Diyalektik Davranış Terapisi Nedir?
Diyalektik davranış terapisi, 1980’lerde Marsha Linehan tarafından geliştirilen bilişsel davranışçı ekolün yenilikçi bir dalıdır. Bu terapi ekolü, başlangıçta sadece değişime odaklanan bir vurgu yerine, borderline kişilik bozukluğuna sahip ve intihar düşünceleri taşıyan bireylerin duygu ve deneyimlerini kabullenme ihtiyacından kaynaklanmıştır.
Bu yenilikçi yaklaşımın gerçek anlamını en iyi deneyimleyen kişi ise Marsha Linehan’dır. Linehan, kendisi de 20 yıl boyunca borderline rahatsızlıkla mücadele ederek, intihar deneyimleri ve kendine zarar verme davranışlarıyla başa çıkma zorluğunu yaşamıştır. Linehan’a göre, bu hastalara sadece davranışsal değişime odaklanan müdahaleler, hastaların aşırı eleştiriye maruz kalmalarına, duygusal olarak kapanmalarına ve terapiden vazgeçmelerine neden olabilmektedir.
Diğer yandan, hastalara bu duygusal zorlukların anlaşılma ve tolerans gerektirdiği vurgulandığında, bireyler kendilerini anlaşılmamış ve küçümsenmiş hissedebilirler. Diyalektik davranış terapisinin başarısı, pek çok psikopatolojinin temelinde duygusal düzensizlik bulunması farkındalığına dayanmaktadır. Bu bağlamda, bu tür sorunların yaşandığı alanlardan biri olan yeme problemleri ve madde bağımlılıkları üzerindeki etkisi giderek daha geniş bir kabul görmektedir.
Diyalektik Davranış Terapisi Nasıl Bir Terapidir?
Diyalektik Davranış Terapisi (DDT), temelde bireysel psikoterapi, grup beceri eğitimleri, telefon koçluğu ve klinik danışmanlık ekibi olmak üzere dört ana bileşenden meydana gelir. Bu bileşenlerin hangilerinin uygulanacağı veya uygulanmayacağı, danışanın ihtiyaçlarına bağlı olarak belirlenir.
Grup eğitimlerinin amacı, duygu düzenleme, farkındalık, sıkıntıyla başa çıkma ve etkili kişiler arası iletişim becerilerini içeren dört modülü bireylere kazandırmaktır. Bu modüller, kişinin ihtiyaçlarına ve terapi sürecindeki gelişimine yönelik esnek bir yaklaşım sunar.
Bilişsel Davranışçı Terapiden Ne Gibi Farkları Var?
Diyalektik Davranış Terapisi (DDT), bilişsel davranışçı terapinin bir türü olarak, bireylere işlevsiz düşünce ve davranış kalıplarını değiştirme konusunda destek olmaktadır. Diyalektik davranış terapisi, danışanların geçmişine bilişsel davranış terapisi gibi önem verir ve sorunların kökeninin buradan kaynaklanabileceğini kabul eder. Ancak, mevcut sorunların temelde güncel düşünce ve davranışlardan kaynaklandığını belirtir ve bu alanlarda değişiklik yapmayı öncelikli olarak ele alır.
Bu süreçte, doğunun uzlaşmacı yaklaşımını batının rasyonel tavrıyla birleştirerek benzersiz bir terapi deneyimi sunar. Diyalektik davranış terapisinin temel özelliği, problemlere biyososyal bir perspektiften yaklaşmasıdır. Biyososyal kurama göre, yaygın duygu regülasyonu sorunlarının temelinde biyolojik temellere dayalı bir hassasiyet ve bireyi etkileyen çevresel faktörlerin etkileşimi bulunmaktadır.
Duygu regülasyonu sorunlarında, duygusal uyaranlara karşı aşırı hassasiyet, yoğun duygusal deneyimler ve başlangıç düzeylerine dönmede yavaşlık gözlemlenmektedir. Diyalektik davranış terapisi, birçok insanın düşünce ve davranışlarda sorunlar yaşadığını kabul eder. Ancak bunların en etkileyici olduğu alanın kişilerarası ilişkiler olduğunu savunur ve bu konuyu değiştirmeyi öncelikli hedef olarak benimser.
Bu amaç doğrultusunda, grup terapisi bileşeninde, sosyal becerilerin ve sosyal uyumluluğun güvenli bir ortamda geliştirilmesi hedeflenmektedir. Takım süpervizyonu, bu sürecin önemli bir parçasını oluşturur.
Diyalektik Davranış Terapisi İle İlgili Videolar