vuruş-dizli bacaklar)
- Travma (bükülme, darbe vb.)
- İskelet olgunlaşmamışlığı
Her çıkık, yumuşak dokuların gerilmesine neden olur ve tekrarlama şansını arttırır.
Diz Kapağı Çıkmasının Tedavisi
Diz kapağı çıkması, durumun ciddiyetine göre ameliyatsız ya da cerrahi yöntemlerle tedavi edilebilir.
1. Seçenek: Ameliyatsız Tedavi
Diz kapağınız sadece bir ya da iki kez yerinden çıktıysa konservatif tedavi önerilebilir. Tedavinin ilk amacı ağrıyı ilaçla hafifletmek ve yaralanan eklemin korunması, dinlendirilmesi, etkilenen bölgeye buz uygulanması, enflamasyonu kontrol etmek için bacağın kompresyonu ve yükseltilmesini içeren PRICE uygulaması olacaktır.
Bir korse, alçı ya da atel ile sınırlı bir süre hareketsiz kalmanız önerilebilir. Doktorunuz ayrıca dizinizin dışındaki yapıları germeye çalışabilir ve kaslarınızı güçlendirmek için bazı egzersizler önerebilir. Ağrı ve şişliği gidermek için analjezikler ve nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar reçete edilebilir.
2. Seçenek: Cerrahi Tedavi
Diz kapağı çıkığı belirtilerinin giderilmesinde cerrahi olmayan tedavinin etkisiz olduğu tespit edildiğinde cerrahi önerilir. Çıkığı tedavi etmek için gerçekleştirilen tüm yeniden hizalama prosedürleri önce artroskopiyi içerecektir. Artroskopi, problem bölgesine cerrahi aletler yerleştirmek için 2 ya da 3 küçük insizyon kullanan minimal invaziv bir prosedürdür. Etkilenen yüzey, gevşek şekilde bağlanmış parçaları çıkarmak için temizlenebilir. Bunu takiben doktorunuz çıkığa neden olan faktörlere göre cerrahi yaklaşıma karar verecektir.
Ameliyat Sonrası Bakım
Ameliyat sonrası bakım prosedürü olarak, ilk birkaç hafta koltuk değneği kullanmanız ve bir korse takmanız tavsiye edilecektir. Kemik iyileştiğinde, size fizyoterapi verilecek ve dizin normal çalışmasına yardımcı olmak ve şişliği azaltmak için basit egzersizler öğretilecektir. Birkaç ay içinde tam aktiviteye tamamen dönebilirsiniz.