Atlar, her gördüğümüzde hayranlık uyandıran canlılardır. Eski çağlardan günümüze kadar neredeyse her alan da kullanılmışlardır. Taşımada, özellikle de savaş alanlarında atların rolü büyüktür. Atlar insana hizmet eden hayvanlar içerisinde en becerikli olanıdır. Geleneksel oyunlarda da önemli role sahiptirler. At yarışları, cirit, çit atlama ve av sporlarında büyük keyif verirler.
Atların erkek olanına aygır, yük çekenlere beygir, dişisine kısrak, yavrusuna tay denir. Mesela bir de başıboş gezeni vardır ki adına hergele denir. Atlar tarihten bugüne gelmiş geçmiş en özel hayvanlardır. Hem iş gören hem eğlencelerimize ortak olan atlara ilgi bir hayli fazladır.
Atlar Hakkında Bilinmeyenler
Asil dostlarımız atlar hakkında bilgi verecek olursak; yem ve ot ile beslendiklerini söylemek mümkündür. Günde ortalama 8 kilograma kadar yem ile 35 kilograma kadar yem yiyebilirler. Ortalama günlük su ihtiyacı ise 40 litreyi bulmaktadır. Kusmak ya da geviş getirmek gibi özellikleri yoktur. Zaten bir atın kusması demek ölümünün gelmesi demekle aynıdır.
Atların gebelik süreleri 11 aydır. Emzirme süreleri de 6 ayı geçmez. Vücut ısıları 37.5 ile 38.5 arasındadır. Atlar 5 yaşlarında büyümelerini tamamlarlar. Ömürleri de 25 ile 30 yıl arasındadır. Atların bakımı ve yetiştirilmesi ne kadar iyi olursa, ömürleri de bir o kadar uzayacaktır.
- Atlarda sekiz farklı kan grubu vardır.
- Evcilleşen atlar ortalama 25 sene yaşamaktadır.
- Atlar ayakta uyuma özelliğine sahiptirler.
- Kara hayvanları arasında en büyük gözler atların gözleridir.
- Atlar insanlardan daha iyi duyar ve koku alırlar.
- Atlar tam ön ve arkaları hariç 360 derece görüş acısına sahiptirler.
- Atlar çocuklarda otizm gibi bazı rahatsızlıklarda terapi amaçlı kullanılmaktadır. Çünkü sevgi, şefkat, saygı, güven ve iletişim kurma duyguları oldukça gelişmiştir.
- Atlar kusamazlar.
- Atlar insan seslerindeki tınıya göre duygu değişimlerini sezebilirler.
- Atların yorulma duygusu yoktur bu yüzden dinlendirilmeden koşturulan atlar kalp krizi geçirebilirler.
- Atlar hafızaları son derece güçlü hayvanlardır. Bu yüzden sevdikleri insanları hayatlarının sonuna kadar unutmazlar.
- Atlar söylenilen sözleri çok iyi anlarlar.
Atların Yürüyüşleri
Atların yürüme şekilleri 3 türlüdür. Adeta, süratli ve dörtnal.
Adeta: Doğal yürüyüşlerinden en ağır olanıdır. Buna acemi biniciler binebilir. Yürüyüş boyunca ayakları yere yakın yürürler.
Süratli: Doğal yürüyüş türlerinin biraz daha hızlı olanıdır. Adi süratli de denebilir.
Dörtnal: Doğal yürüyüşler içerisinde en hızlı olanıdır. Neredeyse atın bütün ayakları yerden kesilir.
Binicilik Nedir?
Dünya üzerinde birçok bölgeler de olduğu gibi ülkemizde de atlara ilgi büyüktür. Özellikle at biniciliği özel ilgi alanı olarak çok rağbet görmektedir. Son yıllarda da binicilik bir tutku halini almıştır. Özel kurs ve eğitimlerle binicilik öğrenmek isteyen fazlaca kişi vardır.
Binicilik, atı iyi kullanmaktır. Tam yerinde, sakin, zamanında ve güvenle güç kullanarak kullanma faaliyetidir. Atlar gibi binicilikte eski zamanlardan günümüze gelmektedir. Savaşların en önemli olmasa olmazları atlar idi. Bu savaş atlarına da süvari denilmekteydi. Savaşçıların at üzerinde duruşu, onları yönetmeleri çok önem kazanmaktaydı. Eski medeniyetlerde at ve at kullanmaya son derece önem verilmiştir. Günümüzde artık at biniciliği sporu olarak devam etmektedir.
İki özelliğin olduğu bu spor çeşidinde iki tür vardır: İngiliz biniciliği ve Batı biniciliği.
İngiliz Biniciliği; spor yapmak maksadıyla yapılan binicilik türüdür. Burda amaç, binicinin at üzerinde güvenliği ve kontrolünü sağlayabilmesidir. Atın rahatlığı da dikkate alınmaktadır.
Batı Biniciliği; kovboy biçimi biniciliktir.
Yetişkinler de olduğu gibi, çocuklarda da binicilik faaliyetlerini öğrenebilmekteler. Onlar için ise büyük atlarla değil, boylarına uygun midilli atları ile eğitim verilmektedir. Özellikle son yıllarda biniciliğin bazı engelli hastalarımızın ruh ve beden yapısın iyi geldiği yapılan araştırmalar sonucu bilinmektedir.
Binicilik Sporu
Biniciliğe gönül veren, merak salan kişiler bunu spor haline getirmektedir. Öyle ki Uluslararası Binicilik Federasyonu (FEI) tarafından belirli kategorilerde hazırlanmış oyunlar bulunmaktadır. Binicilik düz koşu gibi algılanmamalıdır. Kuralları biraz daha fazladır.
Binicilikte duruş çok önemlidir. Binicinin eyerin üzerinde başı ve vücudu dik oturmalıdır. Ayaklar üzengiyle 45 derecelik açıyla içe dönük olmalı, topuklar aşağıda olmalıdır. Böyle bir oturuş şekli biniciyi daha da güvende hissettirecektir.
Atın dizginlerini germemek gerekir. Bu atın rahat olmasını engeller. Dizginler sol tarafta ya da iki elde tutulmalıdır. Ayağının tamamını üzengi üzerine yerleştirmek güven verse de yanlış bir durumdur aslında. Önemli olan tamamı değil, ayağın tarak kemiği hizasında basmak gerekir. Ayak hiçbir zaman üzengiye tamamen sokulmaz. Bu şekilde ata binmek düşme anında üzenginin ayakta kalmasına ve binicinin sürüklenmesine sebep olmaktadır.
Ülkemizde de Türkiye Binicilik Federasyonu (TBF) tarafından çeşitli organizasyonlar düzenlenmektedir. Ülkemizde tüm branşlarda yapılan binicilik sporuna yoğun bir ilgi gösterilmektedir. Engel atlama, at terbiyesi, atlı dayanıklılık, üç günlük yarışma, atlı jimnastik en çok bilinen uluslararası binicilik branşlarındandır.
